Поиск по словарям.

Laktoza — disaxaridlər qrupundan olan karbohidrat. Qalaktoza və qlükoza alt bölmələrindən ibarət şəkərdir və molekulyar formuludur. Laktoza südün təxminən 2–8%-ni təşkil edir. Adı süd üçün latın sözü olan lak (gen. lactis), üstəgəl şəkərləri adlandırmaq üçün istifadə olunan şəkilçisindən gəlir. Mürəkkəb ağ, suda həll olunan, hiqroskopik olmayan, yüngül şirin dadı olan bərk maddədir. Qida sənayesində istifadə olunur. == Quruluş və reaksiyalar == Laktoza qalaktoza və qlükozanın kondensasiyası nəticəsində yaranan disaxariddir, β-1 → 4 qlikozid bağı əmələ gətirir. Onun sistematik adı β-D-qalaktopiranosil- (1 → 4) -D-qlükozadır. Qlükoza ya α-piranoza, ya da β-piranoza şəklində ola bilər, qalaktoza isə yalnız β-piranoza şəklində ola bilər: buna görə də, α-laktoza və β-laktoza yalnız qlükopiranoza halqasının anomerik formasına aiddir.

Laktaza — Laktaza bir çox orqanizm tərəfindən istehsal olunan bir fermentdir. İnsanların və digər məməlilərinnazik bağırsağının fırça sərhədində yerləşir. Laktaza tam südün tam həzm edilməsi üçün vacibdir. Südün şirinliyini verən şəkər olan laktozu parçalayır. Laktaza çatışmazlığı, süd məhsulları istehlak edən şəxs laktoza qarşı dözümsüzlük əlamətləri ilə qarşılaşa bilər. Laktaza qida əlavəsi kimi alına bilər və "laktozasız" süd məhsulları istehsal etmək üçün südə əlavə olunur . Fermentlərin β-qalaktosidaza ailəsinin bir hissəsi olan laktaza (laktaza-florizin hidrolaza və ya LPH kimi də tanınır), disakarid laktozasının tərkib hissəsi olan qalaktoza və qlükoza monomerlərinə hidrolizində iştirak edən qlikozid hidrolazadır. Laktaza əsasən nazik bağırsağın villi səthini əhatə edən differensial enterositlərin fırça sərhəd membranı boyunca mövcuddur. İnsanlarda laktaza LCT geni ilə kodlanır. == İstifadəsi == === Qida istifadəsi === Laktaza bəzi insanların nazik bağırsaqlarında istehsal edə bilmədiyi bir fermentdir.

Maltoza (səməni şəkəri) -‒ 4-О-α-D-qlükopiranozil-D-qlükoza, molekulu iki α-qlükoza qalığından ibarət olan təbii disaxariddir, arpa, çovdar və digər taxıllı bitkilərin, həmçinin pomidorun tərkibində vardır. Β-D-glucopyranosyl fosfat ve D-glycose'dan maltozun biyosentezi, yalnız bazı bakteriyalar növlərində məlumdur. Heyvan və bitki orqanizmlərində maltoza nişastanın və qlikogenin fermentativ parçalanması ilə alınır. Maltoza insan orqanizmi tərəfindən asanlıqla mənimsənilir. Maltoza heyvan və insanların həzm şirələrində, kif göbələklərdə və mayada olan α -qlükozidaza fermentinin təsiri nəticəsində iki α-qlükoza qalığına bölünür. İnsanın bağırsaq mukozasında bu fermentin genetik cəhətdən olmaması nəticəsində maltozaya qarşı anadangəlmə dözümsüzlük olan ağır xəstəliyə gətirib çıxarır. == Kimyəvi adı == α-Maltoza — (2R,3R,4S,5R,6R)-5-[(2R,3R,4S,5R,6R)-2,3,4-trihidroksi-6-(hidroksimetil)oksanil]oksi-6-(hidroksimetil)oksan-2,3,4-triol β-Maltoza — (2S,3R,4S,5R,6R)-5-[(2R,3R,4S,5R,6R)-2,3,4-trihidroksi-6-(hidroksimetil)oksanil]oksi-6-(hidroksimetil)oksan-2,3,4-triol == Fiziki xassələri == Maıtoza suda asanlıqla həll olur, şirin dada malikdir. Maltozanın molekul kütləsi 342.32-dir. Maltozanın (susuz) ərimə temperaturu – 1020C-dir (susuz). Kimyəvi xassələri == İzomaltoza == Maltoza bərpaolunmuş şəkərdir, çünki əvəzedilməmiş yarı asetal hidroksil qrupuna malikdir.

Qalaktoza — Qalaktoza (/ɡəˈlæktoʊs/, galakto- + -ose, "süd şəkəri") bəzən Qal kimi qısaldılır, qlükoza qədər şirin və təxminən 65% saxaroza qədər şirin olan monosaxarid şəkərdir. Qlükoza molekulu ilə əlaqəli qalaktoza molekulu laktoza molekulunu əmələ gətirir. Qalaktan hemiselülozda olan qalaktozanın polimer formasıdır və təbii polimer karbohidratlar sinfi olan qalaktanların nüvəsini təşkil edir. Qalaktoza sözü 19-cu əsrin ortalarında Çarlz Veysman tərəfindən yaradılmışdır və yunan qalaktosundan (süddən) və şəkərlər üçün ümumi kimyəvi şəkilçidən əmələ gəlmişdir. Etimologiya laktoza sözü ilə müqayisə edilə bilər, çünki hər ikisində "süd şəkəri" mənasını verən köklər var. Laktoza qalaktoza və qlükozadan ibarət bir disaxariddir. Qalaktoza həm açıq zəncirli, həm də tsiklik formada mövcuddur. Açıq zəncirli formada zəncirin sonunda bir karbonil qrupu var. Dörd izomer tsiklikdir, onlardan ikisi piranoz (altı üzvlü), ikisi furanoz (beş üzvlü) halqalıdır. Qalaktofuranoza bakteriyalarda, göbələklərdə və protozoalarda olur və ekzotsiklik 1,2-diol vasitəsilə ehtimal olunan immun lektin intelektin tərəfindən tanınır.

La Toya Cekson (29 may 1956[…], Geri, İndiana) — Maykl Ceksonın bacısı.

La Toya Cekson (29 may 1956[…], Geri, İndiana) — Maykl Ceksonın bacısı.

Nestor Appolonoviç Çiçuyeviç Lakoba (1 may 1893 – 28 dekabr 1936, Tbilisi) — Sovet Abxaziyasının dövlət xadimi. Eşitmə əngəlli Lakobanı "Adaqua" ("Kar") ləqəbi ilə də çağırırdılar. 1922-ci ilin fevralında Xalq Komissarları Sovetinin sədri, 1930-cu ilin aprelindən isə Abxaziya SSR-nin Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri olub. Stalinin özünün dediyinə görə, onun ən yaxın dostu olub. Lakoba kəndli ailəsində anadan olub. Doğulmamışdan bir neçə ay əvvəl atası öldürülüb. Kilsə məktəbində oxuyan Lakoba, sonra doğma kəndində iki illik məktəbi də bitirib. Laakoba uşaqlıqdan çox bacarıqlı olub.. С детства был весьма способным 1905-1910-cu illərdə oxuduğu Tiflis İlahiyyat Kollecini bitirib. Sonra seminariyaya girdi, 1911-ci ildə inqilabi təbliğ etdiyi üçün qovuldu.

Sariya Əhmədovna Lakoba (anadan olanda Cihoğlu; 1904, Batum, Batum vilayəti, Rusiya imperiyası – 16 may 1939, Tbilisi, SSRİ) — NKVD həbsxanasında dözümlülüyü, mərdliyi ilə seçilən ərinə qarşı ifadəyə məcbur edilsə də, bunu etməyən Sovet Abxaziyasının dövlət xadimi "xalq düşməni" Nestor Lakobanın həyat yoldaşı. Sariya Əhmədovna Cihoğlu Batumi şəhərində varlı acar ailəsində anadan olmuşdur . Atası Əhməd-Məmməd Cihoğlu bir çörək, bir neçə kiçik dükan, habelə çimərlik sahilində icarəyə verilən üç evə sahib idi. Anası Mələk Patladze, əslən Oçamçiradan olan müsəlman gürcülərdən idi. O, Əhməd Cihoğlu ilə 7 övlad böyüdürdü. 1920-ci ildə Nestor Lakoba İngilis işğalçılarından onun valideynlərinin evində gizlənirdi. 1921-ci ildə onlar nigaha daxil oldular. Onlar ailə quranda Sariya hələ məktəbi bitirməmişdi, bu səbəbdən Nestor Lakoba Suxumda onun üçün repititor tutmuşdu. Sariya ekstern şəkildə imtahan verdikdən sonra yetkinlik atestatı aldı, sonra isə "özünü təhsili ilə məşğul oldu, çoxlu mütaliə etdi" - Adilə Abbas oğlu xatirələrində yazırdı . "Saria çoxlu mütaliə edir və nadir kitablar toplayırdı" - Abbas oğlu danışırdı.