Antiböhran idarəetmə

Antiböhran idarəetmə (ing. Crisis management) — təşkilatın və ya dövlətin çətin iqtisadi, sosial, maliyyə və ya idarəetmə şəraitində fəaliyyətini[1] davam etdirmək, problemləri həll etmək və inkişafı bərpa etmək üçün tətbiq etdiyi strategiya və tədbirlər toplusudur.[2] Antiböhran idarəetmə, böhranın təsirlərini azaltmaq və mümkün zərərləri minimuma endirmək üçün qabaqlayıcı və reaktiv yanaşmaları özündə birləşdirir.[3] Antiböhran idarəetmə mürəkkəb və hərtərəfli bir yanaşmadır ki, böhran vəziyyətlərində problemləri effektiv həll etmək və gələcək böhranların qarşısını almaq üçün vacibdir. Bu, yalnız böhrana reaksiya vermək deyil, həm də qabaqlayıcı tədbirlər görmək üçün bir sistemdir. Təşkilatlar və dövlətlər üçün çeviklik və mütəşəkkillik antiböhran idarəetmənin əsas prinsiplərindəndir.[4]

Əsas məqsədləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böhranın təsirini azaltmaqla mövcud problemlərin miqyasını və təsirini minimuma endirmək.[5] Təhlükəsizliyi təmin etməklə təşkilatın və ya dövlətin sabitliyini qorumaq və fəaliyyətini təmin etmək.[6][7] Potensial təhlükələri vaxtında müəyyən etmək və tədbirlər görmək. Resursların səmərəli istifadə etməklə məhdud resursları böhranın həlli üçün yönəltmək.[8]

Tətbiqi sahələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müəssisələrdə maliyyə çətinlikləri, itki və ya bazar rəqabəti zamanı istifadə olunur. Məsələn, pandemiya dövründə bir çox şirkət çevik antiböhran strategiyaları tətbiq etdi.[9] Təbii fəlakətlər, iqtisadi böhranlar və ya siyasi qeyri-sabitlik zamanı. Məsələn, 2008-ci il Qlobal Maliyyə Böhranı zamanı bir çox ölkələr antiböhran idarəetmə tədbirləri gördülər. Bank və kredit təşkilatlarında müflisləşmə riski zamanı tədbirlər. Məsələn, dövlətin maliyyə qurumlarını dəstəkləmək üçün subsidiyalar ayırması.[10]

Üstünlükləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Böhranın neqativ təsirlərini minimuma endirir.
  • Qısa müddətdə fəaliyyətin sabitliyini təmin edir.[11]
  • Strateji resursların düzgün idarə edilməsinə imkan yaradır.
  • Uzunmüddətli davamlı inkişafı təmin edir.[12]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Office of Security and Risk Management Services. "Crisis Management Workbook" (PDF). Fairfax County Public Schools. October 2007. 2 December 2007 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
  2. ↑ Sherman, W. Scott. "Crisis? What Crisis? Strategic Crisis Management, and the GM Ignition Switch Crisis". SAM Advanced Management Journal. 83 (1). 2018: 41–50. ProQuest 2708789991 – Proquest vasitəsilə.
  3. ↑ Venette, S. J. (2003). Risk communication in a High Reliability Organization: APHIS PPQ's inclusion of risk in decision making. Ann Arbor, MI: UMI Proquest Information and Learning.
  4. ↑ Bundy, Jonathan; Pfarrer, Michael D.; Short, Cole E.; Coombs, W. Timothy. "Crises and Crisis Management: Integration, Interpretation, and Research Development". Journal of Management. 43 (6). 2017: 1661–1692. doi:10.1177/0149206316680030. 2022-08-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-11-23.
  5. ↑ Department of Homeland Security, Federal Emergency Management Agency. "National Response Plan". September 2007. 30 October 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  6. ↑ Shrivastava, Paul; Mitroff, Ian I.; Miller, Danny; Miclani, Anil. "Understanding Industrial Crises[1]". Journal of Management Studies. 25 (4). 1988: 285–303. doi:10.1111/j.1467-6486.1988.tb00038.x.
  7. ↑ ASIS International, "Organizational Resilience: Security, Preparedness, and Continuity Management Systems-Requirements with Guidance for Use, ASIS SPC.1-2009, American National Standard", 2009
  8. ↑ Alan B. Bernstein and Cindy Rakowitz (2012). Emergency Public Relations: Crisis Management in a 3.0 World. p. 5. ISBN 978-1469159546
  9. ↑ Seeger, M. W.; Sellnow, T. L.; Ulmer, R. R. "Communication, organization and crisis". Communication Yearbook. 21. 1998: 231–275.
  10. ↑ Lerbinger, O. The crisis manager: Facing risk and responsibility. Mahwah, NJ: Erlbaum. 1997.
  11. ↑ Ulmer, R. R.; Sellnow, T. L.; Seeger, M. W. Effective crisis communication: Moving from crisis to opportunity. Thousand Oaks, CA: Sage Publications. 2006.
  12. ↑ "Incident or crisis? Why the debate?". 2024-09-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-11-23.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Borodzicz, Edward P. Risk, Crisis and Security Management. West Sussex, England: John Wiley and Sons Ltd. 2005.
  • Bossu, Gilles, Mazet-Roux. and Roussel. Citizen Seismology or How to Involve the Public in Earthquake Response in Comparative Emergency Management: Examining Global and Regional Responses to Disasters. Editors: D. M. Miller and J. Rivera. Auerbach/Taylor and Francis Publishers. pp. 237–259 2011
  • Coombs, W. T. Code Red in the Boardroom: Crisis Management as Organizational DNA. Westport, CT: Praeger. 2006.
  • Cyber Crisis Management Planning: How to reduce cyber risk and increase organizational resilience. Jeffrey Crump. 2019. səh. 11. ISBN 978-0-578-52310-1.
  • Davidson, M.N. Ethics in Human Resource Management, in P.H. Werhane, R. E. Freeman (Eds.), Blackwell Encyclopedic Dictionary of Business Ethics. Malden, MA: Blackwell Publishing. 2005.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]