Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Dislokasiya
Dislokasiya — xətti qüsur; Material elmində qüsurlar kristal strukturların atom düzülüşündə bir xətt boyunca görünür. == Dislokasiya nədir == Dislokasiya və ya xətti qüsur; Material elmində qüsurlar kristal strukturların atom düzülüşündə bir xətt boyunca görünür. Atomların tarazlıq mövqeyini tərk etməsi nəticəsində xətt ətrafında qalıq gərginliklər yaranır və gərginlik enerjisi yığılır. Dislokasiyalar adətən materialların bərkimə prosesində baş verir, lakin plastik deformasiya zamanı onların sayı artır. Digər tərəfdən, boş künclərin yığılması və bərk məhlullarda görünən atom uyğunsuzluğu da bu qüsurlara səbəb ola bilər. Dislokasiyanın iki əsas növü var. kənar dislokasiya vida dislokasiyasıReallıqda bu iki dislokasiyanın xüsusiyyətləri birlikdə görünür. Belə dislokasiyalara qarışıq dislokasiyalar deyilir.Qüsurların mövcudluğu 1907-ci ildə italyan fiziki və riyaziyyatçısı Vito Volterra tərəfindən irəli sürülsə də, atom ölçülü qüsurları təsvir edən dislokasiya termini ilk dəfə 1934-cü ildə G.İ.Taylor tərəfindən istifadə edilmişdir. == Dislokasiya növləri == === Kənar dislokasiyası === Atomların yarım müstəvisinin kristal quruluşa nüfuz etməsi nəticəsində tətbiq olunan təzyiqlə müstəvinin sonundakı atomlar təzyiqin təsiri ilə sıxılır, müstəvi tərəfindəki atomlar isə açıq qalır. Bu zaman minimum enerji tarazlıq mövqelərini tərk edən atomların potensial enerjisi artır.
Plikativ dislokasiyalar
Plikativ dislokasiyalar - Yer qabığında süxur laylarının müxtəlif miqyaslı və formalı əyriliklərə səbəb olan geniş yayılmış deformasiyalar. Plikativ dislokasiyalar layların bütövlüyü pozulmur, yaxud çoxsaylı kiçik bloklar əmələ gəlir. Sonuncu halda bu blokların hər biri ayrı-ayrılıqda deformasiyaya məruz qalmır, lakin qonşu bloka nisbətən yerini dəyişərək dönür, yalnız bütövlükdə qırışığı xatırladır. Başlıca olaraq, iki tip plikativ dislokasiyalar ayrılır: müsbət formalar (antiklinallar) və mənfi formalar — sinklinallar. Sinonim: Qırışıqlıq dislokasiyası, Qırışıqlıq pozulmaları, Plikativ deformasiyalar. == Həmçinin bax == Yer qabığı Deformasiya Lay == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.
Disleksiya
Disleksiya — beyin qabığının zədələnməsi nəticəsində oxumaq (qiraət) qabiliyyətinin itməsidir.Disleksiya anadangəlmə, inkişaf və zədəyə bağlı olaraq ikiyə ayrılır. Anadangəlmə disleksiya doğum əvvəli, doğum zamanı və doğum sonrası fəsadlara bağlı olaraq üçə ayrılır. Anadangəlmə disleksiyaya zəif və rejimsiz qidalanma, hamiləlik zamanı keçirilən infeksiyalar və yanlış dərman istifadəsi səbəb ola bilər.Uzun və çətin doğuş zamanı uşağın nəfəs almasındakı gecikmə və sonradan keçirdiyi qızdırmalı xəstəliklər də disleksiyanın səbəblərindəndir. İrsi faktorlara bağlı olaraq da disleksiya ortaya çıxa bilər..