Zəngəzur nahiyəsi — XIV əsr-XIX əsrlər. İnzibati ərazi.
Qədim şəhər | |
Zəngəzur nahiyəsi | |
---|---|
(mahalı) | |
Ölkə | Azərbaycan |
Milli tərkibi | Azərbaycan türkləri |
Müasir yeri | Gorus rayonu Laçın rayonu |
Zəngəzur nahiyəsi[1] və yaxud Zəngəzur nahiyəsi — 1593-cü ildə Osmanlı İmperiyasının İrəvan əyalətinin Urud livası tərkibində nahiyə.[2]
1728-cü ildə Osmanlı İmperiyasının İrəvan əyalətinin Qapan livası tərkibində nahiyə[4]
1840 cı ildə Şuşa qəzası nın nahiyəsi olmuşdur. Zəngəzur nahiyəsi qəzanın Şimal-şərq hissəsini təşkil edir. Cənubdan və cənub qərbdən (Bazarçayın axarı boyunca) Qafan nahiyəsi ilə həmsərhəddir. Zəngəzur nahiyəsi İlizin (Lçen) çayının axarı, İşıqlı dağı və Mıxtökən yaylası boyunca Sisyan nahiyəsi ilə həmsərhəddir. Zəngəzur nahiyəsi dörd dairəyə (okruq) bölünmüşdü: Hacısamlı, Alyanlı, Bərguşad və Həkəri dairələri. Bu nahiyənin landşaftını orta hündürlüklü dağlar, sıx meşələr, bərəkətli qara və şabalıdı torpaqlar təşkil edir. Zəngəzurun qəza mərkəzi, Gorus şəhəri bu nahiyədə yerləşirdi 1867-ci il dekabr tarixli fərmana əsasən, Zəngəzur və Cavanşir sahələri Şuşa qəzasından ayrılıb müstəqil qəzalara çevrildilər. 1867-ci il dekabr tarixli fərmana əsasən, Zəngəzur nahiyəsi Zəngəzur qəzası nın nahiyəsi olmuşdur. Zəngəzur qəzasının eyni adlı nahiyəsinin ərazisi hesabına isə 1930-cu il sentyabrın 9-da Ermənistan SSRnin tərkibində sahəsi 752 km2 olan Gorus rayonu və 1930-cu il avqustun 8-də isə Azərbaycan SSR-nin tərkibində sahəsi 1883 kv.km olan Laçın rayonu təsis edilmiĢdir[5]