Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Cərrahlıq
Cərrahiyyə (cərrahlıq) — xəstəliklərin açıq cərrahi üsulları ilə müalicəsi, habelə tibb elminin xəstəliklərin əməliyyat yolu ilə müalicə üsullarından bəhs edən şöbəsi. == Etimologiya == Bəzi dilçilər "cərrah" sözünün ərəb dilindən gəldiyini və ərəbcə "cırma, yırtma, kəsmə" anlamına gəldiyini yazır. Ancaq "cır- / yar- / yırt-" kökü bütün türk dillərində də mövcuddur. == Tarix == Azərbaycanda kliniki cərrahiyyənin ilk inkişaf tarixi Bakı Universitetinin və onun tibb fakültəsinin yaradılması (1920) ilə əlaqədardır. Universitetin təşkilində böyük əməyi olan professor V. İ. Razumovski Rusiyanın görkəmli klinisist cərrahı idi. Təhsil ocağına ilk tələbə qəbulu 25–30 nəfər olmuşdu. Cərrahiyyə üzrə təhsil isə 1922–1923-cü illərdə başlamışdır. Həmin dövrdə milli kadrlar olmadığından yaradılmış cərrahiyyə kafedralarının müdirləri Rusiyadan dəvət olunmuşdular (professorlar Okinşeviç, B. Finkelşteyn və s). Hospital cərrahiyyəsi kafedrasında (müdiri B. Finkelşteyn) birinci assistent azərbaycanlı M. Mirqasımov olmuşdur. İlk illər universitetin kliniki bazalarının yararsızlığı və eləcə də peşəkar cərrah kadrlarının azlığı geniş cərrahi xidmətin yaradılmasına imkan verməmişdir.
Cərrahilik
Cərrahilik (osm. جراحية) bir İslam təriqəti, Xəlvətiyyənin qolu olan Ramazaniyyənin alt şöbəsi. Cərrahilik adını qurucusu olan Nurəddin Məhəmməd ibn Abdullah ər-Rumi əl-İstanbuli əl-Cərrahidən alır. 17-ci əsrin sonlarında qurulmuş olan Cərrahi təriqəti, qədim İstanbulun ən çox yayılmış təriqətlərindən biri idi. == Qədim Cərrahi təkkələri == 30 noyabr 1925 tarixində Təkkə və zaviyələrin bağlanmasına dair qanun qüvvəyə mindiyində, İstanbulda olan Cərrahi təkkələri bunlar idi: Arif Dədə Təkkəsi, Üsküdar, Mehmet Ağa Camii Çaylaqzadə Təkkəsi, Nuruosmaniyyə Halil Nizaməddin Təkkəsi, Ədirnəqapı, Acıçeşmə İplikçi Təkkəsi, Otluqçu Yoxuşu Qarabaş Təkkəsi, Rumelihisarı Qaragöz Təkkəsi, Silivriqapı Nurəddin Cərrahi Təkkəsi, Qaragömrük (Asitanə) Sərtarikzadə Təkkəsi, Eyyub Nişancası Sərtarikzadə Təkkəsi, Fatih, Qumrulu Məscid yanı Şeyz Əli Təkkəsi, Otlaqçılar Tameşvar Təkkəsi, Eyyub Yağcızadə (Balaban) Təkkəsi, Üsküdar, Balaban Körpüsü Yəsarizadə (Ordu Şeyxi) Təkkəsi, Sofular Ulduz Dədə Təkkəsi, Bağçaqapı, Ulduz Hamamı yanı == Cərrahi şeyxləri == Cərrahi təriqətinin asitanə postnişinlərinin adları belə idi: Nurəddin Cərrahi (1678–1720) Süleyman Vəliyüddin Əfəndi (1673–1745) Mehmet Hüsaməddin Əfəndi (1675–1754) Sərtarikzadə Mehmet Əmin Əfəndi (1686–1758) Seyid Əbdüləziz Əfəndi (1700–1760) Yəhya Şərafəddin Əfəndi (1650–1770) Abduşşəkur Əfəndi (1686–1773) İbrahim Əfəndi (1697–1779) Morevi Mehmet Əmin Əfəndi (1730–1794) Abdurrəhman Hilmi Əfəndi (1688–1800) Mehmet Sadıq Əfəndi (1738–1800) Hafiz Mustafa Əfəndi (1715–1804) Qadı Mehmet Əfəndi (1742–1805) Mehmet Arif Dədə (1747–1822) Əbdüləziz Zihni Əfəndi (1798–1853) Yəhya Qalib Həyati Əfəndi (1832–1897) Mehmet Rza Yaşar Əfəndi (1845–1912) İbrahim Fəxrəddin Əfəndi (1886–1966) Müzəffər Ozaq (1916–1985) Səfər Dal (1926–1999) Ömər Tuğrul İnançər (1946–2022) Ahmət Özhan (1950-…) == Xarici keçidlər == Cərrahi təriqətinin Nyu-York şöbəsi Cərrahi təriqətinin Kanada şöbəsi Cərrahi təriqətinin Argentina şöbəsi Arxivləşdirilib 2005-12-30 at the Wayback Machine Cərrahi təriqətinin Çikaqo şöbəsi Arxivləşdirilib 2005-04-09 at the Wayback Machine Cərrahi təriqətinin Los-Anceles şöbəsi Arxivləşdirilib 2014-07-14 at the Wayback Machine == İstinadlar == Cərrahilik: Hz.
Cərrahi kəsiklər
Cərrahi kəsiklər — Cərrahi əməliyyat zamanı, cərrahi kəsiklər əməliyyat prosedurunu asanlaşdırmaq və xəstəyə lazımi müdaxiləni etmək üçün çox vacibdir. Adətən əməliyyatda bir neçə kəsik eyni anda tətbiq edilir. Ümumiyyətlə, cərrahi əməliyyat zamanı cərrahi kəsiklər həm əməliyyatın gediş prosesinə mane olmaması, həm də xəstənin sağlığı baxımından, mümkün qədər kiçik və səliqəli edilməlidir. == Anatomiya == Cərrahi kəsiklər əvvəlcədən planlaşdırılmış formada, bədənin istənilən müxtəlif hissələrinə tətbiq oluna bilər. Tibbdə cərrahi əməliyyat zamanı tətbiq edilən cərrahi kəsiklərin hər birinin öz adı var və bu terminlər tarix boyu bu kəsiklərdən ilk istifadə edən məşhur cərrah və həkimlərin adını daşıyır.
Cərrahi maska
Cərrahi maska ― Tibbi üz maskası olaraq da bilinən bir maska.Səhiyyə işçiləri tərəfindən səhiyyə prosedurları zamanı istifadə edilmək üçün hazırlanmışdır. İstifadəçinin ağzından və burnundan maye damcı və aerozollara tökülən bakteriyaları tutaraq xəstələrdə və müalicə işçilərində infeksiyaların qarşısını almaq üçün hazırlanmışdır.
Rekonstruktiv cərrahi
Rekonstruktiv cərrahi (bərpa cərrahisi) doğuşdan gələn anormallıqlar, inkişaf anomaliyaları, qəza nəticəsindəki yaralanmalar, infeksiyalar, şişlər (xoşxassəli və bədxassəli) və digər xəstəliklər nəticəsində əmələ gələn zədələnmiş bədən qisimlərinə tətbiq edilir. Burada əldə ediləcək görünüşə diqqət edilsə də əsil məqsəd, yaralanmış və funksiyalarını itirmiş bədən qisimlərinə yenidən funksiya qazandırmaqdır. Rekonstruktiv cərrahi özü-özünə yaxşılaşması mümkün olmayan; ya da özü-özünə yaxşılaşdıqda tam yaxşılaşmayan və işləməsi mümkün olmayan orqanları – bədən qisimlərini bərpa edir və funksiyalarını geri qaytarır.