İosif Bezpalko

İosif İvanoviç Bezpalko (ukr. Йосип Іванович Безпалко; 13 may 1881, Çernovtsı, Sisleytaniya – 1950, QULAQ[d]) — Ukrayna ictimai-siyasi, dövlət xadimi və həmkarlar ittifaqı rəhbəri.

İosif Bezpalko
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 13 may 1881(1881-05-13)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1950
Vəfat yeri
Fəaliyyəti siyasətçi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İosif İvanoviç Bezpalko 13 may 1881-ci ildə Avstriya-Macarıstanda, Çernovtsı şəhərində kasıb burjua ailəsində anadan olmuşdur. Siyasi fəaliyyətdə iştirakına görə gimnaziyadan xaric edilmişdir. O, 1899-cu ildə gimnaziya və tələbə gənclərin gizli dərnəyini yaratmışdır. 1901–1902-ci illərdə Ukraynada milli təşkilatın çap orqanı olan "Bukovyna" qəzetinə redaktorluq etmişdir. 1903-cü ildə müəllimlik etməyə başlamışdır. Bukovinada ilk cəmiyyətlərdən biri olan "Siç"in təsisçisi, 1903-cü ildən "Promin" müəllim qəzetinin redaktoru kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1907–1908-ci illərdə Bukovina həmkarlar ittifaqlarının regional katibi olmuşdur. 1907–1914-cü illərdə Ukrayna Sosial Demokrat Partiyasının Bukovina vilayət təşkilatının yaradıcısı və sədri olmuşdur. O, 1908-1914-cü illərdə yerli partiya çap orqanı olan "Borba" qəzetinin redaktoru kimi çalışmışdır. 1915–1916-cı illərdə Ukrayna hərbi əsirləri üçün düşərgədə (Almaniya) tədris komissiyasının sədri olmuşdur.[1][2][3]

1918-ci ilin dekabrından 1919-cu ilin aprelinə qədər Bukovina və Qərbi Ukrayna Xalq Respublikası Ukrayn Milli Şurasının, 1919-cu ildə Ukrayna Sosial Demokrat İşçi Partiyasının, sonradan isə Ukrayna Əmək Konqresinin nümayəndəsi olmuşdur. O, 1918-ci ilin noyabrında Çernovtsı şəhərinin komissarı təyin edilmişdir. Simon Petlyura tərəfindən dəstəklənən Bezpalko Qərbi Ukrayna Xalq Respublikasının rəhbəri Yevgeni Petruşeviçin dövlət idarəetmə sisteminin yenidən təşkili məsələsində Ukrayna Xalq Respublikasının Qalisiya işləri üzrə naziri Semyon Vitık ilə razılaşmamışdı. 1919–1920-ci illərdə Boris Martos və İsaak Mazepa hökumətlərində əmək naziri vəzifəsində çalışmışdır. Mazepa istefa verdikdən sonra Ukrayna Xalq Respublikasının geri çəkilən ordusu ilə birlikdə Qalisiyaya getmişdir. 1920-ci ilin fevralında Kamenets-Podolskidə Ukrayna Xalq Respublikası hökumətinin üzvləri İsaak Mazepa, Andrey Livitski və İlarion İgienko ilə birlikdə Polşa hakimiyyəti tərəfindən həbs edilmişdir .Daha sonra Polşa Xarici İşlər Nazirliyi həbslə bağlı "bədbəxt hadisə" ilə bağlı rəsmi üzr istəmişdir.[1][2][3]

Elə həmin il Çexoslovakiyaya mühacirət etmiş, Podebradıda Ukrayna İqtisadiyyat Akademiyasında alman dilini tədris etmişdir. Almaniya–Ukrayna münasibətlərinin tarixinə dair elmi araşdırmaların, çoxsaylı siyasi məqalələrin, XIX əsrin əvvəllərində alman-slavyan münasibətlərinə dair əsərlərin müəllifidir. 1938-ci ildə Ukrayna Sıç İttifaqının sədri seçilmişdir. 1947-ci ildə SSRİ xüsusi xidmət orqanları tərəfindən həbs edilmişdir. O, Sovet İttifaqı ərazisinə aparılmış və SSRİ NKVD-si tərəfindən repressiyaya məruz qalmışdır. BezpalkoQazaxıstan ərazisindəki həbs düşərgəsində dünyasını dəyişmişdir.[1][2][3]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 Наріжний С. Українська еміграція. Культурна праця української еміграції між двома світовими війнами, ч. 1. Прага, 1942 (ukr.)
  2. ↑ 1 2 3 Підкова І., Шуст Р. Довідник з історії України, т. 1. К., 1993. (ukr.)(укр.)
  3. ↑ 1 2 3 Литвин М., Науменко К. Історія ЗУНР.— Львів: Інститут українознавства НАНУ, видавнича фірма «Олір», 1995.— 368 с., іл. ISBN 5-7707-7867-9 (ukr.))

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]