глаг.
1. создавать, создать (вызвать появление чего-л. , стать причиной чего-л. ). Əngəllər (maneələr) törətmək создавать препятствия, çətinliklər törətmək создавать затруднения (трудности)
2. вызывать, вызвать (возбудить) что-л. , явиться причиной чего-л. Yanğın törətmək вызывать пожар, narazılıq törətmək вызывать недовольство, narahatlıq törətmək вызывать беспокойство, sensasiya törətmək вызывать сенсацию, fəlakət (qəza) törətmək вызывать катастрофу, xəstəlik törətmək вызывать болезни, şaşqınlıq törətmək вызывать замешательство
3. совершать, совершить, осуществлять, осуществить. Cinayət törətmək совершить преступление, çevriliş törətmək совершить переворот
4. производить, произвести:
1) родить. Nəsil törətmək произвести потомство
2) вызвать, породить. Qarışıqlıq törətmək произвести суматоху, səs-küy törətmək произвести шум, çaxnaşma törətmək произвести переполох
5. вытворять, вытворить (совершить, проделать необычное, из ряда вон выходящее). Nələr törətmirlər чего только не вытворяют, biabırçılıqlar törətmək вытворять безобразия
Fitnə törətmək
Fitnə
Fitnənin lüğətdə mənası, qarışıqlarının çıxarılması və xalisləşdirilməsi üçün qızılın közərdilməsi deməkdir.
Fitnə sözü bir nəfər və ya bir cəmiyyətdən asayiş və əmin-amanlığın alınması, iki və ya daha çox insanı bir-birinin canına salıb ikitirəlik yaratmaq, həmçinin xalqa əziyyət və işgəncə vermək deməkdir.
== Fitnənin növləri ==
Qurani-Kərimdə müşriklərin törətdiyi fitnənin qətl törətməkdən də ağır günah olduğu qeyd olunur və bu fitnə aradan qalxanacan onlarla vuruşma tövsiyə edilir: "Fitnə (müşriklərin fitnəsi) qətldən daha şiddətlidir. Əgər onlar (vuruşdan və Allaha şərik qoşmaqdan) vaz keçərlərsə, şübhəsiz, Allah bağışlayandır, rəhm edəndir!. Fitnə (müşriklərin fitnəsi) aradan qalxana qədər və din (ibadət) ancaq Allaha məxsus edilənədək onlarla vuruşun; əgər onlar (bu cür hərəkətlərə) son qoyarlarsa (siz də onlarla vuruşmaqdan vaz keçin!), çünki düşmənçilik ancaq zülm edənlərə qarşı olur."
"Bilin ki, mal-dövlətiniz və övladınız sizin üçun ancaq bir imtahandır. Böyük mükafat isə Allah yanındadır."
Peyğəmbəri (s): "Üç şey fitnə törədər: gözəl saç, gözəl surət və gözəl səs."
Əli ibn Əbu Talib: "Fitnə üç şeydədir: qadın düşkünü olmaq – bu şeytanın qılıncıdır, şərab içmək – bu şeytanın tələsidir və dirhəmə, dinara məhəbbət – bu isə şeytanın oxudur. Kim qadın düşkünü olsa, ömrünün faydasını görməz, kim şərab düşkünü olsa, cənnət ona haram olar. Kim dinar və dirhəmə məhəbbət bəsləsə, dünyanın nökəri olar."
Fitnəkarlıq növlərindən biri də zalim hakimlər üçün casusluq etməkdir. Bunun böyük günah sayılıb bir çox ziyan və fəsadlarının adam öldürməkdən böyük olması isə çox aydın bir məsələdir. Çünki bir fitnəkar cəsusun çoxlu qətl və cinayətlərə səbəb olması mümkündür.