Amerikalı psixopat (film)

Amerikalı Psixopat (ing. American Psycho) — 2000-ci il ABŞ istehsalı satirik psixoloji qorxu filmi. Meri Herronun rejissorluğu ilə çəkilmiş filmin ssenari müəllifi Qvinever Törnerdir. Film Bret İston Ellisin yazdığı eyniadlı kitab əsasında çəkilib. Nyu-Yorkda investisiya bankında işləyən, bir tərəfdən seriyalı qatil kimi gizli həyat sürən Patrik Beytman (Kristian Beyl) adlı şəxsin həyatından bəhs edilir.

Amerikalı Psixopat
ing. American Psycho
Janr cinayət filmi[1], triller filmi, dram filmi, roman ekranlaşdırması[d], sleşer
Əsas mövzu seriyalı qatil[2], Psixopatiya[2], Maskulanlıq[3], Konsyumerizm[2], Mizoginiya[2], dəlilik[2], şəxsiyyət[2]
Rejissor
Prodüser
  • Edvard R. Pressman[d]
Ssenari müəllifləri
Baş rollarda
Operator
  • Andjey Sekula[d]
Bəstəkar
İstehsalçılar Lionsgate
Distribütor Lionsgate Films[d][10], Netflix, iTunes[d]
İlk baxış tarixi 14 aprel 2000, 7 sentyabr 2000[11], 2 iyun 2000[12], 21 yanvar 2000
Müddət 102 dəq.
Büdcə 8.000.000 $
Gəlir 34.000.000 HK$[13], 34.266.564 $[14], 15.070.285 $[14]
Ölkələr
Dil ingilis dili
Rəng rəngli
Çəkiliş yeri Nyu-York, Toronto
IMDb ID0144084
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ellis onun mübahisəli romanının qrafik məzmununa görə filmə uyğunlaşdırılmasının qeyri-mümkün olduğunu düşünürdü. Prodüser Edvard R. Pressman bunu etməkdə qərarlı idi və 1992-ci ildə filmin hüquqlarını satın aldı. Stüart Qordon, Devid KronenberqRob Veys də daxil olmaqla bir neçə rejissor, Meri Harron və Qinever Törner filmi yazmağa başlamazdan əvvəl layihəyə rəhbərlik etməyi düşünürdülər. Onlar romanda olduğu kimi 1980-ci illərdə bir film seti yaratmağı hədəflədilər. Əsas çəkilişlər 1999-cu ilin fevralında Toronto və Nyu-Yorkda başladı.

"Amerikalı Psixopat" filminin premyerası 21 yanvar 2000-ci ildə Sandens Film Festivalında baş tutdu və aprelin 14-də ABŞ-də kinoteatrlarda nümayiş olundu. Film Beylin performansına və ssenarisinə görə yüksək qiymətləndirilərək müsbət rəylər aldı. Filmin büdcəsi 7 milyon dollar olsa da, cəmi 34 milyon dollardan çox gəlir əldə etdi ki, bu da kassada məyusluq kimi qiymətləndirildi. Son illərdə Beytmenin şəxsiyyəti "sigma" adını qazandı, film xüsusən də mem mədəniyyətində yenidən populyarlıq əldə etdi, həmçinin geniş pərəstişkar kütləsi yığmağı bacardı.[15][16][17][18] Bu maraq daha çox 2020-ci illərdə TikTok-da başladı.[19][20][21][22] Filmin davamı "Amerikalı Psixopat 2" 2002-ci ildə buraxılıb, lakin film orijinal hekayə ilə əlaqədar olmadığı üçün Ellis tərəfindən tənqidlə qarşılanmışdır.[23]

  1. http://www.metacritic.com/movie/american-psycho.
  2. 1 2 3 4 5 6 American Psycho (ing.). 2000.
  3. https://www2.bfi.org.uk/news-opinion/news-bfi/lists/six-films-about-masculinity-directed-women.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 http://www.filmaffinity.com/en/film449226.html.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 http://www.bbfc.co.uk/releases/american-psycho-0.
  6. 1 2 https://www.lionsgate.com/movies/american-psycho.
  7. 1 2 http://www.imdb.com/title/tt0144084/fullcredits?ref_=tt_ov_st_sm.
  8. http://www.ofdb.de/film/1565,American-Psycho.
  9. Mitchell T. Sedition and Alchemy (ing.): A Biography of John Cale. London: Peter Owen Publishers, 2003. P. 201. 239 p. ISBN 978-0-7206-1132-8
  10. https://www.filmratings.com/Search?filmTitle=American+Psycho&x=18&y=14.
  11. http://www.kinokalender.com/film1653_american-psycho.html.
  12. Danish Film Database.
  13. http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=americanpsycho.htm.
  14. 1 2 Box Office Mojo (ing.). 1999.
  15. "What Makes American Psycho a Cult Classic". March 14, 2018. September 29, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2023.
  16. "The Controversy and Cult Following of American Psycho (2000)". July 16, 2022. April 25, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2023.
  17. "Cult Classic: American Psycho". 2023-04-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-02.
  18. Goyaz, Arthur. "American Psycho Cast & Character Guide". ScreenRant (ingilis). 2023-03-21. 2023-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.
  19. "Sigma grindset: TikTok's toxic worshipping of Patrick Bateman is another sign young men are lost". November 7, 2022. April 21, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2023.
  20. "Sigma or Killer? The Truth Behind American Psycho's Patrick Bateman". September 13, 2022. April 25, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2023.
  21. "What does sigma mean on TikTok? Viral Patrick Bateman trend explored". December 24, 2022. June 8, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2023.
  22. "10 Movie Characters Who Became Memes". ScreenRant (ingilis). March 16, 2022. September 30, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 30, 2022.
  23. B, Scott. "Bret Easton Ellis Speaks Out on the American Psycho Sequel". IGN (ingilis). 2001-08-21. 2022-02-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]