Yan Rıpka

Yan Rıpka (çex. Jan Rypka; 28 may 1886-29 dekabr 1968)—Çex şərqşünası.

Yan Rıpka
Doğum tarixi	1886
Doğum yeri	Sisleytaniya
Vəfat tarixi	1968
Vəfat yeri	Praqa
Dəfn yeri	Vışeqrad qəbiristanlığı[d][1]
Milliyyəti	Çex
Elm sahəsi	Şərqşünaslıq
İş yerləri	Paris Universiteti, Karlov Universiteti[d]
Alma-mater	Vyana Universiteti
Təhsili	Ali
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Məşhur çex alimi Yan Rıpka belə hesab edir ki, Hafiz Şirazi və Sədidən sonra Saib Təbrizi ən parlaq şairdir.

Tanınmış çex şərqşünas filoloqları və tədqiqatçıları Yan Ripka, Zdenki Veselanın bu sahədə xüsusi xidmətləri vardır. Yan Ripka nəinki çex-Azərbaycan ədəbi əlaqələri, bütövlükdə iki xalq arasında mədəni əlaqələrini formalaşmasında çox böyük rolu olan ziyalılardandır. Onun, xüsusilə dahi Azərbaycan klassiki Nizami Gəncəvi yaradıcılığını tədqiq etməsi, şairin əsərlərini çex dilinə tərcümə etməsi çox böyük bəşəri bir hadisə oldu. Yan Ripkanın bu sahədə tədqiqatçılıq fəaliyyəti ötən əsrin 30-cu illərindən başlamışdı ki, bu da görkəmli tədqiqatçını çex-Azərbaycan mədəni əlaqələrinin yaranmasında ilk təşəbbüskarlardan biri kimi səciyyələndirir. Ripkanın "Yeddi gözəl" əsərini tərcümə etməsi 1939-cu ildə başa çatdı. Tərcümə elə həmin il Praqada Avropa ədəbi birliyinin vəsaiti hesabına nəşr olundu. Əsərin tam şəkildə çex dilində nəşri 1943-cü ildə sona çatdı. Yan Ripka Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətini ürəkdən sevirdi. O söyləyirdi ki, Azərbaycan xalqı dünya ədəbiyyatı və mədəniyyətinin fəxri olduğuna görə özü ilə fəxr elməlidir! Ripkanın xidməti Nizami yaradacılığının çex dilinə tərcümə etməsilə bitmir, o, həm də gözəl tədqiqatçıdır. "Şərqşünaslığın arxivi" jurnalında tədqiqatçı tərəfindən "Yeddi gözəl"in çətin ifadələri də təhlil olunmuşdur.

1. ↑ BillionGraves (ing.). 2011.