Поиск по словарям.

Qərbləşmə və ya avropalaşma – cəmiyyətlərin sənaye, texnologiya, elm, təhsil, siyasət, iqtisadiyyat, həyat tərzi, hüquq, normalar, adətlər, ənənələr, dəyərlər, mentalitet, qavrayış, qidalanma, geyim, dil, yazı sistemi, din və fəlsəfə kimi sahələrdə Qərb mədəniyyətinin altına düşmə və ya mənimsəmə prosesi. Bu, tez-tez müstəmləkəçilik dövründə xristianlığın yayılmasını əhatə edirdi. Son bir neçə əsrdə qərbləşmənin bütün dünyada artan təsiri var, bəzi mütəfəkkirlər qərbləşmənin modernləşməyə bərabər olduğunu düşünürlər,bu düşüncə tərzi tez-tez müzakirə olunur. Ümumi qərbləşmə prosesi çox vaxt ikitərəfli olur; Qərb cəmiyyətlərinin özləri də bu prosesdən və qeyri-Qərb qrupları ilə qarşılıqlı əlaqədən təsirlənirlər, çünki Qərbin təsirləri və maraqları təsirə məruz qalan cəmiyyətin hissələri ilə birləşərək ən azı Qərb həyatına və ya onun bəzi aspektlərinə nail olmaq məqsədi ilə daha Qərb cəmiyyətinə çevrilir. Qərbləşmənin kökləri Qədim Yunanıstana gedib çıxır. Sonralar Roma İmperiyası Yunanıstandan güclü təsirləndiyi üçün Qərbləşmənin ilkin prosesini həyata keçirdi və Qədim Yunan cəmiyyətinin prinsip və dəyərlərinə əsaslanan yeni mədəniyyət yaratdı. Romalılar Avropanın yeni əsaslarını qoyan bir mədəniyyətlə ortaya çıxdılar [anaxronizm] və Yunan-Roma cəmiyyətinə əsaslanan yeni Qərb kimliyinə təkamül etdilər. Qərbləşmə fenomeni cəmiyyətlər arasında müəyyən bir sxemə uyğun gəlmir, çünki Qərb ənənələrinə uyğunlaşma və inteqrasiya dərəcəsi müxtəlif cəmiyyətlərdə müxtəlif ölçülərdə baş verəcəkdir. Xüsusilə, ağalıq, məhvetmə, müqavimət, sağ qalma, uyğunlaşma və ya modifikasiyanın yerli mədəniyyətə təsir dərəcəsi etniklərarası təmasdan sonra fərqlənə bilər. Qərbləşmə çox vaxt davam edən qloballaşma prosesinin bir hissəsi kimi qəbul edilir.

Türkləşdirmə — əhalinin və ya yerlərin mədəniyyət, dil, tarix və ya etnik mənsubiyyət kimi türk atributlarını qəbul etdiyi və ya mənimsədiyi yerdəyişməni təsvir edir. Bununla belə, çox vaxt bu termin daha dar mənada sadəcə türk deyil, konkret türkiyəli mənasında tətbiq edilir, buna görə də Osmanlı imperiyasına və Türkiyə Respublikasının Türkiyədə yaşayan etnik azlıqlara qarşı türk milliyətçi siyasətinə xitab edilir. Türk dövlətləri inkişaf etdikcə və böyüdükcə bu mədəni dəyişikliyin bir çox nümunələri olmuşdur. Türkləşmənin ən erkən nümunəsi Mərkəzi Asiyada baş bermişdir. O zaman b.e. VI əsrində Daxili Asiyadan türk tayfalarının köçü regionda yaşayan İran xalqları arasında dil dəyişikliyinə səbəb olmuşdur. Həmçinin, b.e. VIII əsrinə qədər Qaşqarın türkləşdirilməsini qarluq türkləri başa çatdırmış və əhalini islamlaşdırmışdılar. O zamanlar əsasən ellinləşdirilmiş yunandilli müxtəlif xalqların yaşadığı Anadolunun türkləşməsi Səlcuqlu imperiyası və Rum suultanlığı dövründə baş vermişdir. == Etimologiya == XX əsrdən əvvəl Anadolu, Balkan, Qafqaz və Yaxın Şərq vilayətlərinin osmanlılaşmaya məruz qaldığı deyilirdi.