Yer kürəsinin 70%-dən çoxunu əhatə edir. (daxili kontinental dənizlər istisna olmaqla, məs: Xəzər, Aral dənizləri)
okean və dənizlərdə yaşayan heyvanların məcmusu, 160 minə qədər növü məlumdur. Bunun təqribən 10 mini ibtidailərdir, 5 mini süngərlər, 9 mini bağırsaq
dəniz və okeanlarda yaşayan bitkilərin məcmusu. D.F.-na çiçəkli və sporlu, eləcə də ibtidai bitki növləri daxildir
Hidroloji xarakteristikaların dəyişməsinin elmi əsaslarla qabaqcadan xəbər verilməsi.
Dəniz hövzələrinin çirklənməsindən sonra onun təbii proseslərin təsiri nəticəsində suyunun təbii xassələrini bərpa etmə qabiliyyəti
okeanın atmosferə təsiri çox olan şəraitdə əmələ gələn iqlim. Kontinental iqlimdən fərqli olaraq havanın gündəlik və illik temperatur fərqlərinin azlı
Okean və dənizlərdə geomaqnit sahəsinin gərginliyini ölçmək üçün təxsis edilmiş cihaz.
Gəmilərin yük və sərnişin daşımasını həyata keçirən nəqliyyat növü. D.n. beynəlxalq və daxili daşımalarda geniş tətbiq olunur
quru ilə dəniz arasında sərhəd zolağı; quru və dənizin qarşılıqlı təsiri ilə gedən proseslər nəticəsində yaranan xüsusi relyef forması; D
Orta çoxillik D.s. Dənizin sakit vaxtındakı səviyyəsinə uyğun olub dünya okeanında suyun açıq səviyyəsinə deyilir
Yer səthində okean və dənizlərdə toplanmış su. Dünya okeanında suyun ümumi həcmi 1370 milyon km³-dir
okeanın altında baş verən zəlzələnin su kütləsini hərəkətə gətirməsi və okeanın səthində qeyri-adi nəhəng dalğaların əmələ gəlməsidir
Dənizdə həll olunmuş duzun ümumi miqdarı.
Havanın və dənizin vəziyyətinin göstəriciləri və ünsürləri.
Dənizin baxılan yerində müəyyən zaman intervalında müşahidə olunan ən yuxarı səviyyə.
dənizin verilmiş yerində müəyyən zaman intervalında müşahidə olunan ən aşağı səviyyə.
uzun zaman okeanın həcmi tükənməz təbii təmizləyici sayılırdı. Hazırda isə məlum olmuşdur ki, D.ç. kontinental (təmiz) su hövzələrinin çirklənməsindən
Relyefin uzunsov, başlanğıcından qurtaracağına doğ-ru meylli, mənfi formasına deyilir. D. başlıca olaraq axar suların eroziya fəaliyyəti nəticəsində ə
Səth və dib axınları arasında olan axın.
dərin göl, dəniz və okeanlarda orqanizmlərin şaquli yayılması qanunauyğunluğu. D.q. təzyiq, tem-r və duzluluq qradiyentləri ilə əlaqədardır
dənizin dərinliyini və ya okeanoqrafik cihazın endirildiyi dərinliyi ölçmək üçün təxsis edilən cihaz və ya qurğu
abissal və ultraabissal zonalarda yaşayan dərinlik orqanizmlər qrupu.
Okean (dəniz) dibində əmələ gələn axın.
Daxili su hövzəsində təbii və texnogen mənşəli maddələrlə gedən fiziki-kimyəvi və biokimyəvi proseslər nəticəsində su obyektinin dibinə çökən gətirməl
D.m, termodinamik prosesləri nəzərə almaqla, atmosferin hərəkət formalarını öyrənən təbiət elmi.D.m.üç mühit hərəkət və kütlə miqdarının saxlanması, e
humin turşuları ilə zəngin olan göl. Su kütləsinin rəngi qəhvəyi çalarlı olur, huminli və bataqlıq D
olduqca az miqdarda biogen maddə olan (ona görə də kasat-həyati) su hövzəsi.
ilin isti dövründə topa yağış buludlarından dənə-dənə xırda buz halında düşən atmosfer yağıntısı. Ölçüsü 5 mm-dən 55 mm-ə qədər, bəzən daha çox (130 m
su buxarları ilə doymuş hava, yəni müəyyən temperaturda mümkün maksimum miqdarda havada su buxarının olması
dördüncü dövrdə (və ya antropogendə) Şim. və Cən. Yarımkürələrin materiklərində ardıcıl surətdə hər buzlaşmadan sonra istiləşmə dövrü ilə arası kəsilə
Dövlət sərhədləri boyu axan çaylar. Məs.: Missisipi çayı, Araz çayı.
istehsalatda işlənmiş suyu dövri olaraq təmizləyib soyutduqdan sonra yenidən istehsalatın ehtiyacı üçün təkrar qaytarılması sistemi
torpağın qrunt sularını toplayıb çıxarmaq və aerasiyasını yaxşılaşdırmaq üçün süni yaradılan yeraltı su yolu
(ing. Drain - qurutmaq) Torpaqların qurudulması zamanı qurutma D.-ı, quraqlıq rayonlarda torpağın şorlaşmasına qarşı mübarizə məqsədi ilə duzsuzlaşdır
(hol.driyven-üzmək) – dənizlərdə və ya okeanlarda uzun müddətli küləyin suyun səthinə təsiri nəticəsində əmələ gələn cərəyana deyilir
Havadakı su buxarının kiçik damlacıqlar, yaxud kristalcıqlar halında bilavasitə yerin səthi üzərində toplanması
nəzərə çarpacaq sugəliri və axımı olmayan sututarı.
suyunun tərkibində 25-47 q/l duz olan göllər.
Duzlu göllərin qorunmasında və səhralarda güclü mineral qrunt sularının kapilyarlarla səthə çıxması və buxarlanan zaman duzların səthdə toplanması nət
Duzun qatılığı 10q/l-dən artıq olan su; dəniz suyu.
Suda həll olmuş duzların ümumi konsentrasiyasını təyin edən cihaz.
Qurunun hamar, alçaq-hündürlük fərqləri az olan sahəsi: Dəniz səviyyəsindən aşağı (məs. Xəzəryanı) və ya ondan ancaq 200 m-ə qədər hündürlükdə yerləşə
(klet.duna) dənizin, gölün və böyük çayların qumlu sahil boylarında küləyin fəaliyyəti nəticəsində əmələ gələn, bəzən nal və ya oraq formada olan, üzə
yalnız müəyyən mövsümdə yağışlar zamanı və qar əriyəndə yatağı su ilə dolan çay; qalan vaxtlar quruyur və ya bir-birindən aralı kiçik su qalıqları gör
arid ərazilərdə ilin isti dövründə quruyan dayaz göl.
(yun. ephemeros – bir günlük) – səhra, yarımsəhra, bozqır və düzən sahələrin ekoloji şəraitinə uyğunlaşmış, vegetasiya dövrü qısa olan birillik bitkil
akklimatizasiyaya qadir olmağa uyğunlaşmayan kənardan gətirilən bitki növləri.
İllik vegetasiyasını qısa müddətdə (payızdan yaza kimi) başa vuran və yerüstü hissəsini yayda quruyub məhv olan çoxillik ot bitkiləri qrupu
atmosfer çöküntülərinin torpaqda qalan (axıb getməyən) və bitki tərəfindən istifadə oluna bilən hissəsi
bitkilərin vegetasiya dövrünü başa vurması və ya heyvanların yumurtadan (və ya kürüdən) yaşlı fərdə çatması üçün həyat siklini keçməyə sərf olunan ümu