Поиск по словарям.

Kardiologiya – tibbin ürək-damar sisteminin xəstəliklərinin diaqnostika, müalicə və profilaktikası ilə məşğul olan bir sahəsidir. == Haqqında == Kardiologiya — kliniki təbabətin ürək-damar sisteminin müxtəlif yaş dövrlərində anatomo-fizioloji, fiziki və psixi xüsusiyyətlərini, ürək damar sisteminin xəstəliklərini, onların diaqnostika, müalicə və profilaktika üsullarını öyrənən sahəsidir. Ürək-damar sistemi problemlərilə həkim kardioloq məşğul olur. Yalnız həkim kardioloq kardioloji xəstəliklərin düzgün diaqnostikasını apara və müvafiq müalicə təyin edə bilər. Üərk-damar sistemin xəstəliklərinin ümumi əlamətləri aşağıdakılardır: təngnəfəslik, ürəkdöyünmə, ürək nahiyəsində ağrılar, başgicəllənməsi, qızdırma.

Kriologiya –qar və buz örtüyünü öyrənən elmdir. Ümumi buzşünaslıqdır.

Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutu (Azərbaycan)

Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutu — Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin tabeliyində dövlət müəssisəsi. Akademik Cahangir Abdullayevin adını daşıyır. Hal-hazırda İnstituta Azərbaycan alimi, professor, tibb elmləri doktoru Gülnaz Dadaşova rəhbərlik edir. == Tarixi == Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutu 1979-cu ildə Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə ürək-damar xəstəliklərinin dərk edilməsini təkmilləşdirmək və ürək xəstəliklərindən əziyyət çəkən xəstələrin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq məqsədilə yaradılmış və akademik Cahangir Abdullayevin adı verilmişdir. İnstitut həmin ildən Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin tabeliyində olan dövlət müəssisəsi kimi ilk növbədə elmi-tədqiqat və xəstələrə qayğı ilə məşğuldur. Qurumun hazırkı direktoru Gülnaz Dadaşovadır. O quruma 2018-ci ildən rəhbərlik edir. == Fəaliyyəti == === Tədqiqat === Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutunun fəaliyyəti ilk növbədə elmi-tədqiqat işlərinə yönəlib. İnstitut fundamental elmdən klinik və tərcümə tədqiqatlarına qədər ürək-damar xəstəliklərinin müxtəlif aspektləri üzrə tədqiqatlar aparır. Tədqiqatın məqsədi ürək xəstəliklərinin mexanizmləri, diaqnostikası, müalicəsi və qarşısının alınması ilə bağlı yeni anlayışlar tapmaqdır.

Ravalpindi Kardiologiya İnstitutu (RIC) Pakistanın Pəncab əyalətinin Ravalpindi şəhərində Raval Yolunda yerləşən qeyri-kommersiya üçüncü dərəcəli ürək xəstəxanasıdır. 2012-ci ildə qurulan RIC-in ölkənin müxtəlif bölgələrinə səhiyyə xidmətləri göstərən təxminən 50 şöbəsi var. Xəstəxana Pəncabın Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən yaradılıb və açılışını Pəncabın keçmiş baş naziri Şahbaz Şərif edib. == Tarix == 2005-ci ilin oktyabrında Ravalpindi Kardiologiya İnstitutunun (RIC) yaradılması Pəncab Baş Naziri Çaudri Pərviz Elahinin hökuməti tərəfindən təsdiq edildi. Tikintisinə 2010-cu ilin iyununda başlanılmış, dəyəri 2,75 milyard rupi təşkil etmişdir. Həmin vaxt Pəncabın baş naziri olan Şahbaz Şərif layihənin bir il ərzində tamamlanacağını bildirsə də, maliyyə çatışmazlığı səbəbindən layihə bu müddətə yerinə yetirilə bilmədi. Pakistan Müsəlman Liqası-N Milli Assambleyasının keçmiş üzvü Hənif Abbasinin sözlərinə görə, əyalət hökuməti layihə üçün 100 milyon rupi ayırıb. Baş nazir daha sonra RIC-in açılışının 14 avqust 2012-ci ildə baş tutacağını bildirdi, lakin avadanlığın quraşdırılması gecikdiyi üçün bu tarixdə də baş tutmadı. RIC Tibb Müfəttişi Dr. Şoaib Xan, layihənin təxirə salınmadığını, lakin səhiyyə departamentinin Ramazan və baş nazirin bəzi vacib tapşırıqları səbəbindən açılış mərasiminin gecikdiyini söylədi.

Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutu (Azərbaycan)

Aksiologiya (yun. ἀξία — dəyər) – mədəniyyətin və fəlsəfənin bir istiqaməti olaraq insani dəyərləri öyrənən elmdir. Bəşər tarixində bir çox alimləri bizi əhatə edən "faydalı" və "zərərli" olanların təsnifatının verilməsinə çalışmışlar. Praktiki fəaliyyət prosesində insan intellekti vasitəsilə dəyərlərin təsnifatı verilmiş və qiymətləndirilmişdir. Təcrübə zənginləşdikcə bir çox dəyərlər nəzərdən keçirilmiş, bəziləri sıradan çıxmış, yeniləri meydana gəlmişdir.Müxtəlif xalqlarda «xeyir», «şər» anlayışları özünü müxtəlif dəyərlərdə təzahür etdirdi. Lakin bütün bunlara baxmayaraq insan bütün dövrlərdə və şəraitdə nəyin xeyirli və zərərli olduğunu həmişə anlamışdır.

Karsinologiya — xərçəngkimiləri öyrənən elm. == Ədəbiyyat == R.Ə.Əliyeva, Q.T.Mustafayev. “Ekologiya” (Dərs vəsaiti). Bakı, “Bakı Universiteti” nəşriyyatı, 2004, s. 379 – 424.

Narkologiya (yunanca "uyuşma, yuxu" və "elm") narkotik maddə asılılığı, maddə asılılığı və xroniki alkoqolizm təzahürlərini öyrənən, onların müalicə və profilaktikası üsullarını inkişaf etdirən bir tibb sahəsidir. Rusiyada bəzi tədqiqatçılar tərəfindən narkoloji psixiatriya, digərləri isə ayrı-ayrı tibb elmləri kimi psixiatriyadan ayrılır. ABŞ-də, asılılıq analoqluğu "tibb mənşəli" bağımlılıq dərmanı və "asılılıq psixiatriya" təşkil edir. Narkologiya bir tibb sahəsi olaraq nisbətən yaxın keçmişdə meydana gəlmişdi, ancaq maddə asılılığı qədim zamanlardan etibarən tətbiq edilmişdir. Alkoqolizmin sistemli öyrənilməsi ⅩⅧ-ⅩⅨ əsrlər üçün başlayan bir fikir ifadə etdi.Narkomaniya bir xəstəlik olaraq təhlükəlidir. Bu araşdırmaların nəticələrinə görə, narkologiya tibb elmi biliklərin ayrı bir sahəsi olaraq seçilmişdir. 1960-1970-ci illərdə Rusiyada ayrı-ayrı tibb elmləri kimi narkologiya qurulub. Tarixən, narkotik və spirt sui-istifadə klinik psixiatriya ilə bağlı və onun tədqiqat metodları əsasən biotibbi. uzun müddət bölmələr Narkomanlığa (narkomaniya, maddə asılılığı və alkoqolizm) üçün psixiatriya dair təlimatlar üçün xüsusi qorunur. Narkologiya psixoaktiv maddələrdən asılılığın yaranma mexanizmlərini şərtlərini öyrənir.

Radiologiya (lat. radius "şüa" + λόγος — "elm") — diaqnostika (radiodiaqnostika) və müalicə (radioterapiya) üçün şüalanma metodlarını öyrənən, həmçinin şüalanmanın insan orqanizminə olan təsirini öyrənən tibb sahəsidir. Bu elm sahəsi ilə bir çox alimlər məşğul olmuşdurlar: Vilhelm Rentgen, Bekkerel, Mariya Küri və Pyer Küri və s. Küri cütlüyünün əlləri radioaktiv nümunələrlə davamlı təmasda olduğundan yaralarla örtüldü və bu, tibbi praktikada radiumun istifadəsi fikrini stimullaşdırdı. Pyer Küri isə bu həqiqəti 5 iyun 1905-ci ildəki Nobel nitqində vurğuladı.Başlanğıcda, radiologiya tibbi tədqiqat məqsədli vizual məlumat əldə etmək üçün rentgen maşınları və ya digər oxşar cihazların yaydığı elektromaqnit enerjisindən istifadə imkanlarını araşdıran tibb elminin bir istiqaməti idi. X-şüalarının istifadəsini özündə ehtiva edən radiologiya sahəsi rentgenologiya adlanır. Bu gün tibbi təsvir artıq rentgen şüalarının istifadəsi ilə məhdudlaşmır, həmçinin yüksək tezlikli dalğalar, maqnit sahələri və digər şüalanmadan istifadə edən tədqiqatları da özündə saxlayır.

Arkologiya — memarlığın ekoloji tələbləri nəzərə alan bölməsi. == Ədəbiyyat == R.Ə.Əliyeva, Q.T.Mustafayev. “Ekologiya” dərs vəsaiti. Bakı, “Bakı Dövlət Universiteti” nəşriyyatı, 2004, s. 379 – 384.

Briologiya — şibyələri öyrənən elm sahəsi. == Ədəbiyyat == R.Ə.Əliyeva, Q.T.Mustafayev, S.R.Hacıyeva. “Ekologiyanın əsasları” (Ali məktəblər üçün dərslik). Bakı, “Bakı Universiteti” nəşriyyatı, 2006, s. 478 – 528.