chin1
n çənə; double ~ buxaq;
◊ up to the ~s boğaza qədər; Keep your chin up ≅ Başını / Başınızı dik tut / tutun!
chin2
v çənəsinə yaxınlaşdırmaq; çənəsi ilə tutmaq (skripkanı və s.); to ~ oneself up çənəyə qədər dartınıb qalxmaq (gimnastika)
Euonymus japonicus var. chinensis
Euonymus fortunei (lat. Euonymus fortunei) — bitkilər aləminin celastrales dəstəsinin celastraceae fəsiləsinin gərməşov cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Cassine fortunei (Turcz.) Kuntze
Elaeodendron fortunei Turcz.
Euonymus austroliukiuensis Hatus.
Euonymus carrierei Vauvel
Euonymus fortunei var. acuminatus F.H.Chen & M.C.Wang
Euonymus fortunei f. albifructus Murata
Euonymus fortunei f. angustifolius (Graebn.) H.Hara
Euonymus fortunei f. carrierei (Vauvel) Rehder
Euonymus fortunei f. gracilis (Siebold) Rehder
Euonymus fortunei f.
Eupatorium chinense
Eupatorium chinense (lat. Eupatorium chinense) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin asırqalotu cinsinə aid bitki növü.
Firmiana chinensis
Sadə firmiana (lat. Firmiana simplex) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin firmiana cinsinə aid bitki növü.
Flora of China
Çinin florası müxtəlifdir. Yer üzündə başqa heç bir yerdə tapılmayan minlərlə insan da daxil olmaqla, dünyanın ümumi bitki növlərinin təqribən səkkizdə birini təmsil edən 30.000-dən çox bitki növü yerli Çindir.
Çində bir çox meşə növü var. Həm şimal-qərbdə həm də şimal-qərbdə dağlar və soyuq iynəyarpaqlı meşələr var, heyvan növlərini dəstəkləyən heyvan növləri və Asiya qara ayısı ilə yanaşı 120 növ quş var. Nəmli iynəyarpaq meşələrində, ardıç və yevin daha yüksək dağlıq dayaqlarında rhododendrons ilə əvəzlənmiş, alt qat kimi bambuk cəngəllikləri ola bilər. Mərkəzi və Cənubi Çinə hakim olan subtropik meşələr heyrətləndirici 146.000 flora növünü dəstəkləyir. Tropik yağış meşələri və mövsümi yağış meşələri, Yunnan və Hainan Adası ilə məhdudlaşsa da, Çində olan bütün bitki və heyvan növlərinin dörddə birini əhatə edir.
Çin florasında həm taksonun təsvirini, həm də taksonomisini verən bir onlayn məlumat bazası var.
Cənubi Çin, şiddətli yağış və uzun yaş fəsillərini yaşayır, bu da iqlimi bambuk və düyü böyüməsi üçün ideal edir. Şimali Çin əksinə, məhdud yağış və cənubdan sonra daha az növ şaxələndirilməsini yaşayır (Kressey, George, 1930).
Fragaria chinensis
Meşə çiyələyi (lat. Fragaria vesca) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin çiyələk cinsinə aid bitki növü.
Çiyələyin məlum olan 20 növündən bir növü – meşə çiyələyi Azərbaycanın dağ-meşə rayonlarında çox geniş yayılmışdır və ehtiyatı çoxdur.
Meşə çiyələyi mayın axırı, iyunun əvvəllərindən başlayaraq bütün yayı çiçəkləyir. Çiçəkləri ağ rəngli olub ətirlidir. Meyvələri iyunavqustda yetişir. Meyvələri ətirli, şirin, meyxoş olub, forması yumurtavari və uzun konusvaridir. Rəngi qırmızı, ağ, bəzən bənövşəyi olur. Çiyələk xırda meyvəciklərin birləşməsindən əmələ gəlib, hər meyvəciyin üzərində qeyri-həqiqi xırda sarı toxum yerləşir.
Meşə çiyələyinin tərkibində 6% şəkər (fruktoza və qlükoza), 1,5% üzvi turşu (alma, limon), 1,5% azotlu maddə, 0,4% aşılayıcı maddə, 1,3% pektinli maddə, 20-50 mq% C vitamini, 3,5 mq% karotin, dəmir və kalium duzları, efir yağları vardır.
Gemmingia chinensis
Adi süsən (lat. Iris domestica) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Himalaydan Yaponiya və Filippinə qədər ərazilərdə yayılmışdır.
== Sinonimləri ==
Belamcanda chinensis (L.) DC.
Belamcanda chinensis var. curtata Makino
Belamcanda chinensis f. flava Makino
Belamcanda chinensis var. taiwanensis S.S.Ying
Belamcanda chinensis f. vulgaris Makino
Belamcanda flabellata Grey
Belamcanda pampaninii H.Lév.
Belamcanda punctata Moench
Bermudiana guttata Stokes
Epidendrum domesticum L.
Ferraria crocea Salisb.
Gemmingia chinensis (L.) Kuntze
Gemmingia chinensis f.
Gemmingia chinensis f. aureoflora
Adi süsən (lat. Iris domestica) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Himalaydan Yaponiya və Filippinə qədər ərazilərdə yayılmışdır.
== Sinonimləri ==
Belamcanda chinensis (L.) DC.
Belamcanda chinensis var. curtata Makino
Belamcanda chinensis f. flava Makino
Belamcanda chinensis var. taiwanensis S.S.Ying
Belamcanda chinensis f. vulgaris Makino
Belamcanda flabellata Grey
Belamcanda pampaninii H.Lév.
Belamcanda punctata Moench
Bermudiana guttata Stokes
Epidendrum domesticum L.
Ferraria crocea Salisb.
Gemmingia chinensis (L.) Kuntze
Gemmingia chinensis f.
Gemmingia chinensis f. rubriflora
Adi süsən (lat. Iris domestica) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Himalaydan Yaponiya və Filippinə qədər ərazilərdə yayılmışdır.
== Sinonimləri ==
Belamcanda chinensis (L.) DC.
Belamcanda chinensis var. curtata Makino
Belamcanda chinensis f. flava Makino
Belamcanda chinensis var. taiwanensis S.S.Ying
Belamcanda chinensis f. vulgaris Makino
Belamcanda flabellata Grey
Belamcanda pampaninii H.Lév.
Belamcanda punctata Moench
Bermudiana guttata Stokes
Epidendrum domesticum L.
Ferraria crocea Salisb.
Gemmingia chinensis (L.) Kuntze
Gemmingia chinensis f.
Glossogyne chinensis
Bidens pilosa (lat. Bidens pilosa) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yatıqqanqal cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Bidens abadiae DC.
Bidens abadiae var. abadiae abadiae
Bidens abadiae var. pilosoides Sherff
Bidens adhaerescens Vell.
Bidens africana Klatt
Bidens alausensis Kunth
Bidens alba (L.) DC.
Bidens alba var. radiata (Sch.Bip.) Ballard ex Melchert
Bidens arenaria Gand.
Bidens arenicola Gand. [Invalid]
Bidens aurantiaca Colenso
Bidens barrancae M.E.Jones
Bidens bimucronata Turcz.
Bidens bonplandii Sch.Bip.
Hydrangea chinensis
Hydrangea chinensis (lat. Hydrangea chinensis) — hortenziyakimilər fəsiləsinin hortenziya cinsinə aid bitki növü.
Hydrangea chinensis var. grosseserrata
Hydrangea chinensis (lat. Hydrangea chinensis) — hortenziyakimilər fəsiləsinin hortenziya cinsinə aid bitki növü.
Ixia chinensis
Adi süsən (lat. Iris domestica) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Himalaydan Yaponiya və Filippinə qədər ərazilərdə yayılmışdır.
== Sinonimləri ==
Belamcanda chinensis (L.) DC.
Belamcanda chinensis var. curtata Makino
Belamcanda chinensis f. flava Makino
Belamcanda chinensis var. taiwanensis S.S.Ying
Belamcanda chinensis f. vulgaris Makino
Belamcanda flabellata Grey
Belamcanda pampaninii H.Lév.
Belamcanda punctata Moench
Bermudiana guttata Stokes
Epidendrum domesticum L.
Ferraria crocea Salisb.
Gemmingia chinensis (L.) Kuntze
Gemmingia chinensis f.
Juniperus chinensis
Çin ardıcı (lat. Juniperus chinensis) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin cupressales dəstəsinin sərvkimilər fəsiləsinin ardıc cinsinə aid bitki növü.
Şimali-Şərqi Çində, Koreyada, Yaponiyada bitir. Hündürlüyü 20 metrə qədər, sürünən zoğları olan ikievli kol, bəzən ağacdır. Cavan zoğların və qoca budaqların iynəyarpaqları iynəşəkilli, yuxarı budaqlarda qabıqşəkilli, mavi-yaşıldır. Cavan budaqları qonur-qırmızı, yumru-dördhissəli, çox nazikdir. Bitkilər ikievli və ya birevlidir. Çətiri erkək nümunələrin iynəyarpaqları piramida formalı, göyümtül rəngdədir. İynəşəkilli, dişilərdə isə qabıqşəkilli olur. Xırda yarpaqları kütucludur.
Les Concerts en Chine
Les Concerts en Chine 1981-ci ildə yazılmış və 1982-ci ildə Disques Dreyfus tərəfindən buraxılmış Jan Mişel Jarrın canlı konsert albomudur. O, Jarrın 1981-ci ilin payızında Çinə qastrol səfəri zamanı Pekində və Şanxayda verdiyi beş konsertləri zamanı qeydə alınıb. Bu konsertlər həm də Çindəki mədəni inqilabdan sonra qərb dünyasından olan bir sənətçinin Çində verdiyi ilk konsertlər idi.
Albomda Çin motivləri və ənənəvi melodiya ilə balanslaşdırılmış qədim kompozisiyalar ("Fishing Junks at Sunset") yer alır. Musiqi canlı yazılar və studiya işi ilə birləşərək tərtib edilib, ən canlı treklər Equinoxe və Magnetic Fields olub.Bu yeni aranjimanlar "Night in Shanghai (Şanxayda gecə)", "Laser harp", "Arpegiator", "Orient Express" və "Souvenir of China (Çin suveniri)"dır.
Litchi chinensis
Liçi (Litchi chinensis Sonn, Sapindaceae fəsiləsindəndir) — Çin gavalısı və ya çin qozu adlanan Liçinin vətəni Cənubi Çindir və burada 4000 ildir ki, becərilir. Meyvəsi yumurtavaridən yumru formaya qədərdir. Ölçüsü fındıqdan iri, gavalıdan xırdadır.
Meyvəsinin quruluşuna görə Liçi qozmeyvəlilərə aiddir. Qabığı sıx olub, ətliyindən asan ayrılır. Qabığının rəngi çəhrayıdan qırmızıya qədər, bəzən sarımtılqəhvəyi olur. Ətliyi ağ, jeleyəbənzər şirəli, kifayət qədər sıx olub, çəyirdək nüvəsini əhatə edir. Ətliyi 62-84%, nüvəsi 6-26%, qabığı 12-20% arasındadır. Dadı şirin, üzüm dadını xatırladır. Zərif qızılgül və muskat ətirlidir.
Lobelia chinensis
Lobelia chinensis (lat. Lobelia chinensis) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin zəngçiçəyikimilər fəsiləsinin firəngotu cinsinə aid bitki növü.
Lonely Tears In Chinatown (Modern Talking)
Lonely Tears In Chinatown (azərb. Kiçik Çin şəhərində göz yaşları) – Modern Talking qrupu tərəfindən ifa edilən sinqldır.
Lonicera japonica var. chinensis
Yapon doqquzdonu (lat. Lonicera japonica) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin doqquzdon cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Yaponiya, Koreya və ya Çində yayılmışdır.
== Botaniki təsviri ==
Ətirli yarımhəmişəyaşıl lianadır. Yapon doqquzdonu çox tez böyüyür və çoxlu miqdarda zoğlar əmələ gətirir.2 ildən bir iyun-iyul aylarında bol və uzunmüddətli çiçəkləyir. Onun çiçəkləri ağ, al-qırmızı çalarlı və ətirli olur. Zərif yarpaqlı, qızılı-sarı naxışlı formaları vardır.
== Ekologiyası ==
Quraqlığa davamlıdır, münbit torpağı sevir.
== Azərbaycanda yayılması ==
Böyük Qafqazda və Kür-Araz ovalığında rast gəlinir.
== İstifadəsi ==
Yol kənarlarında istifadəsi məqsədyönlüdür.
Macropodus chinensis
Macropodus opercularis(Cənnət balığı) – Xanıkimilər dəstəsindən balıq növü.
Böcəklər, onurğasız heyvanlar və bala balıqları yeyirlər.
Həbidə idi və ana vətəni: Şərqi Asiyada Çin, Koreya, Tayvan bölgələri
Bəslənmə forması: Heyvanlar ilə bəslənən və bitkilər ilə bəslənən
Davranış forması: Təcavüzkar olmayan . Yetkin kişiləri təcavüzkar rəftarlar göstərər.
Öz Növlərinə Davranışı: Təcavüzkar olmayan. Yetkin kişiləri təcavüzkar rəftarlar göstərər.
Üzmə Səviyyəsi: Orta – Səth
Cinsiyyət Ayrı-seçkiliyi: Kişilər daha rənglidir və quyruqları daha uzundur.
Artım: Su səthində köpük yuva edərlər. Çıxarılması asandır. Hazır bir cüt ayrı bir akvariuma alınar, su səviyyəsi aşağı tutular, istilik 28 dərəcə edilər.
Melo chinensis
Yemiş (lat. Cucumis melo) — bitkilər aləminin balqabaqçiçəklilər dəstəsinin balqabaqkimilər fəsiləsinin xiyar cinsinə aid bitki növü.
Qovun qarpıza nisbətən daha çox istisevən bitkidir və quruluşuna görə qarpızdan fərqlənir. Bunun toxumları içərisi boş olan toxum kamerasında yerləşir. Əsasən Orta Asiya respublikalarında və Zaqafqaziya respublikalarında becərilir. Tərkibində şəkərin miqdarı 5-17%-ə çatır. 20 mq% C, 1,2 mq% A, 0,5 mq% B1, 0,3 mq% B2, 0,6 mq% PP vitaminləri vardır. Mineral maddələrdən ən çox rast gələni dəmirdir ki, bunun da miqdarı 2,5 mq%-ə bərabərdir. Qarpızdan fərqli olaraq saxlanılarkən yetişə bilir.
Qovunların təsərrüfat-botaniki sortları biri-digərindən meyvəsinin ölçüsünə və kütləsinə, qabığının rənginə və bərkliyinə, ətli hissəsinin konsistensiyası və rənginə, dad və ətrinə, yetişmə müddətinə və saxlanılmasına görə fərqlənirlər.
Mesona chinensis
Platostoma palustre (lat. Platostoma palustre) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin platostoma cinsinə aid bitki növü.
Momordica chinensis
Qüdrət narı (lat. Momordica charantia) — bitkilər aləminin balqabaqçiçəklilər dəstəsinin balqabaqkimilər fəsiləsinin momordika cinsinə aid bitki növü. Tropik iqlimi olan bölgələrdə, Amazon hövzəsində, Şərqi Afrikada, Asiyada, Karib adalarında təbii şəkildə bitən, Cənubi Amerikada və Uzaq Şərqdə isə qida və dərman bitkisi kimi kimi becərilən bitki.
Avropa ölkələrində acı qovun, acı balqabaq, Afrika xiyarı, balsam alması və ya balsam armudu olaraq adlandırılar.
Birillik, sarmaşıq formasında bitki olan Qüdrət Narı, yay aylarında çiçək açır. Kənarları dişli yarpaqları yelpik şəklində, yumşaq olur. Sarı rəngli kiçik çiçəkləri, erkək və ya dişi olaraq, ayrı batırar üzərindədir. Meyvələri kal halda yaşıl, yetişəndə isə turuncu kırmızırenkte, 10–20 sm uzunluğunda, geniş bir mekik tündlündə olub, üzərləri girintili çıxıntılıdır. Meyvə yetkinləşincə, qabığı 3 ayrı parça halında, geriyə bükülərək çox sayda, qırmızı-kahverengi və ya ağ rəngli nüvələri ortaya çıxar. Toxumları (nüvələri) 7–10 mm boyunda, yastıdır.
Moraea chinensis
Adi süsən (lat. Iris domestica) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü.
Himalaydan Yaponiya və Filippinə qədər ərazilərdə yayılmışdır.
Belamcanda chinensis (L.) DC.
Belamcanda chinensis var. curtata Makino
Belamcanda chinensis f. flava Makino
Belamcanda chinensis var. taiwanensis S.S.Ying
Belamcanda chinensis f. vulgaris Makino
Belamcanda flabellata Grey
Belamcanda pampaninii H.Lév.
Belamcanda punctata Moench
Bermudiana guttata Stokes
Epidendrum domesticum L.
Ferraria crocea Salisb.
Gemmingia chinensis (L.) Kuntze
Gemmingia chinensis f.
