Aleksandr Novikov

Bu məqalə SSRİ zabiti haqqındadır. Bakı Şəhər Dumasının sədri üçün Aleksandr Novikov (siyasətçi) səhifəsinə baxın.

Aleksandr Aleksandroviç Novikov (rus. Алекса́ндр Алекса́ндрович Но́виков; 19 noyabr 1900[1], Blaznovsk volostu[d], Kostroma quberniyası – 3 dekabr 1976[1], Moskva) — SSRİ hərbi xadimi, İkinci Dünya müharibəsi zamanı baş aviasiya marşalı.

Aleksandr Novikov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 19 noyabr 1900(1900-11-19)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 3 dekabr 1976(1976-12-03)[1] (76 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Təhsili
Hərbi fəaliyyəti
Mənsubiyyəti Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı
Qoşun növü Hərbi hava qüvvələri
Rütbəsi polkovnik, aviasiya general-leytenantı[d], aviasiya general-polkovniki[d]
Komandanlıq edib
  • Sovet Hərbi Hava Qüvvələri[d]
Döyüşlər
Təltifləri "Ləyaqət legionu" ordeninin baş komandan dərəcəsi
Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
"Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni 1-ci dərəcəli "Suvorov" ordeni 1-ci dərəcəli "Suvorov" ordeni 1-ci dərəcəli "Suvorov" ordeni 1-ci dərəcəli "Kutuzov" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı "Leninqradın müdafiəsinə görə" medalı "Moskvanın müdafiəsinə görə" medalı "Stalinqradın müdafiəsinə görə" medalı "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı "1941–1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illik yubileyi" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 30 illiyi" yubiley medalı "Yaponiya üzərində qələbəyə görə" medalı "Köniqsberqin alınmasına görə" medalı "Berlinin alınmasına görə" medalı "Varşavanın azad edilməsinə görə" medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələri veteranı" medalı "Fəhlə-Kəndli Qırmızı Ordusunun XX illiyi" yubiley medalı "Sovet Ordu və Donanmasının 30 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 40 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı "Moskvanın 800 illik xatirəsinə" ordeni "Leninqradın 250 illik xatirəsinə" medalı 1939–1945 hərbi xaçı Fəxri Legion ordeninin yüksək rütbəli zabiti "Monqolustan Xalq İnqilabının 50 illiyi" yubiley medalı "Qütb ulduzu" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni Jubilee Medal "50 Years of the Mongolian People's Army"
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aleksandr Aleksandroviç Novikov 19 noyabr 1900-cu il tarixində Rusiya imperiyasının Kostroma quberniyası tərkibindəki Nerext mahalının Blaznovsk volostunda anadan olmuşdur. O, 1919-cu ildən Sovet Ordusunda xidmətə başlamışdır. Novikov 1920-ci ildən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası üzvüdür. O, bir sıra hərbi kursları (1920, 1922), M. V. Frunze adına hərbi Akademiyanı (1930) bitirmişdir. Novikov Rusiyada vətəndaş müharibəsində iştirak etmişdir. O, SSRİ–Finlandiya müharibəsində (1939–1940) və İkinci Dünya müharibəsinin əvvəlində bir sıra cəbhələrdə HHQ komandanı, 1942–1943-cü illərdə SSRİ müdafiə komissarının aviasiya üzrə müavini, 1934–1945-ci illərdə Sovet Ordusu HHQ-nin komandanı olmuşdur. Müharibədən sonra məsul hərbi vəzifələrdə, 1956-cı ildən ehtiyatda idi. 1958-ci ildə təqaüdə çıxmışdır. SSRİ Ali Sovetinin (II çağırış) deputatı seçilmişdir. Aleksandr Novikov 3 dekabr 1976-cı ildə, 76 yaşında SSRİ-nin paytaxtı Moskva şəhərində vəfat etmişdir[2]

Təltif və mükafatlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aleksandr Novikov iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (17.4 və 8.9.1945) adına layiq görülmüşdür. O, 3 dəfə Lenin ordeni, 9 digər orden, medallar, həmçinin xarici ordenlərlə təltif olunmuşdur.[2]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Aleksandr Aleksandrovich Novikov // TracesOfWar.
  2. ↑ 1 2 Новиков Александр Александрович // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 280.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Kerr, Walter The Russian Army: Its Men, Its Leaders and Its Battles, 2005 ISBN 1-4191-5221-1
  • Kurowski, Franz Luftwaffe Aces: German Combat Pilots of World War II, 2004 ISBN 0-8117-3177-4
  • Lauterbach, Richard Edward These are the Russians, 1945
  • MacCauley, Martin Who's Who in Russia Since 1900, 1997 ISBN 0-415-13897-3
  • Parrish, Michael Sacrifice of the Generals: Soviet Senior Officer Losses, 1939–1953, 2004 ISBN 0-8108-5009-5
  • Taylor, Brian D. Politics and the Russian Army: Civil-military Relations, 1689–2000, 2003 ISBN 0-521-01694-0

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]