Ərəb tarı

Ərəb tarı (lat. Arabitragus jayakari) — boşbuynuzlular fəsiləsinin keçilər yarımfəsiləsinə aid heyvan növü.

Ərəb tarı
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Klad: Euteleostomi Klad: Xoanlar Klad: Rhipidistia Klad: Tetrapodomorpha Klad: Eotetrapodiformes Klad: Elpistostegalia Klad: Stegocephalia Sinifüstü: Dördayaqlılar Klad: Reptiliomorpha Klad: Amniota Sinif: Məməlilər Klad: Theriimorpha Klad: Theriiformes Klad: Trechnotheria Klad: Cladotheria Klad: Prototribosphenida Klad: Zatheria Klad: Tribosphenida Yarımsinif: Vəhşi heyvanlar Klad: Euteriyalar İnfrasinif: Plasentalılar Maqndəstə: Boreoeutheria Dəstəüstü: Lavrazioterilər Klad: Scrotifera Qranddəstə: Ferungulata Ranqsız: Dırnaqlılar Dəstə: Cütdırnaqlılar Klad: Artiofabula Klad: Cetruminantia Klad: Ruminantiamorpha Yarımdəstə: Gövşəyənlər İnfradəstə: Pecora Fəsilə: Boşbuynuzlular Yarımfəsilə: Keçilər Triba: Caprini Cins: Arabitragus Növ: Ərəb tarı
Beynəlxalq elmi adı
Arabitragus jayakari Michael Roger Oldfield Thomas, 1894
Şəkil axtarışı NCBI   330465 EOL   1038795

Ənənəvi olaraq Ərəb tarı Tarlar cinsinin üç növündən biridir. Bu cinsə Ərəb tarından başqa Himalay və Nilqirian tarlarıda daxildir. Digər tarlar kimi ərəb tarı da keçilər yarımfəsiləsnin qalan növlərinə bənzərliyi ilə seçilir. Bununla belə çəkisi 23 kiloqramı keçmir ki, bu da ərəb tarlarını tarlar arasında ən kiçik növə çevirir. Yığcam bədən qruluşauna sahibdir. Güclü ayaqları qayalara dırmanmaq üçün uyğun gəlir. Heyvanın bel sütunu boyunca sıx uzun tükləri quyruq istiqamətində uzanır. Həm erkək, həm də dişilər arxaya əyilmiş bir cüt buynuza sahib olurlar.

Ərəb tarı Yer kürəsinin yalnız bir bölgəsində yaşayır. Bu Ərəbistan yarımadasındakı Həcər dağlıq bölgəsidir. Həcər dağları Oman sultanlığının ərazisində və qismən BƏƏ-də yerləşir. Heyvanlar quru bir iqlim şəraitində, 1800 metr yüksəklikdəki dağ qayaları arasında yayılmışlar.

Ərəb tarları əsasən gecə həyatı keçirir. Bitki ilə qidalana heyvanın menyusuna yarpaqlar, otlar və meyvələr daxildir. Quraq zonada yaşayan bir çox heyvan növündən fərqli olaraq, ərəb tarları vaxtaşırı suvarma üçün mənbələrə baş çəkməlidir. Keçi ailəsinin digər növlərindən fərqli olaraq, onlar sürüdə deyil, tək yaşayırlar. Bəzi hallarda elədə böyükl olmayan ailələrdə (bala və ya dişi, erkək yada bala və bir dişi olan kiçik ailələrdə də) yaşayaırlar. Ayrıca digər boşbuynuzlulardan fərqli olaraq ərəb tarları sidiklə ərazilərini işarələyirlər. Bu isə əraziləri hesab etdikləri bölgənin digərlərinə gah olması xüsusiyyəti daşıyır. Bu heyvanların çoxalması haqqında az şey məlumdur. Onların cütləşmə mövsümündə fəsillərə dair xüsusi bir məlumat yoxdur. Dişilərin boğazlıq dövrü 140 ilə 145 gün arasında davam edir.

Ərəbistan tarı mövcudluğuna yönəldilən əsas təhdidlər ev heyvanları arasında rəqabət, ənənəvi yaşayış yerlərinin məhv edilməsi və brakonyerlikdir. Bu heyvanlar daim dağlarda suvarma üçün bir neçə mənbəyə gəlməyə məcbur olduqları üçün brakonyerlər tərəfindən asan ova çevrilirlər. 1975-ci ildə Omanın Həcər dağları bölgəsinin bir hissəsi qorunan ərazi elan edildi. 2009-cu ildə BƏƏ-də bu ölkədə yaşayan ərəb tarılarını qorumaq üçün Vadi-Vura Təbiət Qoruğu təşkil etdi. Hazırda onların ümumi sayı 2000 nəfərə yaxındır və Qırmızı Kitaba görə bu heyvan növü yox olmaq ərəfəsindədir.