Ülvi Həsənli

Ülvi Həsənli (tam adı: Ülvi Fəxrəddin oğlu Həsənov; d. 10 avqust 1987, Kirovabad) — Azərbaycan jurnalisti və siyasi fəalı. O, əvvəllər Dalğa Gənclər Hərəkatı, Azad Gənclik Təşkilatı, Demokratik Qüvvələrin Milli Şurası və NİDA Vətəndaş Hərəkatı kimi təşkilatlarda fəaliyyət göstərmişdir. Həsənli hal-hazırda "AbzasMedia"nın rəhbəridir.

Ülvi Həsənli
Doğum tarixi	10 avqust 1987(1987-08-10) (36 yaş)
Doğum yeri	Kirovabad, Azərbaycan SSR, SSRİ
Təhsili	Azərbaycan Turizm və Menecment Universiteti
Fəaliyyəti	jurnalist, siyasi fəal[d]
Üzvlüyü	NİDA Vətəndaş Hərəkatı, Demokratik Qüvvələrin Milli Şurası

Fəaliyyət göstərdiyi dövrdə çoxlu təzyiqlər ilə üzləşən Həsənli 2023-cü ilin noyabr ayında saxlanılmış və cinayət məcəlləsinin 206.3.2-ci maddəsi (Bir qrup şəxs tərəfindən qaçaqmalçılıq) ilə ittiham edilmişdir.

18 avqust 1987-ci il tarixində Kirovabad (indiki Gəncə) şəhərində anadan olmuşdur.^[1] O, 2005-ci ildə Gəncə şəhər 29 saylı orta məktəbini bitirmiş və Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasına daxil olmuşdur, lakin siyasi fəaliyyətinə görə 2006-cı ildə akademiyadan uzaqlaşdırılmışdır. Həsənli sonradan 2008–2013-cü illərdə Azərbaycan Turizm ve Menecment Universitetində təhsil almışdır.^[2]

2000-ci illərdə Dalğa Gənclər Hərəkatında fəaliyyət göstərmiş və təşkilatın sədri olmuşdur. O, sonradan 2011-ci ildə yaradılmış Azad Gənclik Təşkilatının təsisçisi və sədri olmuşdur.^[3][4] O, 2013-cü ilin noyabr ayında bu vəzifədən istefa vermişdir.^[5] Eyni zamanda Demokratik Qüvvələrin Milli Şurasının üzvü olan^[5] Həsənli bundan sonra NİDA Vətəndaş Hərəkatına üzv olmuşdur.^[6] NİDA VH-də fəaliyyət göstərdiyi dövrdə^[7] sonradan NİDA Vətəndaş Hərəkatının İdarə Heyətinin üzvü olmuşdur.^[8]

Ülvi Həsənli 2016-cı ildə təsis edilən "AbzasMedia" onlayn nəşrinin direktorudur.^[9] Jurnalistləri Müdafiə Komitəsinin məlumatına görə, "Abzas Media" 2014-cü ildən bəri müstəqil media və mətbuat azadlığı qruplarına qarşı bir sıra reydlər, həbslər və cinayət araşdırmalarından sonra Azərbaycanda qalan bir neçə müstəqil qurumdan biridir.^[10] "AbzasMedia" hökumət məmurlarının biznes sövdələşmələr, o cümlədən 2020-ci ildən Qarabağda aparılan yenidənqurma işlərində iddia edilən korrupsiya faktları ilə bağlı araşdırmaları ilə tanınır.^[11] Bundan başqa, Ülvi Həsənli 2020-ci ildə Azərbaycanda parlament seçkilərində bitərəf namizəd kimi iştirak etmişdir.^[1]

Ülvi Həsənli siyasi fəaliyyəti dövründə Azərbaycan hökumətinin davamlı təqibi ilə üzləşmişdir.^[12] O, 2011-ci ilin martında "Böyük Xalq Günü" aksiyasında saxlanılmışdır.^[13] Həsənli 2017-ci ilin sentyabr ayında məcburi hərbi xidmət ilə bağlı tibbi müayinədən keçmiş və ona revmatizm və böyrək problemlərinə görə 2019-cu ilədək möhlət verilmişdir.^[14] Buna baxmayaraq, oktyabr ayında Həsənli üçün yenidən müayinə təyin edilmiş,^[15][14] müayinədən ötrü getdiyi xəstəxanada hərbi polis tərəfindən saxlanılmışdır. Hərbi komissarlığa aparılan gənc fəal ardınca Bərdə rayonunda hərbi hissəyə göndərilmişdir.^[16][17] Bu zaman ona hərbi xidmətə aparılması barədə xəbərdarlıq edilməmiş, ailəsi ilə vidalaşmaq və işlərini yoluna qoymaq imkanı verilməmişdir.^[14] Həmin ilin noyabrında Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin hakimi Elşad Şamayevin sədrliyi ilə NİDA Hərəkatının fəalı Ülvi Həsənlinin qanunsuz həbs edilməsi və ona qarşı qeyri-insani, insan ləyaqətini alçaldan rəftara və işgəncəyə məruz qalması barədə şikayətinə baxılmışdır, lakin onun şikayəti təmin edilməmişdir.^[18] O, 2022-ci ildə KİV-ləri dövlət media reyestrində qeydiyyatdan keçməyə məcbur edən qanunvericiliyə etiraz edən üç jurnalistdən biri idi. Həsənli həmçinin, 2023-cü ilin iyununda Söyüdlü hadisələri haqqında məlumat verdiyinə görə Azərbaycan polisi tərəfindən Binəqədi rayon Polis İdarəsində saxlanılmışdır.^[12][19] O, həmin il ABŞ səfirliyində bir qrup siyasi fəalın keçirdiyi fleş-mob zamanı saxlanılmışdır.^[20]

Əsas məqalə: AbzasMedia jurnalistlərinin həbsi

2023-cü ilin noyabr ayında Azərbaycanın hökumətyönlü media orqanlarında "AbzasMedia", "AzadlıqRadiosu", "Amerikanın Səsi", "BBC Azərbaycanca", "ToplumTV" və "MeydanTV"yə qarşı ittihamlar səslənmiş, onların hakimiyyətin "Qarabağda qazandıqlarına kölgə saldığı" iddia edilmişdir.^[21] 20 noyabr 2023-cü ildə "AbzasMedia"nın baş redaktoru Sevinc Vaqifqızı Ülvi Həsənlinin Heydər Əliyev adına Beynəlxalq Hava Limanında saxlanıldığını bildirmişdir.^[22] O, əlavə etmişdir ki, bu hadisə siyasi motivlidir və Həsənlinin jurnalist fəaliyyəti ilə əlaqədardır.^[23] Sonradan Həsənlinin Bakı Şəhər Baş Polis İdarəsinə aparıdlığı məlum olmuşdur.^[24] Həsənli saxlanıldıqdan sonra hakimiyyət qüvvələri "AbzasMedia"nın Bakı ofisində axtarış apararaq jurnalistlərin redaksiyaya daxil olmasına imkan verməmişdir.^[25] Polis həmçinin, "AbzasMedia"nın ofislərində axtarış zamanı 40 min avro nağd pul tapdığını iddia etmişdir,^[26] lakin "AbzasMedia" bu pulun Həsənliyə qarşı ittihamları saxtalaşdırmaq üçün yerləşdirildiyini qeyd etmişdir.^[11] Bundan başqa, Həsənlinin ifadələrinə görə, o, saxlanıldığı zaman polis tərəfindən işgəncə və fiziki zorakılığa məruz qalmışdır. "AbzasMedia"nın verdiyi açıqlamaya görə, müstəntiqlərin ona verdiyi suallar həmin dövlət orqanlarının korrupsiya ilə bağlı araşdırmaları haqqında olmuşdur.^[25][27] Sonradan Sevinc Vaqifqızı da hava limanında polis tərəfindən saxlanılmışdır.^[28] Ülvi Həsənli cinayət məcəlləsinin 206.3.2-ci maddəsi (Bir qrup şəxs tərəfindən qaçaqmalçılıq) ilə ittiham edilmişdir.^[29]

"Amnesty International",^[12] Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi,^[10] Beynəlxalq Mətbuat İnstitutu^[25] kimi qurumlar Ülvi Həsənlinin həbsini qanunsuz adlandırmış və onun azad edilməsini tələb etmişdir.