Поиск по словарям.

Meqalopolis (qədim yunanca μεγᾰλό-πολις, hərfi mənada - μέγας - "böyük, nəhəng, böyük" + πόλις - "şəhər" sözündən "böyük (geniş) şəhər") — bir sıra şəhərlərin birləşməsi zamanı əmələ gələn ən böyük yaşayış forması. aglomerasiyalar. Sinonim “meqa-region” terminidir ki, bu termin Anglosferdə geniş yayılmışdır. Metropol (latın dilindən tərcümədə metropolis "ərazinin mərkəzi" və ya yunan dilindən tərcümədə metropolis "ana şəhər") coğrafi regionun və ya ölkənin paytaxtı mənasına gəlir. Metropol həm əhali sayına görə, həm də iqtisadi və mədəni sahələrdəki dominantlığı ilə vacib şəhər şəbəkəsinin mərkəzi sayılır. "Meqapolis" termini əhalisi 1 milyondan çox olan hər hansı bir şəhərə aid olan "metropolis" termini ilə qarışdırılmamalıdır. Metropol mütləq paytaxt olmur. Məsələn, Nyu-York şəhəri ABŞ-nin ən böyük şəhəri olsa da, paytaxt şəhər Vaşinqtondur. Meqalopolis, böyük urbanizasiya miqyasına malik regionlara malik olan ölkələrdə bir neçə şəhər aqlomerasiyasının birləşməsi nəticəsində yaranan son dərəcə şəhərləşmiş, adətən kortəbii şəhər məskunlaşmasıdır.Termin, Arkadiyanın 35-dən çox yaşayış məntəqəsinin birləşməsi nəticəsində yaranan qədim Yunanıstan şəhəri Meqalopolisin adından gəlir. Hərfi mənada meqalopolis yunan dilində böyük ölçülü şəhər deməkdir, burada meqalo- prefiksi şişirdilmiş məbləği təmsil edir.Bu termin ilk dəfə 1915-ci ildə Şotlandiyalı sosioloq və şəhərsalmaçı Patrick Geddes tərəfindən Təkamüldə olan şəhərlər kitabında və alman sosioloqu və filosofu Osvald Şpenqler tərəfindən 1918-ci ildə "Avropanın tənəzzülü" kitabında istifadə edilmişdir.

Metropolis (alm. Metropolis‎) — avstriyalı-alman rejissor Fris Lanqın çəkdiyi səssiz filmdir. 1927-ci ildə ekranlara çıxıb. Öz vaxtının ən bahalı səssiz filmi olan bu film üçün 7 milyon Reichsmark (2005 dəyəriylə 200 milyon dollar) xərclənib. Filmin ssenarisi Lanq və həyat yoldaşı Thea von Harbou tərəfindən yazıldı, Tea fon Harbou 1926-cı ildə ssenarini romanlaşdırdı. İlk nümayişi 10 yanvar 1927-ci ildə Almaniyada olub.

Metropolis (alm. Metropolis‎) — avstriyalı-alman rejissor Fris Lanqın çəkdiyi səssiz filmdir. 1927-ci ildə ekranlara çıxıb. Öz vaxtının ən bahalı səssiz filmi olan bu film üçün 7 milyon Reichsmark (2005 dəyəriylə 200 milyon dollar) xərclənib. Filmin ssenarisi Lanq və həyat yoldaşı Thea von Harbou tərəfindən yazıldı, Tea fon Harbou 1926-cı ildə ssenarini romanlaşdırdı. İlk nümayişi 10 yanvar 1927-ci ildə Almaniyada olub.

Petropolis Braziliyanın cənub-şərqindəki Rio-de-Janeyro əyalətində yerləşən şəhərdir. Əhalisi 293 min nəfərdir (1987). Serra dos Orqaos dağ vadisində, dəniz səviyyəsindən 803 m yüksəklikdə, Rio-de-Janeyrodan 43 km şimalda yerləşir. Sərin iqlimi ilə məşhur olan yay kurortudur. Hazırda İmperator Muzeyi kimi istifadə edilən II Dompertonun sarayı və qotik kafedralı (13-cü əsr) və s. kimi mühum tarixi yerləri var.

17 noyabr 1903-cü ildə Boliviya və Braziliya arasında ərazi mübadiləsini nəzərdə tutulurdu. Bu anlaşmaya əsasən tanınmamış Akri Respublikasının varlığına son qoyulur. Akri Respublikası 1 mayda öz müstəqilliyini elan etsə də Braziliya ordusu ərazini Boliviyaya qaytarır. Kauçuk istehsalı ilə məşğul olan gəlmə braziliyalıların bölgə əhalisinin 90% təşkil etməsi onların söz sahibi olmasına səbəb olur. 1901-ci ildə bölgə Boliviya tərəfindən ABŞ şirkətinə icarəyə verir. Bundan sonra Akri yenidən Respublika elan edilir. Braziliya və Boliviya torpaqları dəyişdirmə haqqında razılığa gəlinir. Belə ki, bölgə (191.000 km² ərazi ) Braziliyaya verilir. Buna qarşılıq Braziliya öz ərazisindən 3000 km² ərazini Boliviyaya güzəştə gedir. Bu ərazi Rio-Madeyra və Rio Abunga çayları olan bölgəni əhatə edirdi.

Petropolis daşqınları — Braziliyanın Rio de Janeyro əyalətinin Petropolis şəhərində leysan yağışlar sel və torpaq sürüşmələrinə səbəb olub.

Metropoliya (q.yun. μήτηρ — "ana" və q.yun. πόλις — "şəhər"; q.yun. μητρόπολις — "ana şəhər") — onun müstəmləkələri, sərhədləri xaricindəki yaşayış məntəqələri, istismar olunan ərazilər, müstəqil ölkələrlə bağlı dövlətdir. Tarixən əhalisi həddindən artıq çox olan şəhərlər, onun bir hissəsini kənara, adətən adalara və dənizin o tayına köçürərək, burada onlar üçün müstəmləkə yaradırdı və bir müddət ona himayə edilirdi. Bəzən "bala" şəhər "ana" şəhərdən daha çox güclü olurdu. Məsələn finikiyalıların yaratdığı Karfagen tezliklə "anası" Tiri əhalisinin sayına, siyasi qüdrətinə və iqtisadi inkişafına görə xeyli geridə qoymuşdu. Müasir dövrdə metropoliya daha çox başqa ölkələri və yaxud öz ölkəsinin bir hissəsini müstəmləkə halına salaraq onun metropoliyasına çevrilmiş dövlətlərə deyilir.

Mitropolit (yun. μητροπολίτης və ya μητρόπολις – metropoliyadan olan adam) — bir sıra xristian kilsələrində, o cümlədən pravoslav kilsəsində patriarxdan sonra ali ruhani rütbə. Herbermann, Charles, ed. (1913). "Metropolitan" . Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Правительственная иерархия епископской степени: Прот. В. Цыпин. Церковное право.

Metropolitan İşçi Şurası - 1855-ci ilin mart ayında London Şəhristanı Şurasının qurulmasına qədər 1855-ci ildən London hökumətinin əsas idarəedici orqanı olmuşdur. Qurumun əsas məsuliyyəti uğur qazanan Londonun sürətlə böyüməsi ilə başa çatmasını təmin etmək və infrastruktur yaratmaq idi. O, seçilmiş orqan deyildi, təyin olunmuşdu. Hesabatlılığın olmaması, xüsusilə sonrakı illərdə, korrupsiyaya meyilliyi artırmışdır.

Nisibisli Foma Bar Sauma (klass. süry. ܒܪܨܘܡܐ, hərf. "oruc oğlu", "daha sürətli"; yun. Βαρσοῦμας; V əsr, Şanlıurfa – 491, Nüseybin) — Nisibis yepiskopu. İlk illərində kölə olmuş, sonra Edessa məktəbində oxumuşdur. Məktəbin himayədarı, Edessa yepiskopu İva Bar Sauma ilə birlikdə nestorianizmin tərəfdarı idi və onunla birlikdə İkinci Efes Məclisinin qərarı ilə Edessadan qovulmuşdu. Xalkidon Məclisində hər ikisi bəraət qazanaraq Edessaya qayıtmış, lakin İvanın ölümündən sonra Bar Sauma yenidən Edessanı tərk edib Persiyaya qayıtmağa məcbur olmuşdur. Bar Sauma şah Firuz ilə yaxın əlaqələr qurmuş, onun himayəsində kilsə təsis etmiş və Nisibis yepiskopu olmuşdur. O, Nisibisdə bir ilahiyyat məktəbi yaratmış, sonralar Mopsuestiyalı Feodorun ruhunda ekzegetika əsərləri və Şərqi Asiyada nestorianlığı yayan missionerlər üçün populyar olmuşdur. Bar Saumanın fəaliyyəti sayəsində nestorianlıq uzun müddət Sasani dövlətində xristianlığın yeganə forması olaraq qalmışdır.

Çikaqo aqlomerasiya regionu (İngilis dilində: Chicago metropolitan area) və ya Chicagoland, ABŞ-nin Çikaqo şəhərini və ətrafını əhatə edən aqlomerasiya regionudur. Təxminən 9,4 milyon əhalisi ilə ABŞ-nin üçüncü böyük aqlomerasiya regionudur. Çikaqo aqlomerasiya regionu dörd milyondan çox işçisi və illik 561 milyard dollarlıq ümumi regional istehsalı (GRP) ilə dünyanın ən böyük və ən müxtəlif iqtisadiyyatlarından biridir. Regionda 400-dən çox böyük korporativ mərkəz vardır.

Metropol — İzmirin Torbalı ilçəsindən 5 km cənub-qərbdə yerləşən və təməli təxminən 5000 il əvvələ dayanan qədim şəhərdir. Metropol Antik Şəhəri İzmir vilayətinin Torbalı rayonu sərhədləri daxilində Yeniköy və Özbey məhəllələri arasındakı bir təpədə yerləşir. Qədim İoniya Bölgəsinə daxil olan şəhər Efesdən 30 km, İzmirdən 40 km uzaqlıqdadır və Kiçik Menderes (Kaystros) hövzəsinə hakimdir. Metropol "Ana ilahə şəhəri" deməkdir. Μετηρ Δαλλησια (Meter Gallesia) adlı Ana İlahə (daha yaxşı Kybele kimi tanınır) üçün ibadət yeri kimi fəaliyyət göstərən müqəddəs mağara şəhərdən 5 km məsafədədir. Şəhərin şimalında, Uyuzdərə mövqeyində yerləşir. Mağarada aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı çoxlu terrakota Ana ilahə heykəlcikləri tapılıb. Bundan əlavə, şəhər sikkələrində tapılan Ana ilahənin təsvirləri də bu fikri təsdiqləyir. Qədim Metropol şəhərində ilk araşdırmalar 1970-ci illərdə professor dr. Rəcəb Meriç tərəfindən aparılıb.

New York metropoliteni (ingilis dilində: New York metropolitan area) ABŞ-nin başda ölkənin ən böyük şəhəri olan New York olmaqla, Nyu-York ştatının cənub hissəsini Nyu-Cersi, Konnektikut və Pensilvaniya əyalətlərinin bir hissəsini əhatə edən metropoliya sahəsidir. Sahəsi 34,490 km² olan bu bölgənin əhalisi 2015-ci ildə 23,723,696 nəfərdir və Şimali Amerikanın ən böyük metropoliya ərazisidir. Nyu-York metropoliya sahəsi, maliyyə, beynəlxalq ticarət, media, daşınmaz əmlak, təhsil, moda və əyləncə, turizm, biotexnologiya və istehsal kimi bir çox sahələrin mərkəzi kimi dünyanın ən vacib iqtisadi bölgələrindən biridir. 2012-ci ildəki məlumata görə ÜDM-i 1.55 trilyon ABŞ dolları təşkil etmişdir. ABŞ-nin ən böyük sənət muzeyi olan Metropolitan İncəsənət Muzeyi də bu ərazidə yerləşir.