Поиск по словарям.

Buzüstü hokkey – hokkeyin buz üzərində oynanılan növü. Oyunçular hokkey konkilərini geyib hokkey çubuqlarıyla diski (pakı) nəzarət etməyə çalışırlar. Oyunçular diski (pakı) qapıya soxaraq xal qazanırlar. Komanda biri qapıçı olmaq üzrə altı oyunçudan ibarət olur. Oyunçulardan biri qaydaları pozduqda hakim cəza olaraq onu bir müddətlik oyundan qovur. 26x56 metr ölçüləri olan bir sahədə oynanır. Oyun vaxtı 15 ya da 20 dəqiqəlik üç dövrdən ibarətdir. Buzüstü hokkey Kanada, Rusiya, İsveç, Finlandiya, Çexiya, Amerika Birləşmiş Ştatları və Slovakiyada populyar idman növüdür. Dünyadakı ən yaxşı oyunçuların çoxu NHL-dəndir (Milli Hokkey Liqası). İlin sonunda Stenli Kubokunu uğrunda mübarizə gedir.

Azərbaycan Hokkey Federasiyası — Azərbaycanda buzüstü hokkeyin inkişafı ilə məşğul olan təşkilat. == Tarixi == Azərbaycanda hokkeyin inkişafı təşəbbüsü məşhur sovet məşqçisi Anatoli Tarasova məxsusdur. O , Azərbaycan SSR İdman Komitəsinin xahişi ilə federasiyanın gələcək prezidenti Valeri Laryukovu Bakıda hokkey məktəbi açmaq və idmanı inkişaf etdirmək üçün göndərdi. Elə həmin il Respublika Buzlu Hokkey Federasiyası yaradıldı. Bakıda buz sarayının (indiki Heydər Əliyev adına idman-konsert kompleksi) əsasında 200-ə yaxın uşağın iştirak etdiyi hokkey məktəbi var idi. Bu, Azərbaycanda hokkeyin inkişafı üçün əsas olmalı idi. SSRİ dağılandan sonra Ümumittifaq İdman Komitəsinin hokkey şöbəsinin müdiri Yuri Korolyev Azərbaycan Hokkey Federasiyasının BXF-na daxil olmasını təklif etdi. 6 may 1992-ci ildə BXF-nin qurultayında federasiya keçmiş SSRİ respublikaları ilə birlikdə onun tərkibinə qəbul edildi. Bununla belə, eyni zamanda Əbülfəz Elçibəy Azərbaycanın prezidenti olduqda respublikada hokkeyi inkişaf etdirməmək, daha çox milli idman növlərində üstünlük vermək qərara alındı.. Sonradan federasiya dəfələrlə Azərbaycanda hokkeyin inkişafı ilə bağlı məsələ qaldırdı, lakin dövlətin idman orqanları maliyyə çatışmazlığını əsas gətirərək bundan imtina etdi.

Azərbaycanda otüstü hokkey — XX əsrin 60-cı illərindən inkişaf edən idman növü olmuşdur. XXI əsrin onuncuillərində isə müəyyən səbəblərdən tənəzzülə uğramışdır. == Sovet dövrü == 30–50-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqında otüstü hokkeyi inkişaf etdirmək üçün ilk uğursuz cəhdlər Azərbaycan SSR-dən yan keçir. Azərbaycanda otüstü hokkey 1960-cı illərin sonlarında nisbətən inkişaf etməyə başladı. 1970-ci ildə Bakının SKIF komandası kişilər arasında ilk SSRİ otüstü hokkey çempionatında iştirak edir. Zonal mərhələdə bakılılar yalnız İrəvan Dövlət Bədən Tərbiyəsi Universitetini qabaqlayaraq qrupda 3-cü yeri tutdular. 1971-ci ildə azərbaycanlı hokkeyçilər bütün görüşləri uduzaraq bir qol vurmadan sonuncu olurlar. 1973-cü ildə bakılıları Sumqayıtdan gələn "Spartak" əvəzləyir. Ancaq onlarda zonada sonuncu olurlar. XX əsrin 70-ci illərin ortalarından etibarən Azərbaycan otüstü hokkeyinin yüksəlişi başlayır.

Milli Hokkey Liqası NHL (İngilis dili) və ya Ligue Nationale de Hockey LNH (Fransız) Şimali Amerikadakı buz hokkeyi liqasıdır. NHL ümumiyyətlə hər biri şərq və qərbdən ibarət olan 15 komandanın iki konfransına bölünür. Hər konfrans 5 komandadan ibarət 3 qrup tərəfindən təşkil olunur. NHL, 1917-ci ildə, Monrealda (Kanada, Kvebek, 4 komanda) quruldu. Bu gün ABŞ-dən 24, Kanadadan 6 komanda daxil olmaqla cəmi 30 komanda var. Digər ölkələrdə NHL buz hokkey liqalarından fərqli olaraq, heç-heçə ehtimalı yoxdur. Komandalar normal vaxtın sonunda qolu vura bilmirlərsə, qalib əlavə vaxtda oynayaraq müəyyənləşir. == Erkən illər == Milli Hokkey Liqası 1917-ci ildə Milli Hokkey Assosiasiyasının (NHA) varisi olaraq quruldu. 1909-cu ildə qurulan NHA, bir il sonra Ontario və Kvebekdəki yeddi komanda ilə oynamağa başladı və peşəkar buz hokkeyində ilk böyük liqalardan biri oldu. Lakin NHA-nın səkkizinci mövsümündə Toronto Blueshirts klubunun sahibi Eddie Livingstone, Montreal Canadiens komandalarının sahibləri, Montreal Wanderers, Ottawa senatorları və Quebec Bulldogs ilə liqanın gələcəyini müzakirə etmək üçün bir sıra görüşlər etdi.

«Dinamo» Riqa hokkey klubu (latış. «Dinamo» Rīga‎) — Latviyanın Riqa şəhərində fəaliyyət göstərmiş hokkey klubu. Klub 1946-cı ildə təşkil edilmişdir. 1995-ci ildə isə fəaliyyətini dayandırmışdır. == Riqada şayba ilə hokkeyin tarixi == Latviyada hokkey ənənləələri XX əsrin əvvəllərində meydana gəlmişdir. Riqada Rudiya imperiyası tarixində ilk dəfə 1908-ci ildə kanada hokkeyi üzrə «Yunion» və Atıcı parkı arasında görüş baş tutmuşdur. 1930/1931-il mövsümündə isə Latviyanın ilk çempionatı keçirilmişdir. Burada «Yunion», «Vanderer» və «Yuniversitates Sport» klubları iştirak edirdi. == Klubun tarixi == 1946-ci ildə hokkey üzrə SSRİ cempionatında Riqada Dinamo klubu təşkil edilmişdir. İlk yarışında klub dördüncü yeri tutmuşdur.

2011 Dünya Buzüstü Hokkey Çempionatı — 29 Aprel ilə 15 May 2011 tarixləri arasında Slovakiyada təşkil edilən və ölkələrin milli kişi buzüstü hokkey komandalarının yarışdığı 75-ci Dünya Buzüstü Hokkey Çempionatı idi. Müsabiqələr Bratislava şəhərində yerləşən Ondrey Nepela Arenada və Koşitsedə yerləşən Ladislav Troyak Stadion-da keçirilmişdir. Slovakiya, müstəqillik qazandıqdan sonra ilk dəfə bir Dünya Buzüstü Hokkey Çempionatına ev sahibliyi etdi. Ancaq, bu turnirlə birlikdə Bratislava şəhəri bu yarışa üçüncü dəfə ev sahibliyi etmişdir. Çexoslovakiyanın bir parçası ikən 1959-cu və 1992-ci illərdə Praqa şəhəri bu yarışa ev sahibliyi etmişdi. Finlandiya, finalda 6–1 qalib gələrək qızıl medal qazandı. Bu, Finlandiyanın yarışın tarixindəki ikinci çempionluğu olmuşdur. == Ev sahibi şəhərin seçimi == Avropada yeləşən dörd ölkə, 2011 Dünya Buzüstü Hokkey Çempionatına ev sahibliyi etmək üçün rəsmi təklif verdi. Həmin ölkələr bunlardır: Slovakiya İsveç Macarıstan Finlandiya Bir raund davam edən səsvermənin ardından, ev sahibliyi qazanan ölkə BBXF-nın (Beynəlxalq Buzüstü Hokkey Federasiyası) prezidenti Rene Fasel tərəfindən 2006-cı ilin May ayının 19-da, Latviyanın Riqa şəhəindəki Beynəlxalq Buzüstü Hokkey Federasiyası nümayəndələri konqresində açıqlandı. Slovakiya 70 bal qazanaraq ev sahibliyi hüququnu əldə etdi.

Hokkey (ing. hockey) — buz, tartan, plastik, taxta və ya ot səthində oynanılan komanda oyunu. Oyunda iki komanda iştirak edir. Hokkey top (ot və süni örtük), şayba (buzlu hokkey) ilə çubuqlardan istifadə edilərək oynanılır. Oyun zamanı hər komandada öz komandasının qapısını qoruyan bir qapıçı (bəzən iki qapıçı, ikincisi əvəzedicidir) və bir neçə meydan oyunçusu olur. İki növ hokkey var: buz hokkeyi və otüstü. Dünyanın əksər ölkələrində "hokkey" termini dəqiqləşdirilmədən otüstü hokkeyə aiddir. Halbuki Rusiya, İsveçrə, Kanada, İsveç, ABŞ-da, Şərqi və Şimali Avropanın əksər ölkələrində bu termin adətən buz hokkeyinə aiddir. Azərbaycanda otüstü hokkey daha populyardır. Otüstü hokkey Azərbaycanda 1960-cı illərin sonlarında inkişaf etməyə başlayıb.

Buzüstü hokkey – hokkeyin buz üzərində oynanılan növü. Oyunçular hokkey konkilərini geyib hokkey çubuqlarıyla diski (pakı) nəzarət etməyə çalışırlar. Oyunçular diski (pakı) qapıya soxaraq xal qazanırlar. Komanda biri qapıçı olmaq üzrə altı oyunçudan ibarət olur. Oyunçulardan biri qaydaları pozduqda hakim cəza olaraq onu bir müddətlik oyundan qovur. 26x56 metr ölçüləri olan bir sahədə oynanır. Oyun vaxtı 15 ya da 20 dəqiqəlik üç dövrdən ibarətdir. Buzüstü hokkey Kanada, Rusiya, İsveç, Finlandiya, Çexiya, Amerika Birləşmiş Ştatları və Slovakiyada populyar idman növüdür. Dünyadakı ən yaxşı oyunçuların çoxu NHL-dəndir (Milli Hokkey Liqası). İlin sonunda Stenli Kubokunu uğrunda mübarizə gedir.

Azərbaycan Hokkey Federasiyası — Azərbaycanda buzüstü hokkeyin inkişafı ilə məşğul olan təşkilat. == Tarixi == Azərbaycanda hokkeyin inkişafı təşəbbüsü məşhur sovet məşqçisi Anatoli Tarasova məxsusdur. O , Azərbaycan SSR İdman Komitəsinin xahişi ilə federasiyanın gələcək prezidenti Valeri Laryukovu Bakıda hokkey məktəbi açmaq və idmanı inkişaf etdirmək üçün göndərdi. Elə həmin il Respublika Buzlu Hokkey Federasiyası yaradıldı. Bakıda buz sarayının (indiki Heydər Əliyev adına idman-konsert kompleksi) əsasında 200-ə yaxın uşağın iştirak etdiyi hokkey məktəbi var idi. Bu, Azərbaycanda hokkeyin inkişafı üçün əsas olmalı idi. SSRİ dağılandan sonra Ümumittifaq İdman Komitəsinin hokkey şöbəsinin müdiri Yuri Korolyev Azərbaycan Hokkey Federasiyasının BXF-na daxil olmasını təklif etdi. 6 may 1992-ci ildə BXF-nin qurultayında federasiya keçmiş SSRİ respublikaları ilə birlikdə onun tərkibinə qəbul edildi. Bununla belə, eyni zamanda Əbülfəz Elçibəy Azərbaycanın prezidenti olduqda respublikada hokkeyi inkişaf etdirməmək, daha çox milli idman növlərində üstünlük vermək qərara alındı.. Sonradan federasiya dəfələrlə Azərbaycanda hokkeyin inkişafı ilə bağlı məsələ qaldırdı, lakin dövlətin idman orqanları maliyyə çatışmazlığını əsas gətirərək bundan imtina etdi.

Azərbaycanda otüstü hokkey — XX əsrin 60-cı illərindən inkişaf edən idman növü olmuşdur. XXI əsrin onuncuillərində isə müəyyən səbəblərdən tənəzzülə uğramışdır. == Sovet dövrü == 30–50-ci illərin ortalarında Sovet İttifaqında otüstü hokkeyi inkişaf etdirmək üçün ilk uğursuz cəhdlər Azərbaycan SSR-dən yan keçir. Azərbaycanda otüstü hokkey 1960-cı illərin sonlarında nisbətən inkişaf etməyə başladı. 1970-ci ildə Bakının SKIF komandası kişilər arasında ilk SSRİ otüstü hokkey çempionatında iştirak edir. Zonal mərhələdə bakılılar yalnız İrəvan Dövlət Bədən Tərbiyəsi Universitetini qabaqlayaraq qrupda 3-cü yeri tutdular. 1971-ci ildə azərbaycanlı hokkeyçilər bütün görüşləri uduzaraq bir qol vurmadan sonuncu olurlar. 1973-cü ildə bakılıları Sumqayıtdan gələn "Spartak" əvəzləyir. Ancaq onlarda zonada sonuncu olurlar. XX əsrin 70-ci illərin ortalarından etibarən Azərbaycan otüstü hokkeyinin yüksəlişi başlayır.

Milli Hokkey Liqası NHL (İngilis dili) və ya Ligue Nationale de Hockey LNH (Fransız) Şimali Amerikadakı buz hokkeyi liqasıdır. NHL ümumiyyətlə hər biri şərq və qərbdən ibarət olan 15 komandanın iki konfransına bölünür. Hər konfrans 5 komandadan ibarət 3 qrup tərəfindən təşkil olunur. NHL, 1917-ci ildə, Monrealda (Kanada, Kvebek, 4 komanda) quruldu. Bu gün ABŞ-dən 24, Kanadadan 6 komanda daxil olmaqla cəmi 30 komanda var. Digər ölkələrdə NHL buz hokkey liqalarından fərqli olaraq, heç-heçə ehtimalı yoxdur. Komandalar normal vaxtın sonunda qolu vura bilmirlərsə, qalib əlavə vaxtda oynayaraq müəyyənləşir. == Erkən illər == Milli Hokkey Liqası 1917-ci ildə Milli Hokkey Assosiasiyasının (NHA) varisi olaraq quruldu. 1909-cu ildə qurulan NHA, bir il sonra Ontario və Kvebekdəki yeddi komanda ilə oynamağa başladı və peşəkar buz hokkeyində ilk böyük liqalardan biri oldu. Lakin NHA-nın səkkizinci mövsümündə Toronto Blueshirts klubunun sahibi Eddie Livingstone, Montreal Canadiens komandalarının sahibləri, Montreal Wanderers, Ottawa senatorları və Quebec Bulldogs ilə liqanın gələcəyini müzakirə etmək üçün bir sıra görüşlər etdi.

Bonkey (盆景, azərb. podnos mənzərəsi‎) – Yaponiya miniatür mənzərə sənəti. Bonkey 3 ölçülü mənzərələrin müvəqqəti və ya daimi miniatür təsviridir. Bu zaman əsasən daş, qum, sement kimi materiallardan istifadə olunur. Bonsay və saykey kimi digər yapon sənət növlərindən fərqli olaraq bonkeydə canlı element istifadə olunur. Bonsay canlı ağaclar, saykey isə canlı ağac və digər tərəvəzləri özündə ehtiva edir. == Haqqında == Podnos üzərində qumla müstəvi şəkilli mənzərələr yaratmaq sənəti olan bonsekidən fərqli olaraq bonkey mənzərələrin 3 ölçülü təsviridir və bəzən daimi saxlanıla bilər. Bonkeydə çox vaxt quru materiallardan istifadə olunsa da, axan su və dəniz kənarı mənzərələri də təsvir olunur, bunun üçün müxtəlif rəngli çınqıl və qumlardan istifadə olunur. Bəzən bonkeydə insanların, tikililərin, körpüləri və digər elementlərin miniatür fiqurları da öz əksini tapır. Bonkeyin əsas məqsədi nümayiş üçün estetik görünüşlü miniatür mənzərələr əldə etməkdir.

Dokken — 1977-ci ildə Amerikada qurulmuş hard rok qrupudur. == Qrup haqqında == Qrup 1977-ci ildə köhnə Xciter üzvləri Corc Lynch, Mick Brown və Don Dokken-ın bir araya gəlməsi ilə yarandı. Bas gitara üçün müvəqqəti olaraq Peter Baltes alındı ​​və ilk EP olan «Back In The Streets» Carrerre Recordsdan çıxarıldı. Lynch'dən əvvəlki lead gitarist Greg Leon daha sonradan Randy Rhoads-ın yerinə Quiet Riot-a qatılacaqdı. 1978-ci ildə müvəqqəti bassçı Peter Baltes-ın yerinə yenə bir keçici gitarist olan Juan Croucier alındı. Bu heyət ilə «Hard Rok Woman» və «Paris Is Burning» single-larını çıxaran qrup 1981-ci ildə Avropada «Breaking The Chains» albomunu çıxardı. Bu albom 1983-cü il 18 sentyabrda Amerika daxilində remaster-ləndi və satışa çıxarıldı. Qrup ilk etapda Avropada çox sevildi ancaq Amerikada hələ siyahılara girə bilmədi. 1982-ci ildə müvəqqəti bas gitarist Juan Croucier-in yerinə ilk dəfə qalıcı olaraq Jeff Pilson alındı. Croucier da Ratt qrupuna daxil oldu.

Zebroid (ya da zedonk, zorse, zebr qatırı, zonkey, və zebmule) — dişi zebr ilə erkək atın cütləşməsindən meydana gələn hibrid canlıya verilen addır. Qatırlar kimi zonkeylər də əksər hallarda qısırdır. == Fiziki xüsusiyyətləri == Zonkeylər daha çox zebr olmayan valideyninin xüsusiyyətlərini və zebrnın zolaqlarını daşıyır. Zolaqlar bütün bədəni əhatə etmir, boyun və ya ayaqlar kimi nayihələrlə sərhədlənə bilir. Zebr-eşşək hibridlərində zolaqlar qarın və bel nayihələri ilə məhdudlaşır.

Emma Maki (ing. Emma Mackey; 4 yanvar 1996, Le-Man[d]) — fransız-britaniyalı aktrisa. "Seks tərbiyəsi" teleserialında Meyv Uayli rolunu canlandırmaqla məşhurluq qazanıb. == Həyatı == Emma Maki 4 yanvar 1996-cı ildə Fransanın Le-Man şəhərində anadan olub. Məktəb direktoru olan atası Filipp fransızdır, anası Reyçel isə britaniyalıdır. Maki Sablé-sür-Sart kommunasında böyüyüb. 2013-cü ildə Nantes Kollecində Yüksək Fəxri diplomla bakalavr dərəcəsini almışdı, daha sonra Lids Universitetində ingilis dili və ədəbiyyatını öyrənmək üçün İngiltərəyə köçdü. Təhsilini 2016-cı ildə bitirdi. Hal hazırda Londonda yaşayır.

Dicey və ya disk-jokey – öncədən yazılmış musiqiləri qarışdıran şəxs. Diceylərin bir neçə növü var. Radio diceyləri (və ya radioda işləyən şəxslər) AM, FM, rəqəmsal və ya internet radio stansiyalarında yayım musiqisini qoşanlara deyilir. Klub diceyləri bar, gecə klubları, diskoteka, qonaqlıq və hətta stadionlarda musiqi seçib qoşurlar. Hip-hop diceyləri səhnədə reperlərin arxasında dayanaraq dicey mikserindən istifadə edib musiqilər qoşur, zərbəli səslər yaratmaq üçün turntable alətiylə skretçlər atır və yeni mahnılar üçün sempl və törnteyblizmdən istifadə edərək instrumentallar hazırlayır. Diceylər əsl adlarının, qəbul edilmiş təxəllüslərin və ya səhnə adlarının qarşısında "DJ" titulunu qəbul edə bilərlər.

Donkey Kong — "Nintendo" oyun şirkəti tərəfindən 1981-ci ildə yaradılan macəra oyunudur. == Portativ versiyalar == Donkey Kong uyğun olaraq Apple II, Atari 8-bit family, Atari 2600, Atari 7800, ColecoVision, Commodore 64, Commodore VIC-20, Game & Watch multiscreen, Amiga, PC, ZX Spectrum, Intellivision, Mini-Arcade, Nintendo Entertainment System, və TI-99/4A platformaları üçün versiyaları vardır. "Animal Crossing" videooyununu Nintendo GameCube və NES platformalarının digər versiyalarında oynamaq mümkündür.

Donkey Kong — "Nintendo" oyun şirkəti tərəfindən 1981-ci ildə yaradılan macəra oyunudur. == Portativ versiyalar == Donkey Kong uyğun olaraq Apple II, Atari 8-bit family, Atari 2600, Atari 7800, ColecoVision, Commodore 64, Commodore VIC-20, Game & Watch multiscreen, Amiga, PC, ZX Spectrum, Intellivision, Mini-Arcade, Nintendo Entertainment System, və TI-99/4A platformaları üçün versiyaları vardır. "Animal Crossing" videooyununu Nintendo GameCube və NES platformalarının digər versiyalarında oynamaq mümkündür.

Donkey Kong — "Nintendo" oyun şirkəti tərəfindən 1981-ci ildə yaradılan macəra oyunudur. == Portativ versiyalar == Donkey Kong uyğun olaraq Apple II, Atari 8-bit family, Atari 2600, Atari 7800, ColecoVision, Commodore 64, Commodore VIC-20, Game & Watch multiscreen, Amiga, PC, ZX Spectrum, Intellivision, Mini-Arcade, Nintendo Entertainment System, və TI-99/4A platformaları üçün versiyaları vardır. "Animal Crossing" videooyununu Nintendo GameCube və NES platformalarının digər versiyalarında oynamaq mümkündür.

Almatı yaxınlığında Fokker 100 qəzası — 27 dekabr 2019-cu il səhər saatlarında baş vermiş təyyarə qəzası. Bek Air aviaşirkətinə məxsus Fokker 100 təyyarəsi Almatı-Nur-Sultan marşrutu üzrə Z92100/BEK2100 planlı daxili reysi yerinə yetirirdi, lakin havaya qalxarkən hündürlüyünü itirərək, kəskin sağa dönüb, beton hasardan keçərək Güldala kəndi ərazisində yerləşən qeyri-qanuni tikilmiş yaşayış binasına qəzaya uğradı. Təyyarədə olan 98 nəfərdən (93 sərnişin və 5 ekipaj üzvü) 12-si həlak olub. == Təyyarə == Fokker 100 (qeydiyyat nömrəsi UP-F1007, seriya 11496) 1996-cı ildə buraxıldı (ilk uçuş 9 apreldə PH-JCP sınaq nömrə nişanı ilə edildi). İki Rolls-Royce Tay 650-15 bypass turbojet mühərriki ilə təchiz edilmişdir. Həmin il aprelin 15-də o, B-12292 quyruq nömrəsini aldığı Formosa Hava Yollarına verildi; Ondan 2 mart 2004-cü ildə Mandarin Hava Yollarına keçdi (b/n dəyişməyib). 1 noyabr 2009-cu ildə Contact Airruen (D-AFKC reysi) tərəfindən alındı ​​və buradan 1 sentyabr 2012-ci ildən 13 iyul 2013-cü ilə qədər OLT Express Almaniyaya icarəyə verildi. 13 iyul 2013-cü ildə Bek Air tərəfindən satın alındı ​​və quyruq nömrəsi UP-F1007 aldı. Lizinqə verilən aviaşirkətlər: Kam Air - 28 sentyabr 2016-cı il tarixindən 1 mart 2017-ci il tarixədək, Safi Airways - 2017-ci il martın 1-dən iyunun 1-dək, Air Djibouti - 11 dekabr 2018-ci ildən 15 iyul 2019-cu il tarixinədək. Qəza günü 23 yaşlı təyyarə 52 771 saat uçmuşdu.

Bukey ordası — Rusiyanın tərkibində vassal qazax xanlığı. == Tarixi == XIX əsrin birinci yarısinda xan üsul-idarəsinin mövcud olduğu Xivə, Buxara və Kokandda siyasi cəhətdən qeyri-sabitlik mövcud idi, Buxara xanlığı ilə Kokand, Xivə ilə Buxara, Mərkəzi Asiya dövlətləri ilə İran arasında arası kəsilməyən müharibələr gedirdi. Xanlıqlar arasmda vaxtaşırı ərazi ugrunda gedən müharibələr, daxili ziddiyyətlər, ayrı-ayri bölgələrdə xalq üsyanları, bəzi qonşu dövlətlərlə münaqişələr xanliqları zəif salırdı [l,s.54], Eyni zamanda mövcud vəziyyət bəzi dövlətlərin Mərkəzi Asiya va Qazaxıstana marağını artırır, həm də bölgədə həmin dövlətlərin mənafeyi toqquşurdu [2,s.49], Qazaxıstanın ərazisinin bir hissəsi - Kiçik jüz hələ 1731-ci ildə, Orta jüz isə 1740-ci ildə Rusiyanın təbəəliyini qəbul etmişdi. XVIII əsrin ortalarmda Rusiya imperiyasinin sərhədi Ural, Uy (Tobolun qolu) va İrtış «jaylan boyu keçirdi. Qazaxıstanın sərhədyanı rayonlarından uzaq olan ərazilərdə Rusiyanın təsiri hələ hiss olunmurdu. Cənubda isə qazaxlar Xivə və türkmənlərlə həmsərhəd idi. Qazax mülklərinin sərhədləri cənub-şərqdə Sırdəryanın cənubu, cənubda isə Zailiysk Alatausuna qədər uzanırdı. Çinin hakimiyyəti Böyuk jüzün Şarq rayonlarında hələ qalırdı. Onun qərb rayonları faktiki olaraq müstəqil idi. XVIII əsrin sonunda bu vəziyyət tamamilə dəyişdi.

TAI T625 və ya Gökbey T-625 və Türkiyə Silahlı Qüvvələri və mülki aviasiya sahəsində Türkiyənin coğrafi və iqlim şəraitinə uyğun olaraq istifadə edilməsi üçün, türk mühəndisləri tərəfindən konstruksiya edilən, inkişaf etdirilən Türk Aerokosmik Sənayesinin obyektlərində hazırlanan və istehsal olunması planlaşdırılan ümumi təyinatlı helikopterdir. Orijinal helikopterin gələcəkdə UH-1 və təcili yardım helikopterlərini əvəz etməsi planlaşdırılır. == Konstruksiya və inkişafı == TAI 2010-cu ildə orijinal yerli ümumi təyinatlı helikopter üçün ilkin konstruksiya işlərinə başlamışdır. 6 tonluq ümumi təyinatlı helikopter layihəsi üçün Orijinal Helikopter Proqramı Sazişi 26 iyun 2013 tarixində imzalanmışdır və proqram cədvəli 6 sentyabr 2013-cü ildən etibarən tətbiq edilmişdir. Türk Aerokosmik Sənayesi Alp aviasiya, eniş dəsti, ötürücü qutusu və dinamik komponentlərin istehsalı və yığılmasına cavabdeh olarkən, İspaniyanın CESA şirkəti hidravlik sistemləri təmin etmək üçün seçilmişdir. T625-in əvvəlcə 5 ton ağırlığında olacağı gözlənilirdi və 2 ədəd LHTEC CTS800 mühərrikindən istifadə edilməsi nəzərdə tutulurdu. LHTEC CTS800, TUSAŞ T-129 Attack vertolyotunda da istifadə edildiyi üçün seçilmişdi. Ancaq yerli mühərrik şirkəti TEI tərəfindən yeni nəsil TS1400 mühərrikinin inkişafına başlanıldı. Vertolyotun birinci dəfə ictimaiyyətə təqdim edilməsi 5 sentyabr 2014 tarixində Ankarada təşkil edilmiş Yerli Vertolyotun Sənayeləşməsi Yığıncağında edilmişdir. T-625 ilk prototip uçuşunu 6 sentyabr 2018-ci ildə etmişdir.

Xədicə Sabiha Görkey ― türk müəllim və siyasətçi, Türkiyə parlamentinin ilk 18 qadın deputatından biri. == Erkən həyatı == Xədicə Sabiha, 1888-ci ildə İstanbulun, sonra Osmanlı imperiyasının Üsküdar şəhərində Hacı İsmayıl və həyat yoldaşı Ayşənin ailəsində anadan olub. Sabiha 1903-cü ildə Üsküdar qız peşə liseyini, 1906-cı ildə isə İstanbul Dârülmuallimatını (İstanbul qız müəllimlər məktəbi) bitirmişdir. == Pedaqoloji fəaliyyəti == Sabiha 31 yanvar 1907-ci ildə Molla Gürani Orta Peşə Liseyində bədii tikmə müəllimi kimi işləməyə başlayıb. O 1904-1908-ci illərdə daha bir neçə məktəbdə müəllim kimi işləyib. O bundan sonra indiki İstanbul Universiteti olan Darülfünunda riyaziyyat üzrə təhsil almış və 1917-ci ildə oranı ən yüksək qiymətlə bitirmişdir. O həm də, universiteti bitirən ilk beş qız tələbədən biri idi. Sabiha 1917-ci ilin sentyabrında Bursadakı Müəllimlər Texnikumuna müdir köməkçisi və riyaziyyat müəllimi təyin edilib. O, vəzifəsindən ayrılaraq məzuniyyət üçün İstanbula getmiş və bundan sonra vəzifəsinə qayıtmamışdır. Sabiha 1919-cu ilin fevral ayında Ədirnədəki Qız müəllimlər texnikumuna müdir köməkçisi və riyaziyyat müəllimi təyin edilib və 1922-ci ilin sentyabrına qədər burada işləyib.