Eksponent artım
Eksponent artım — artım sürəti kəmiyyətin özü ilə mütənasib olduqda kəmiyyətdəki artım. Eksponensial qanununa tabedir. Eksponensial artım daha yavaş (kifayət qədər uzun müddət ərzində) xətti və ya güc asılılıqları ilə ziddiyyət təşkil edir. Bərabər fasilələrlə ayrı-ayrı tərif sahəsi olduqda, buna həndəsi artım və ya həndəsi parçalanma da deyilir (funksiyanın dəyərləri həndəsi bir irəliləyiş əmələ gətirir). Eksponensial artım modelini maltuzian artım modeli olaraq da bilinir.
== Xüsusiyyətlər ==
Hər hansı bir dərəcədə böyüyən bir miqdar üçün dəyər nə qədər yüksək olarsa, o qədər sürətli böyüyür. Bu da asılı dəyişənin böyüklüyü və artım sürətinin birbaşa mütənasib olduğunu göstərir. Ancaq eyni zamanda, hiperbolikdən fərqli olaraq, üstel əyri heç vaxt sonlu bir müddətə sonsuzluğa getmir.
Nəticədə, eksponent artım, hər bir eksponent artımdan və üstəlik, hər hansı bir xətti artımdan daha sürətli olur.
== Riyazi yazısı ==
Eksponent artım diferensial tənliklə təsvir olunur:
d
x
d
t
=
k
x
{\displaystyle {\frac {dx}{dt}}=kx}
Diferensial tənliyin həlli — eksponent funksiyadır (
a
=
1
{\displaystyle a=1}
və
k
=
1
{\displaystyle k=1}
eksponent olur):
x
=
a
e
k
t
{\displaystyle x=ae^{kt}}
== Nümunələri ==
Eksponensial artımın nümunə olaraq resurs məhdudiyyətlərindən əvvəl koloniyada bakteriya sayında artım ola bilər.
Eksponat
Eksponat – [lat. exponatus – nümayiş etdirilən, nümayişə çıxarılmış, göstərilən] 1)muzey, yaxud sərgi salonlarında seyr, tamaşa etmək üçün, yaxud satışdan qabaq tanış olmaq üçün müəyyən yerə qoyulmuş, çıxarılmış əşya; 2)sərgidə, muzeydə nümayiş etdirilən, sərgilənən məmulat, əşya.
== Ədəbiyyat ==
R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.