Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • СКАЛИТЬ

    несов.: скалить зубы сарар акъисун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКАЛИТЬ

    несов. : скалить зубы 1) dişlərini ağartmaq (yırtıcı heyvanlar); 2) məc. dan. gülmək, hırıldamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • скалить

    -лю, -лишь; нсв. (св. - оскалить) что Раздвинув губы, показывать, обнажать зубы, клыки (о животных) Собаки тихонько ворчали, скаля зубы. Волк скалил з

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СКАЛИТЬ

    1.dişlərini ağartmaq; 2. hırıldamaq, gülmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • скалить зубы

    разг.-сниж. улыбаться, смеяться; скалиться 2) Ну что ты зубы-то скалишь? Нечего зубы с.!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QICIMAQ

    скалить, оскалить (зубы)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ШКАЛАТ

    кил. ШОКОЛАД.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СКАТИТЬ

    СКАТИТЬ I сов. (aşağı) gillətmək, diyirlətmək, yuvarlatmaq, yumbalatmaq, üzüaşağı buraxmaq. СКАТИТЬ II сов. dan. yumaq, suya çəkmək, üstündən su axıtm

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКУЛИТЬ

    несов. 1. zingildəmək (it); 2. məc. inildəmək (yazıq-yazıq ağlamaq), ağlayıb sızlamaq, şikayətlənmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СПАЛИТЬ

    сов. bax палить I.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СПЯЛИТЬ

    сов. xüs. kərgahdan çıxartmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЧАЛИТЬ

    сов. xüs. bağlamaq; счалить баржи barjları bağlamaq; счалить плоты sal bağlamaq; счалить концы uc-uca bağlamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ШКАЛИК

    м köhn. 1. vedrənin yüzdə birinə bərabər çaxır (araq) ölçüsü; 2. çiraq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ШКОЛИТЬ

    несов. dan. məşq vermək, öyrətmək, təlim vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • скатить

    скачу, скатишь; скаченный; -чен, -а, -о; св. см. тж. скатывать, скатываться, скатка, скатывание 1) что Спустить вниз, катя по наклонной поверхности. С

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ШКАЛАТ

    bax шоколад; * шкалат хьтин şokolad kimi, çox dadlı, ləzzətli (şey haqqında).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • свалить

    I свалю, свалишь; сваленный; -лен, -а, -о; св. см. тж. сваливать, сваливаться, сваливание, свалка 1) а) (нсв., также, валить) кого-что Ударом, толчком

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СПАЛИТЬ

    1. ккун. 2. алугрун, кана алугрун (цIалди винел пад, ччин, цак, чIар кана михьивун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • спалить

    ...св. см. тж. спаливать, спаливаться что 1) а) (нсв., также, палить); разг. Уничтожить, истребить огнём. Спалить деревню дотла. б) отт. Израсходовать н

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • счалить

    ...чем) Скрепить, соединить чалкой, канатом. Счалить плоты. Счалить вместе три баржи. Счалить лодки чалом. Счалить в один ряд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шкалик

    ...стакан) Поставить шкалик на стол. Откупорить шкалик водки. Шкалики из зелёного стекла. б) расш. О соответствующем количестве вина, водки. Выпить шкал

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • школить

    ...строго воспитывать; муштровать. Школить нерадивых учеников. Школить своих детей с утра до ночи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • шмалить

    -лю, -лишь; нсв. что жарг. Курить (обычно наркотики)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СВАЛИТЬ

    СВАЛИТЬ I сов. 1. atmaq (aşağı); свалить снег с крышы damın qarını atmaq; 2. tökmək, yığmaq, töküb-töküşdürmək; свалить дрова в кучу odunu üst-üstə qa

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • скулить

    ...подвизгивать, тихо выть (о собаке) Жалобно скулит щенок. Пёс скулит вторые сутки. Волк начал тоскливо скулить. 2) разг. Жалобно плакать (о человеке)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СКУЛИТЬ

    несов. 1. цIур авун, цIугъ авун (мес. гишин чIавуз кицIи). 2. пер. разг. шел-хвал авун, айхь-уйхь авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СВАЛИТЬ

    ...ярхарун; ветер свалил дерево гару ттар ярхарна. 2. вигьин; свалить дрова в кучу кIарасар харадал вигьин; свалить вину на другого тахсир масадал вигьи

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СКУЛИТЬ

    1. zingildətmək, ulamaq; 2. inildəmək, ağlayıb sızlamaq, şikayətlənmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СВАЛИТЬ

    1. atmaq; 2. tökmək, yıxmaq, devirmək; 3. qırıb tökmək, tələf etmək, məhv etmək; 4. başqasının üzərinə atmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАТИТЬ

    авадрун (мес. араба, челег)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • шалить

    -лю, -лишь; нсв. см. тж. шалишь 1) Играя, забавляясь, вести себя более резво, вольно и шумно, чем следует; баловаться (о детях) Шалить за столом. Шали

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ШАЛИТЬ

    ...часы шалят saat duz işləmir; 6. arabir və ya az-az ağrımaq (ürək); ◊ шалишь! heç vaxt! elə şey yoxdur! keçməz! baş tutmayacaq! yox! yox-yox!

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • САЛИТЬ

    несов. 1. yağlamaq, piyləmək, yağ çəkmək, piy sürtmək; 2. dan. ləkələmək, çirkləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ШАЛИТЬ

    ...авун, надинжвал авун, къугъун; къугъваз секинз акъваз тавун; ребѐнок шалит аялди надинжвал ийизва; аял къугъваз секинз акъваззавач. 2. пер. рехъ ат

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • салить

    ...Намазывать или пропитывать салом, жирным веществом. Салить амуницию. Салить сапоги. 2) разг. Пачкать чем-л. жирным. Что зря перчатки салишь? 3) (св.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СБАВИТЬ

    1. əskiltmək, azaltaq, çıxmaq, üstündən götürmək; 2. endirmək, aşağı salmaq (qiyməti); 3. qısaltmaq, gödəltmək, qısaltmaq; 4

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СДАВИТЬ

    sıxmaq, sıxışdırmaq, basmaq, əzmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • оскалить

    -лю, -лишь; св. (нсв., также, скалить) см. тж. оскаливать что Показать, обнажить (зубы), раздвинув губы. Оскалить пасть. Собака оскалила зубы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KÖZƏRTMƏK

    глаг. калить, накаливать, накалить добела, докрасна; раскаливать, раскалить, прокаливать, прокалить. Kömürü közərtmək раскалить угли

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ОСКАЛИТЬ

    сов. ağartmaq, qıcırdatmaq (dişlərini); ◊ оскалить зубы dişlərini ağartmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОСКАЛИТЬ

    экъисун; сарар экъисун (кицIи)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KALIT

    (-tı) irs irs

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • КАЛИТЬ

    несов. 1. гзаф ифирун, къизмишрун, яру авун (ракь). 2. чурун (цIал, цIук шабалтар, кIерецар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЛИТЬ

    несов. 1. qızartmaq, közərtmək, qızdırmaq; калить железо dəmiri qızartmaq; 2. qovurmaq; калить орехи qozu (fındığı) qovurmaq; 3. xüs. su vermək (metal

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • калить

    ...каление что 1) а) Сильно нагревать, доводить до раскалённого состояния. Калить камни для бани. б) отт. разг. Палить (о солнце). Полуденное солнце кал

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КАЛИТЬ

    1. Qızartmaq, közərtmək, qızdırmaq; 2. Qovurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KALSİT

    минер. кальцит (известковый шпат)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ИСКАЗИТЬ

    1. Təhrif etmək, pozmaq, korlamaq, mənasını dəyişdirmək; 2. Tanınmaz hala salmaq, dəyişdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • НАКАЛИТЬ

    közərtmək, qızartmaq (metalı); bərk qızdırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАСКАЛИТЬ

    bərk qızdırmaq, bərk közərtmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • по-шакальи

    см. шакалий; нареч. Выть по-шакальи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СКАЛИТЬСЯ

    несов. dan. 1. bax скалить зубы; 2. dişlərini qıcırtmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • скакать

    ...скакание, скок 1) а) Делать прыжки; прыгать. Скакать через верёвочку. Скакать на одной ноге. Скакать через барьер. Моя собака умеет скакать через пал

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СКАЧИВАТЬ

    СКАЧИВАТЬ I несов. dan. bax скатить I. СКАЧИВАТЬ II несов. xüs. bax скачать.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • SKELÉT

    ...almışdı. Ə.Vəliyev. [Zərqələmin] anası sanki canlı deyil, bir skelet idi. Ə.Sadıq. □ Skeletə dönmək – son dərəcə arıqlamaq, bir sümük, bir dəri qalma

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • СКАПАТЬ

    damcıladıb qurtarmaq, damcı – damcı töküp qurtarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКЕЛЕТ

    1. skelet; 2. çox arıq, quru, bir dəri bir sümük; 3. əsas, özül, gövdə, qəfəsə; 4. taslaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАЧАТЬ

    çəkmək, boşaltmaq (mayeni, havanı və s.)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАТАТЬ

    1. bürmələmək, lülələmək, lülə kimi bükmək, yumrulamaq; 2. basmaq, hazırlamaq; 3. çaparaq getmək, qaçmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКОБЛИТЬ

    1. qaşımaq, qazımaq, sıyırmaq, yonmaq; 2. qırxmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАЛКА

    1.vərdənə, 2. oxlov; 3. val (toxucu dəzgahında)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАКАТЬ

    1. səyirtmək, atılmaq, hoppanmaq, sıçramaq; 2. çapmaq, çapaarq getmək, bərk sürmək; 3. at yarışında iştirak etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКЛЕИТЬ

    1. yapışdırmaq, bitişdirmək; 2. düzəltmək, bərpa etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СКАЗАТЬ

    1. demək, söyləmək; 2. danışmaq, nağıl etmək; 3. etira etmək; 4. əmr etmək, sərəncam vermək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • СЖАРИТЬ

    qızartmaq, qovurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HIR-HIR

    ...хохотушка (охотник посмеяться); hır-hır hırtıldamaq хохотать, скалить зубы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • поскалить

    -лю, -лишь; св. что разг.-сниж. Скалить некоторое время. Поскалить зубы (посмеяться, пошутить над кем-л.).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • İRİŞMƏK

    ...достигать, достигнуть 3. наставать, настать; наступать, наступить 2 глаг. скалить зубы (смеяться, улыбаться)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • щерить

    ...нсв. (св. - ощерить) что Раздвигая губы, обнажить, показать зубы; скалить. Щерить рот, губы. Щерить зубы, клыки. Пёс рычал и щерил пасть.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • экъисун

    ...экъисна килигзава - смотрит, высунув голову; сарар экъисун - скалить зубы.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЗУБ

    ...на чем зубы müvəffəqiyyətsizliyə uğramaq; скалить зубы bax скалить; зубы съесть на чем ustalaşmaq, bir işdə bişmək, təcrübə qazanmaq; не по зубам что

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • сас

    ...зубами; б) (перен.) угрожать (кому-чему-л.); сарар экъисун - скалить зубы; зубоскалить; сарар ягъун - а) ударить по зубам; б) вставлять новые зубы. 2

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • AĞARTMAQ

    ...ağartmaq переписывать, переписать набело что-л.; dişini ağartmaq скалить зубы, показывать зубы; gözünü ağartmaq kimə сверкнуть глазами, грозить взгля

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • зуб

    ...заговаривать зубы - зубы на полку - ломать зубы - показывать зубы - скалить зубы - стиснув зубы - точить зуб - чесать зубы - навязло в зубах - не по

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СКАЛИТЬСЯ

    несов. сарар экъисун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • скалиться

    -люсь, -лишься; нсв. (нсв. - оскалиться) 1) а) только 3 л. Обнажаться, открываться (о зубах) Рот широко разинут, скалятся крепкие жёлтые зубы. б) отт. Раздвинув губы, показывать, обнажать зубы, клыки

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DİŞ

    ...показывает жала, не пустил в ход своё жало кто; dişini ağartmaq скалить зубы; dişini göstərmək kimə показать зубы кому; dişini qıcıyıb, … стиснув зуб

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GÖSTƏRMƏK

    ...каком-л. отношении, с какой-л. стороны); dişlərini göstərmək скалить зубы; əsl üzünü (simasını) göstərmək показать своё настоящее лицо; yumruq göstər

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Gilad Şalit
Gilad Şalit (ivr. ‏גלעד שליט‏‎) (28 avqust 1986, Nahariya, İsrail) — İsrail müdafiə ordusunun əsgəri. 25 iyun 2006-cı ildə Hamas döyüşçüləri tərəfindən oğurlanıb. 18 oktyabr 2011-ci ildə, beş il dörd aylıq əsirlikdən sonra, Gilad İsrail həbsxanalarındakı 1027 nəfər fələstinli məhbusun azad edilməsi qarşılığında İsrailə təhvil verildi.
Akalif
Akalif (lat. Acalypha) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == Acalypha abingdonii Seberg Acalypha acapulcensis Fernald Acalypha accedens Müll.Arg. Acalypha acerosa Cardiel (təsdiq olunmamış növ) Acalypha acrogyna Pax Acalypha acuminata Benth. Acalypha adenostachya Müll.Arg. Acalypha alchorneoides Rusby Acalypha alexandri Urb. Acalypha aliena Brandegee Acalypha allenii Hutch. Acalypha alnifolia Klein ex Willd. Acalypha alopecuroides Jacq. Acalypha ambigua Pax Acalypha amblyodonta (Müll.Arg.) Müll.Arg.
Kalsit
Kalsit – Ca [CO3] — triqonal sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn. == Növ müxtəliflikləri == Manqanlı, bariumlu, stronsiumlu, dəmirli, sinkli, kobaltlı, qurğuşunlu kalsitlər; islandiya şpatı – rəngsiz, şəffaf, irikristallik güclü ikiqat şüasındırma qabiliyyəti olan kalsit. == Xassələri == Rəng – adətən rəngsiz və südü-ağ rəngli, bəzən qatışıqlarla sarı, qırmızı, boz, yaşıl, qonur, qara kimi müxtəlif rənglərə boyanır. Rəngi bəzən zonal olur; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ, boz; Parıltı – şüşə parıltısından sədəfiyədək, ayrılma müstəvilərində irizatsiya edən; Şəffaflıq – şəffaf, yarımşəffaf, qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 2,6-2,8; Sərtlik – 3; Ayrılma – {1011} üzrə mükəmməl; Bölünmə – {0112}, bəzən {0001} üzrə; Sınıqlar – qeyri-hamar; pilləli; Lüminessensiya – nadir torpaq elementlərinin qarışığından asılı olaraq bəzən ağ, mavi, narıncı rəngdə lüminessensiya edir; Başqa xassələr – sıxıldıqda elektriklənir; Morfologiya – kristallar: tez-tez rast gəlir; skalenoedrik, lövhəvarı, romboedrik, prizmatik; mineralın çəkisi 30 tona çatan nəhəng kristalları məlumdur; İkiləşmə: tez-tez {0001} üzrə (o cümlədən polisintetik), nisbətən az hallarda {0112}və {1011} üzrə; Mineral aqreqatları: dənəvər, sıx, torpaqvari (dağ unu) kütlələr, druzalar, stalaktit və stalaqmitlər, oolitlər (oolit və ya kürü daşları), konkresiyalar, qabıqlar, məsaməli əmələgəlmələr (travertin), «mərmər oniksi» – incəzolaqlı yarımşəffaf sıx kütlələr, incəlifli (atlas şpat, papirşpat) əmələgəlmələr, qumlu kalsit – kristalın çəkisinin 60%-dək qum dənələri saxlayan kalsit (fontenblov qum-daşları), araqonit, gips, barit, selestin və b. üzrə psevdo-morfozalar. == Mənşəyi və yayılması == Poligen mineraldır. Kalsitin çox böyük kütlələri ekzogen şəraitlərdə biogen- və xemogen-çökmə yolla əmələ gəlir. Çökmə mənşəli kalsit əhəngdaşlarının, təbaşirin, mergellərin, əhəngli qumdaşlarının və başqa süxurların əsas tərkib hissəsidir. Mineralın biokimyəvi əmələgəlmələri balıqqulaqlı, mərcan əhəngdaşlarını və rifləri təşkil edir.
Ksilit
Ksilit(CH2OH(CHOH)3CH2OH)-rəngsiz hidroskopik kristal, çoxatomlu spirtlərin nümayəndəsidir. == Fiziki xassələri == Optiki aktiv deyil; suda, metil və etil spirtlərində, qlikollarda, piridində, sirkə turşusunda həll olur; efirlərdə, dioksanda, karbohidrogenlərdə, alkilhalogenidlərdə, butil və propil spirtlərində həll olmur. == Kimyəvi xassələri == Kimyəvi xassələrinə görə Ksilit çoxatomlu spirtlərin tipik nümayəndəsidir. == Alınması == Ksilit sənayedə ksilozaları reduksiya etməklə alırlar. Bu məqsədlə xammal kimi kənd təsərrüfatının pentoza tərkibli tullantılarından və ağacdan istifadə olunur. Ksiliti təyin etmək üçün, adətən, xromotoqrafiyadan, eləcə də onun mis və vanadium-xinolin kompleksləri əmələ gətirmək xassəsinə əsaslanan üsullardan istifadə olunur. == Tətbiqi == Ksilit və onun 1,4-anhidridi (klisitan) sellofan istehsalında plastifikator və rütubət stabilizatoru kimi, kağız və ətriyyat sənayesində istifadə olunur. Ksilit ksiftal alkid qatranının, səthi-aktiv maddələrin, lakların, yapışdırıcıların alınmasında komponentdir. Ksilit şirin dada malikdir (saxarozadan iki dəfə şirindir), ödqovucudur; insan orqanizmi ilə mənimsənilmir. Şəkərli və piylənmədən əziyyət çəkən xəstələr üçün qənnadı məmulatların hazırlanmasında saxarozanın əvəzinə istifadə olunur.
Seolit
Seolitlər mikorməsaməli alümosilikat minerallar olub kommersial adsorbentlər və katalizlər kimi istifadə olunur. Seolit termini 1756-cı ildə İsveç mineroloqu Aleks Fredik Kronstedt tərəfindən ixtira olunub. Seolit yunan dilindən ζέω (zéō), mənası yandırmaq və λίθος (líthos), mənası daş deməkdir. == Kimyəvi tərkibi == Seolitlər sulu alümosiliktlar olub, tərkibində Ca və Na, bəzən isə Ba və K, nadir hallarda isə Sr, Mg və Mn iştirak edir. Kationların miqdarına görə seolitlər bir-birindən fərqlənir. Seolitlərin ümumi kimyəvi formulu (Na2K2, Ca, Ba) [(Al, Si)O2]n•H2O. Seolitlərin kristallik şəbəkələri alüminium-silisium-oksigen tetraedrlərinin karkaslarından ibarət olub, başqa karkas quruluşlarından boşluğu molekulyar su (seolit suyu) ilə dolmuş daha geniş kanalların olması ilə fərqlənir. Ona görə də ehtiyatla qızdırdıqda kristalın strukturu pozulmadan su çıxa bilir, sonra isə yenə də su öz yerini tutur. Bu halda kristalın eynicinsliliyi saxlanılmasa da, onun optiki xüsusiyyəti dəyişir. Seolit qrupunun mineralları müxtəlif dərəcədə öyrənilmişdir. A. Q. Betextin şərti olaraq seolitləri 3 qrupa bölmüşdür: şabazit (şabazit, levinit, lomantit və b.); natrolit-tomsonit (natrolit, skolesit, tomsonit və b.); heylandit və fillipsit (heylandit, fillipsit, desmin və b.).
Skalioz
Skolioz (yun. σκολιός — "əyri", lat. scoliōsis) — onurğa sütununun əyriliyi. Skolioz xəstəliyi xüsusən gənc və yeniyetmə yaşlarında özünü daha qabarıq büruzə verdiyindən bəzən insanlarda kompleks halına gəlir. Əyriliklər əsasən döş və bel nahiyələrində müșahidə olunur. Xəstəliyin proqressiv inkişafı onurğa sütununun və döş qəfəsinin nəzərə çarpacaq dərəcədə deformasiyasına gətirib çıxarır. Bu isə inkişaf edən orqanizmdə bir sıra orqan və sistelərin patoloji dəyişikliklərinə səbəb olur. Skolioz xəstəliyinin (əyilmə bucağı 10 dərəcədən artıq) ümumi yayılma tezliyi 2–3%, 6–14 yaşlı uşaqlar arasında 0,5%, 12–14 yaşlı yeniyetmələr arasında isə 1,2% təşkil edir. Yeniyetnəlik dövrünün idiopatik skoliozu ən çox 10–14 yaş dövründə təsadüf edir. Xəstəlik oğlan uşaqlarına nisbətən qız uşaqlarında daha çox müşahidə olunur.
Skalitsa
Skalitsa (slovak. Skalica, alm. Skalitz‎, mac. Szakolca) — Slovakiyanın qərbində, Çexiya ilə sərhəddə yerləşən kiçik bir şəhər. Əhalisi 15 min nəfərə yaxındır. Şəhər Zaqorye bölgəsinin mərkəzi sayılır. == Tarix == Skalitsa ətrafında ilk insan məskənləri hələ neolit dövründə, E.Ə. 4000 min il əvvəl yaranmışdı. Daha sonralar şəhər Böyük Morav dövlətinin tərkibinə daxil olur, lakin tarixi mənbələrdə şəhərin adı yalnız 1218-ci ildə artıq Macar krallığının tərkibində qeyd olunur. 1372-ci ildə macar kralı I Lüdovik şəhərə azad kral şəhər hüququ vermişdi, bu da Senitsada şəhər divarlarının inşa edilməsinə yardım etmişdi. Şəhərin sonralar Lüksemburq Sigizmund tərəfindən qayğısı nəticəsində Skalitsa Macar krallığının mühüm ticarət mərkəzinə çevrilir.
Skapolit
Skapolit (Na, Ca)4 (Cl, CO3) [Al (Si, Al) Si2O8]3 — tetraqonal sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: çox da tez-tez rast gəlməyən. Marialit (Ma) – Na8 [(Cl2, SO4, CO3) | (AlSi3O8)6] — meyonit (Me) – Ca8 [(Cl2, SO4, CO3)2 | (Al2Si2O8)6] izomorf sırasının dəyişkən tərkibli mineral növüdür. == Növ müxtəliflikləri == Qlavkolit – skapolitin mavi və ya göyümtül-bənövşəyi, stroqanovit – bozumtul-yaşıl növ müxtəliflikləri. == Xassələri == Rəng – ağ, boz, açıq-sarı, yaşılımtıl, bozumtul-yaşılımtıl, mavi, tünd-göy, yaxud qırmızı, bəzən rəngsiz; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşə; ayrılma müstəvilərində sədəfiyədək; Şəffaflıq – işıqkeçirən, tutqun, nadir hallarda – şəffaf; Sıxlıq – 2,60–2,75; Sərtlik – 5–6; Kövrəkdir; Ayrılma – {100} üzrə orta, {110} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – pilləli-qeyri-hamar, qabıqlı; Morfologiya – kristallar: prizmatik kristallarının en kəsiyi, adətən, kvadrat formalı olur; Mineral aqreqatları: dənəvər, sıx, şüalı, lifli kütlələr, druzalar. == Mənşəyi və yayılması == Ən çox kontakt — metasomatik (skarnlar; dəmir filizi və şeelit yataqları) və metamorfik (mərmərlər, qneyslər, qranulitlər, şistlər, amfibolitlər) əmələgəlmələrdə yayılmışdır. Bəzən alp tipli damarlarda, peqmatitlərdə, habelə hidrotermal-dəyişilmiş əsasi süxurlarda, druzalar şəklində vulkanik süxur boşluqlarında qeyd edilir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: kvars, qranatlar, piroksenlər, kalsit, floqopit, epidot, apatit, daşkəsənit, vollastonit, maqnetit, kobaltin, şeelit və b. Mineralın tapıldığı yerlər: Madaqaskar adası; Tosatal (İtaliya); Tunaberq (İsveç); Parqas ad. (Finlandiya); Arendzal (Norveç); Pribaykalyedə Slyudyanka və Bıstraya çay hövzələri, Uralda İlmen dağları (Rusiya) və b.
Skelet
Skelet (qəfəsə, ələngə) — canlı orqanizmlədə dayağı təmin edən bioloji sistem. Daha geniş mənada qeyri bioloji sistemlərin də əsas dayağı ola bilər. Məsələn, körpülərdə və binalarda da skelet mövcuddur. == Növləri == Skeletlər əsasən 3 qrupa bölünür: xarici (ekzoskelet), daxili (endoskelet) və maye (hidroskelet).
Spilit
Spilit - albitləşmiş diabaz qrupuna aid olan paleotip bazalt süxur ("natriumlu bazalt"). Sualtı vulkanik püskürmə ilə əlaqədar olan lavalarda, araları, adətən, yəşəm tipli sementlə dolmuş kürəvi ayrılmaların olması və bu süxurların silisiumlu radiolariya süxurları ilə sıx assosiasiya onların su altında əmələ gəldiyini göstərir. Quruluşu mikrolit tipli, pilotaksit, yaxud intersertaldır. Mikrolitlər albitləşmiş plagioklazdan ibarətdir, onların arası isə xlorid və filiz mineralları (maqnetit, pirit, ilmenit), bəzən də dəyişilməyə uğramış hornblend və piroksenlə dolur. Spilit spilit-keratofir formasiya xarakter üzvü hesab edilir. Yer qabığının mütəhərrik zonalarının ilkin mərhələsi üçün səciyyəvidir. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.
Stalin
İosif Vissarionoviç Stalin (gürc. იოსებ ბესარიონის ძე სტალინი, rus. Иосиф Виссарионович Сталин, 18 dekabr 1878[…], Qori, Tiflis quberniyası[…] – 5 mart 1953[…], Kuntsevo kotteci[d], Moskva vilayəti) — milliyətcə gürcü olan Qafqaz inqilabçısı, sovet siyasi, dövlət, hərbi və partiya xadimi, 21 yanvar 1924-cü ildən 5 mart 1953-cü ilə kimi Sovet dövlətinin lideri, Sovet İttifaqı Marşalı (1943), Sovet İttifaqı Generalissimusu (1945). Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. İki dəfə SSRİ-nin ən ali hərbi ordeni olan "Qələbə" ordeni ilə təltif edilib. == Adı və soyadı == Stalinin həqiqi soyadı — İosif Vissarionoviç Cuqaşvili (onun və onun atasının adı gürcü dilində İoseb və Besarion kimi tələffüz olunur), qısaldılmış formada isə — Sosodur. Belə bir versiya yarandı ki, onun soyadı Cuqaşvili — gürcü yox, gürcüləşmiş osetin (Cuqaşev) soyadıdır, ancaq əksər tədqiqatçılar bunu qəbul etmirlər. İnqilaba qədər Cuqaşvili çoxlu təxəllüs və partiya ləqəblərindən istifadə etmişdir. Əsasən Besoşvili (Beso- Vissarion ləqəbinin qısaldılmış forması), Nijeradze, Çijikov, İvanoviç. Bu ləqəblər arasında (Stalini çıxmaq şərtilə) ən məşhuru gürcü folklorundan çıxan "Koba" olmuşdur.
Dalit
Dalit (hind. दलित) - Hindistanda ən aşağı silkin nümayəndəsi, bütün ictimai və dini hüquqlarda məhrum edilmiş sinif. Dalitlər bəzi mənbələrdə pariya olaraq adlandırılır. Dalit sözü hind dilində olan toxunulmazlar sözündən yaranmışdır. Aşağı sinifə mənsub olduqlarından və ən natəmiz işlərin dalitlərə həvalə olunması səbəbindən inanca görə onlara toxunmaq belə arzu edilmir. 1997-2002-ci illərdə Hindistan prezidenti olmuş Koçeril Raman Narayanan ölkə tarixində ilk dalit prezidentdir. 2017-ci ildə Hindistan prezidenti seçilmiş Ram Nath Kovind də dalitdir.
Halit
Halit (daş duz) NaCl — kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn. == Xassələri == Rəng – rəngsiz, ağ, sarı, qırmızımtıl, qara, rəngi çox vaxt qarışıqlardan asılı olub, qeyri-müntəzəm, bəzən zonal xarakter daşıyır; Güclü deformasiyaya uğramış, yaxud silvinlə (KCl) sıx assosiasiya təşkil edən halit çox vaxt xal-xal rəngə boyanır. Bu, güman ki, K40-un və adətən onunla bağlı olan Rb87-un radioaktivliyi ilə əlaqədardır; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşə (təzə sınıqlarda), yağlı, ipəyi; Şəffaflıq – şəffaf, yaxud yarımşəffaf; Sıxlıq – 2,1-2,2; Sərtlik – 2; Kövrəkdir; Ayrılma – kub {100} üzrə mükəmməl, {110} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – qabıqvarı; Başqa xassələr – çox yüksək istilikkeçirmə; zəif elektrikkeçirmə; suda asan həllolma; hidroskopiklik; şor dad; Morfologiya – kristallar: heksaedrik, bəzən oktaedrik, nisbətən az hallarda – sütunvari, tez-tez kristallik «qayıqcıq»lar; kub üzlərində çox vaxt qıfaoxşar pilləli oyuqlar olur; İkiləşmə: {111} üzrə nadir rast gəlir; Mineral aqreqatları: xırda dənəlidən nəhəngdənəliyədək massiv əmələgəlmələr, sıx lifli, ovuntulu kütlələr, bəzən stalaktit və stalaqmitlər, sızmalar, druzalar, nazik təbəqəçiklər. == Mənşəyi və yayılması == Tipik xemogen mineral olub, dəniz və şor göl sularının buxarlanması nəticəsində doymuş məhlullardan çökür. Çox vaxt əhəngdaşlarının, dolomitlərin və başqa çökmə süxurların içərisində qalın laylar təşkil edir. Duz laylarının böyük dərinliklərdə plastik deformasiyası və onların tez-tez üstdə yatan süxurlara daxil olması ilə duz günbəzlərinin əmələ gəlməsi əlaqədardır. İsti, quru iqlim şəraitində qapalı duzlu hövzələrin dibində özüçökən ovuntulu duz əmələgəlmələrinin kristalları toplanır. Bəzən halit sublimasiya məhsulu kimi vulkan kraterlərinin divarlarında müşahidə edilir. Mineralın nazik təbəqəcikləri başqa duzlarla birlikdə səhra və çöl rayonlarında torpaq səthində şoranlıq əmələ gətirir.
Kalış
Kalış, Sudan otu və ya Sudan sorqosu (lat. Sorghum sudanense) — sorqonun növü. == Botaniki təsviri == Güclü, saçaqlı kök sisteminə malikdir. Kökü torpağın 2,5 m dərinliyinə işləyir, ətrafa isə 0,75 m-ə qədər yayıla bilir. Sudan otunda da dayaq yaxud hava kökləri əmələ gəlir. Gövdəsi silindir şəkilli, içərisi ağ parenxim hüceyrələrlə doludur. Gövdənin hündürlüyü 0,8 m-dən 3 m-ə qədər olur. Gövdəsində 3-5 yaxud 8-12 buğumarası olur. Ümumi kollanmasına görə sudan otu üç qrupa bölünür. - zəif kollanan- 12 ədədə qədər budaq əmələ gətirən, - orta dərəcədə kollanan 12-25-ə qədər budaq əmələ gətirən, - şiddətli kollanan 25-dən yuxarı budaq əmələ gətirən.
Kilit
Kilit — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda kənd. == Coğrafi mövqeyi == Rayonun mərkəzindən 16 km cənub şərqdə, Naxçıvan-Bakı dəmir yolunun sol tərəfində, Zəngəzur silsiləsinin ətəyindədir. == Tarixi == Zaqafqaziya MİK-in 1929-cu il 18 fevral tarixli qərarına əsasən Ordubadın Qorçevan kəndində Naxçıvan MSSR-in 9 kəndi sırasında əkin yerləri və otlaqları ilə birlikdə qanunsuz olaraq Ermənistan SSR-ə birləşdirildi. Bundan əlavə Qorçevan ermənilərin hələ 1921-ci ildən icarəyə götürdükləri, 1923-cü ildən zorakılıqla sahibləndikləri Kilit kəndi torpaqlarının bir hissəsi də bu respublikaya qatıldı. 1992-ci ildə erməni silahlı quldurlarının basqınları nəticəsində əhalisi Ordubad rayonunun müxtəlif yerlərinə köçmüşdür. Hər tərəfdən sıldırım yamaclı dağ və dərələrlə əhatə olunan Kilit kəndinin cənub şərqində karst mağarası mövcuddur (mağaranın dəhliz və salonlarında stalaktik və stalaqmitlər var). Mağaraların girəcəyində aşkar edilmiş mədəni təbəqə qalıqları onların qədim insan məskənləri olduğunu göstərir. Kilit yaxınlığında Ül dərəsi adlı yerdə orta əsrlərə aid yaşayış yerinin qalıqları və qəbir abidələri aşkar edilmişdir.
Kolit
Kolit (yun. κῶλον (kolon) + ίτις (itis) ; azərb. Yaralı kolit xəstəliyi‎) — kolit xəstəliyi yoğun bağırsağın iltihabi və xroniki xəstəliyi. Bu zaman bağırsaqda çoxsaylı yaralar əmələ gəlir, bağırsağın selikli qişası zədələnir, şişkinləşir, damar şəbəkəsi pozulur, nəticədə hətta qansızmalar yarana bilir. Yaralı kolit xəstəliyi hər yaşda rast gəlinməsinə baxmayaraq, sıxlıqla 16-40 yaş arasında görülür. Xəstəliyin yaranma səbəbi dəqiq bilinmir. Güman olunur ki irsi amil, immunitetin pozulması (bədəndə gedən autoimmun reaksiyalar), bəzi zərərli qidalar, bakteriya və viruslar xəstəliyin yaranmasında mühüm rol oynayır. == Xəstəliyin əlamətləri == Qanlı ishal selikli-çirkli-qanlı nəcis ifrazı defekasiyanın ağrılı olması qarında sancılar çəki azlığı və tempratur Xəstəliyin kəskinləşmə və sakitlik dövrləri var. Kəskinləşmə dövründə insanda halsızlıq, oynaq ağrıları, ağızda yaralar meydana gələ bilər. Xəstəliyin diaqnostikası kolonoskopiya müayinəsinə əsasən aparılır.İlkin diaqnostika zamanı bağırsağın digər iltihabi xəstəliyi olan Kron xəstəliyini inkar etmək üçün patohistoloji müayinə aparılmalıdır.
Sabit
Sabit — Daimi mənasını bildirən şəxs adı. Bu adı olan şəxslər Sabit Rəhman — Sabit Bağırov — Sabit Orucov — Sabit Abbasəliyev — Sabit Kərimov — Sabit Dönentayev — qazax şairi, satira yazarı, esse yazarı və ictimai fiqur.
Salat
Salat (it. Salato, Salata) — klassik reseptdə soyuq yemək, müxtəlif tərəvəz və meyvələrin (əsasən kahı, göbələk, kartof, xiyar, paxla) qarışığından, sirkə, bitki yağı, mayonez, xama, limon şirəsi, duz, istiot ədviyyatlar əlavə etməklə hazırlanır. Salata tez-tez müxtəlif göyərtilər: kişmiş, şüyüd, cəfəri, kərəviz, yaşıl soğan, sarımsaq və s. əlavə edilir. == Növləri == Salatın müxtəlif növləri vardır: Alman kartof salatı və ya kartoffelsalat— adından göründüyü bu yeməyin əsası kartofdur; onun tərkibində bütün növ inqrediyent var, o cümlədən bekon, soğan, pomidor, yaşıl noxud, yumurta, qarğıdalı və hətta portağallar vardır; Fransız salatı — Fransa mətbəxinə aid salat növü; Kobb salatı — Amerikan mətbəxinə aid bu salat növü dilimlənmiş göyərti, pomidor, qovrulmuş ət, qaynadılmış toyuq əti, avokado, qaynadılmış yumurta, soğan, pendirdən hazırlanır; Lab — Laos mətbəxinə məxsus salat növü; Leço — yay fəslində qışda istifadə etmək məqsədilə tərəvəzlərdən hazırlanan salatdır; Malaq salatı — İspaniya mətbəxinə məxsus salat növü; Mimoza salatı — daha çox bayramlarda düzəldilən salatdır; Miçiqan salatı — Miçiqanda, Detroytda (ABŞ) və ətraf bölgələrdə restoranlarda məşhur olan salat növüdür; Meyvəli salat — müxtəlif meyvələrdən hazırlanan salat növüdür; Tərəvəz salatı — müxtəlif tərəvəzlərdən hazırlanan salat növüdür; Oliviye salatı — bir çox Şərqi Avropa ölkələrində məşhur olan və bəzi ölkələrdə bu salat Rus salatı kimi tanınan Rusiya mətbəxinə aid ənənəvi salatdır; Valdorf salatı — acı bibər ilə mayonez və ya limon suyu əlavə edilmiş ətirli kərəviz kökü və yunan qozu, nazik çöplər (orijinal) və ya köklərdən (müasir mətbəx) və turşaşirin almadan hazırlanan klassik amerikan salatıdır; Vineqret salatı — Rusiyada və keçmiş SSRİ-nin digər ölkələrində soyutma kartof, kök, çuğundur, lobya, şoraba kələm və ya duzlu xiyar, keşniş, şüyüddən hazırlanan salatdır; Tabule — Levant ərəb salatıdır; Şop salatı — Şərqi Avropa mətbəxinə aid salat növüdür; Yunan salatı — yunan mətbəxinə aid salat növüdür; İngilis salatı — ingilis mətbəxi aid salat növüdür; Sezar salatı, yumurta salatı, toyuq salatı, çuğundur salatı, nar salatı və s. == Salatlar haqqında maraqlı məlumatlar == Salat hazırlayarkən ilk növbədə salatda istifadə edəcəyiniz ərzaqların yaş olmamasına diqqət yetirin. Çünki, ərzaqların yaş olması sousun salatla qarışmasına mane ola bilər. Salata dad vermək üçün istifadə olunan ən təsirli yollardan biri də salata bir az sarımsaq əlavə etməkdir. Salatınıza bir az doğranmış nanə yarpağı əlavə etsəniz, ləzzətinin dəyişdiyini görərsiniz. Salatları yeməkdən əvvəl hazırlayın və limonunu, duzunu süfrəyə verərkən əlavə edin.
Salik
Salik qanunu (lat. lex Salica) — Güman olunduğu kimi, salik franklarının 6 əsrin əvvəlində, yəni hələ Xlodviqin sağlığında ikən onun göstərişi ilə yazıya alınmış məhkəmə adətlərinin toplusudur. Başqa barbar qaydalarına nisbətən Roma təsiri burada qat-qat azdır və özü də, başlıca olaraq, zahiri əlamətlərdən -latın dilində yazılmasında, cərimələrin Qədim Roma pul vahidləri ilə alınmasında özünü göstərir. Salik qanunu franklarda hələ işğala qədər mövcud olmuş qədim İbtidai-icma quruluşu qaydalarını az-çox məlumatlar -əmlak və ictimai bərabərsizliyin, daşınan əmlak üzərində xüsusi mülkiyətin, torpağa irsi hüququn və nəhayət, dövlətin meydana gəlməsi haqqında da məlumatlar tapılır. 6–9-cu əsrlər ərzində frank kralları "Salik qanunu"na təkrarən əlavələr etmişdilər. Buna görə də o nisbətən sonrakı dövrlərin qaynaqları ilə birlikdə frank cəmiyətinin ibtidai icma quruluşundan feodalizmə doğru sonrakı təkamülünü də izləmək imkanı verir. Tasitin təsvir etdiyi qədim almanlara nisbətən franklarda təsərrüfatın inkişaf səviyyəsi xeyli yüksək idi. Bu dövrlərdə franklarda daşınan əmlak üzərində tamamilə inkişaf etmiş xüsusi mülkiyyət var idi. Bunu, məsələn, Salik qaydasının taxıl, mal-qara, ev quşları, qayıq, balıq toru oğurluğuna qarşı müəyyən etdiyi yüksək cərimələr təsdiq edirdi. Lakin həyətyanı sahələrdən başqa, torpaq üzərində xüsusi mülkiyət Salik qaydalarına məlum deyildi.
Salix
Söyüd (lat. Salix) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Botaniki xarakteristikası == Söyüd qışda yarpağını tökən, iri ölçülü ağac və ya xırda kol şəklində olan bitkidir. Yarpaqları uzunsov lansetvaridir, damarlanması lələkvaridir, saplağı qısadır. Çiçək sırğaları sallaq və ya dikdayanandır. Yarpaqlamadan əvvəl və ya sonra, yaxud yarpaqlama vaxtı çiçəkləyirlər. Nektarlı bitkilərdir. Cinsin yer kürəsində 600-dən artıq növü məlumdur. Qafqazda təqribən 25 növü, Azərbaycanda isə 15 növü bitir. Çox qədim cinsdir və onun qazıntı halında tapılmış nümunələri üçüncü dövrə aiddir.
Salut
Salut (alm. salut‎) — hörmətlə Salamlamaq bir jest və ya hərəkətdi. Əsas hərbi silahlarda istfadə olunur. Salut (kənd) — Ermənistanda kənd.
Split
Split — Xorvatiyada şəhər. Dalmatiyanın ən böyük və ən əhəmiyyətli şəhəridir. Splitskо-Dаlmаtinskаya əyalətinin mərkəzi. Əhalisi təxminən 200.000 nəfərə yaxındır. Balkan yarımadası və Adriatik dənizinin şərq sahilində kiçik bir yarımada üzərində yerləşir. Split Xorvatiyanın Zaqrebdən sonra 2-ci böyük şəhəridir. Split Dünya YUNESKO-nun Dünya Mədəni İrsi siyahısında 3-cü əsrin sonu, 4-cü əsrin əvvəlində tikilmiş Diokletian Sarayı hesabına 1979-cu ildə girmişdir. Split şəhəri və ətrafı, tarixi tikililəri, Salona Xarabalıqları, Trogir YUNESKO şəhəri, dənizi, portu, 1700 illik Dieklotian sarayı, ticarət dükanları, kafeləri, kruiz limanı, adaları ilə Aralıq Dənizi sahilində çoxlu turistin gəldiyi bir şəhərdir. == Tarixi == Split şəhər ərazisində Aspalatos adı ilə ilk olaraq eramızdan əvvəl VII əsrdə Yunanlar tərəfindən salınıb. Sonra müxtəlif vaxtlarda İlliriya (Alban), Yunan, Roma, Bizans, Avar, Slavyan, Monqol, Venesiya, Osmanlı, Avstriya-Macarıstan, Almaniya və sair nəzarəti altında olmuşdur.
Şalıx
"Stalin" mükafatı
Stalin mükafatı (Stalin adına mükafat) — SSRİ vətəndaşlarının elm və texnika, hərbi biliklər, ədəbiyyat və incəsənət, istehsalat işlərində metodların köklü təkmilləşməsi sahəsində əlmətdar fəaliyyətinə görə 1940–1954-cü illərdə həvəsləndirmə forması.20 dekabr 1939-cu ildə təsis edilib. Sonradan 1966-cı ildə təsis edilmiş SSRİ dövlət mükafatına bərabər tutuldu. == Təsis edilməsi == Stalin mükafatları (ilk variantda Stalin adına mükafat adlanırdı) SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin iki qərarı ilə təsis edilib : " Stalin adına mükafat və təqaüd təsis edilməsi barəsində" — 20 dekabr 1939-cu ildə Stalinin 60 illik yubileyi münasibətilə qərar.. "Ədəbiyyat sahəsində Stalin adına mükafatın təsis edilməsi barəsində" — 1 fevral 1940 -cı il tarixli qərar.. Təltif edilənlərin və mükafatın məbləği hər dəfə dəyişilirdi.. 1949-cu ildə "Xalqlar arasında sülhü möhkəmləndirməyə görə " Beynəlxalq Stalin mükafatı təsis edildi. == Ləğv edilməsi == Stalinin şəxsiyyətinə pərəstişinə qarşı kampaniya zamanı Stalin mükafatları müvafiq olaraq SSRİ Dövlət Mükafatları ilə əvəz edildi. Hətta tarix kitablarında belə " Stalin Mükafatı "sözü əvəzinə " Dövlət Mükafatı " yazılırdı. == Həmçinin bax == SSRİ İosif Stalin Mükafat == Ədəbiyyat == "Сталинские премии: две стороны одной медали": Сб. документов и художественно-публицистических материалов / Сост.
Demet Akalın
Demet Akalın (23 aprel 1972, Gölcük[d], Kocaeli ili) — Türkiyəli pop müğənni, aktrisa ve maneken . == Həyatı == Demet Akalın 1972-ci ildə Türkiyənin Kocaeli vilayətinin Gölcük kəndində anadan olub. == Karyerası == == Modellik karyerası == 1990-cı ildə keçirilən gözəllik müsabiqəsində qalib gəlib. Altı il modellik biznesində çalışmışdır. == Müğənnilik == 1996-cı ildə ilk albomu işıq üzü görüb.