Yanina Dyaqutite (lit. Yanina Degutytė; 6 iyul 1928[1], Kaunas – 8 fevral 1990[1], Vilnüs) – Litva şairəsi, tərcüməçi, uşaqlar üçün şeirlər müəllifi.
| Yanina Dyaqutite | |
|---|---|
| lit. Janina Degutytė | |
| Doğum tarixi | 6 iyul 1928[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 8 fevral 1990[1] (61 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | tərcüməçi, şair, yazıçı |
Kaunasda, Nijnı Şantsda anadan olmuşdur. Valideynləri ilə birlikdə Kedanyay və Telşyayda bir neçə il yaşamışdır. Uşaqlıqdan bəri güclü olmayan sağlamlığı ilə seçilmişdir.
1948-ci ildə 7 saylı Kaunas gimnaziyasını bitirir. 1955-ci ildə Vilnüs Universitetinin litva dili və ədəbiyyatı üzrə təhsil aldığı tarix və filologiya fakültəsini bitirmişdir.
Tauraqedəki uşaq kitabxanasında kitabxanaçı olaraq çalışır. Axşam məktəbində rus dilindən dərs deyir. Nemençində müəllim işləyir. Səhhətinin pisləşməsi ilə sanatoriya uşaq evində işə düzəlir.
1958-ci ildə Vilnüsdə yerləşir, burada Dövlət Bədii Nəşrlər Evində redaktor işləyir (1958-1961). Moskvada və Yaltada müalicə alır. 1958-ci ildən Litva Yazıçılar Birliyinin üzvü olur.
1961-ci ildən bəri ədəbi işlərlə yaşayır.
Bir müddət Antakalnisdə yaşayır. Antakalnis qəbiristanlığında dəfn edilir.
2005-ci ildə şairə Yanina Dyaqutitenin Kaunas şəhərində yaşadığı bir evin divarına xatirə lövhəsi qoyulmuşdur.
On yaşında şeir yazmağa başlayır. 1957-ci ildə şeirlərini mətbuatda dərc etdirir. İlk kitabı çıxmazdan əvvəl Litva Yazıçılar Birliyinə qəbul edilir. Yanina Dyaqutitenin yaradıcılığı romantik bir xüsusiyyət ilə xarakterizə olunur. Onun ilk şeirlər toplusu „Ugnies lašai“ ("Alovun damlaları"; 1959) son dərəcə emosional dili ilə diqqəti cəlb edir. Lirikasının aparıcı motivləri daxili narahatlıq, darıxdırıcılığa nifrət, həyatı sevməkdir. Litvanın lirik mənzərələrinin dövrlərini yaratmışdır. Eduardas Mejelaytis və Alfonsas Maldonis ilə birlikdə Litva poeziyasında mənzərə miniatürlərini canlandırmışdır.
1968-ci ildə "Pilnatis" ("Bütövay"; 1967) şeirlər toplusuna görə respublika mükafatına layiq görülmüşdür. 1974-cü ildə „Saulėtos dainelės“ (1972) uşaqlar üçün şeirlər toplusuna görə Litva Komsomol Mükafatını alır.
Aqniya Barto, Valeri Bryusov, Emil Verxarnın şeirlərini litva dilinə çevirmişdir. Yanina Dyaqutitenin şeirləri ingilis, belarus, bolqar, ispan, latış, moldav, polyak, rus, ukrayna, eston və digər dillərə tərcümə olunmuşdur.