Ayşən Gürcan

Ayşən Gürcan (1963, Burdur) — Türkiyəli bürokrat, keçmiş Ailə və Sosial Siyasətlər naziri.

Ayşən Gürcan
türk. Ayşen Gürcan
Türkiyənin Ailə və Sosial Siyasətlər naziri
28 avqust 2015 – 24 noyabr 2015
Baş nazirƏhməd Davudoğlu
ƏvvəlkiAyşənur İslam
SonrakıSəma Ramazanoğlu
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1963
Doğum yeri
Milliyyəti türk
Vətəndaşlığı Türkiyə Türkiyə
Partiya
Təhsili Anadolu Universiteti
İxtisası dövlət qulluqçusu
Dini sünnilik
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi akademik

O, 28 avqust 2015-ci il - 17 noyabr 2015-ci il tarixləri arasında Əhməd Davudoğlunun sədrliyi ilə qurulan Türkiyə hökumətində vəzifəsini davam etdirib. O, həm də Respublika tarixində və seçki hökumətində ilk hicablı qadın nazir olub.[1]

Erkən həyatı və karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ayşən Gürcan 1963-cü ildə Burdurda anadan olub, ibtidai və orta təhsilini də orada bitirib.

Akademik karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ayşən Gürcan 1986-cı ildə Anadolu Universitetinin Rabitə Elmləri fakültəsini bitirib. 1987-1989-cu illərdə Təhsil Ünsiyyəti və Planlaşdırılması üzrə magistr dərəcəsinə yiyələnmiş, təhsil texnologiyası mövzusunda doktorluq dərəcəsini almışdır.[2] 1990-2005-ci illər arasında Anadolu Universiteti Təhsil fakültəsində tədqiqatçı, müəllim və əməkdaş kimi çalışmışdır. O, təhsil elmləri, tədris və təlim, təhsil ünsiyyəti, texno-psixologiya və ailə təhsili ilə bağlı çoxsaylı əsərlərin müəllifidir. Hal-hazırda İstanbul Ticarət Universitetinin müəllim heyətinin üzvüdür.[3]

Bürokrat karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-2011-ci illər arasında Gürcan Türkiyə Baş Nazirliyində Ailə və Sosial Araşdırmalar üzrə baş menecer vəzifəsində çalışıb. 2011-2013-cü illərdə isə Ailə və Sosial Siyasət Nazirliyinin müşaviri vəzifəsində çalışıb.[4]

Ailə və Sosial Siyasətlər naziri[redaktə | mənbəni redaktə et]

2015-ci ilin iyununda keçirilən parlament seçkilərinin dayandırılmasından sonra uğursuz koalisiya danışıqları Ədələt və İnkişaf Partiyası lideri Əhməd Davudoğlunun konstitusiyaya uyğun olaraq 45 gün ərzində hökuməti qura bilməməsi, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın növbədənkənar seçki təyin edib etməyəcəyi ilə bağlı fərziyyələri artırdı. Türkiyə Konstitusiyasının 114-cü maddəsinin tələbinə görə, Prezidentin növbədənkənar ümumi seçkilər təyin etməsi müvəqqəti seçki hökumətinin qurulmasını zəruri etdi. Parlamentdə təmsil olunan bütün partiyalara millət vəkili sayına görə müəyyən sayda nazir yeri verildi. Əgər bir partiya müvəqqəti kabinetə nazirlər göndərməkdən imtina edibsə, o zaman onların yerini bitərəflər tutmalıdır.

Ərdoğan avqustun sonunda 2015-ci ilin noyabrına yeni ümumi seçki təyin etdi və Davudoğluna müvəqqəti hökumətin qurulması vəzifəsi verildi. Ana müxalifətdə olan Cümhuriyyət Xalq Partiyası (CXP) və Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının (MHP) Nazirlər Kabinetinə nazir göndərməkdən imtina etməsi ilə iki partiyanın səlahiyyət verdiyi 8 nazirlik bitərəflərə verildi. Nəticədə Gürcan Ailə və Sosial Siyasətlər naziri təyin edildi.

Gürcan müvəqqəti seçki kabinetində yeganə qadın və Türkiyədə ilk hicablı qadın hökumət naziri oldu.[5] Bu təyinat son vaxtlara qədər millət vəkilləri və dövlət qulluqçuları tərəfindən hicabdan istifadəni qadağan edən Türkiyənin sadiq dünyəvi siyasi ənənələrinə görə əhəmiyyətli hesab edilib.[6][7]

"Börək" mübahisəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Twitter hesabında bir neçə mübahisəli tvitlər arasında, Gürcan iddia edib ki, müsəlman bir ailənin qadınları Türk börəyi bişirməyi bilməsələr, o ailə dağılacaq. Twit Türkiyədə qadınların hüquqlarını və müstəqilliyini alçaldıcı mesajlarla nümayiş etdirdiyi üçün mübahisələrə səbəb olub. Gürcan bu açıqlama ilə bağlı sualı cavablandırarkən, belə bir iddiada olmadığını bildirdi. Daha sonra mətbuata verdiyi açıqlamada ondan yeni Ailə və Sosial Siyasət naziri kimi nə işlə məşğul olduğunu soruşduqda o, hələlik börək bişirirəm deyə zarafatla cavab verib.[8] Onun cavabı hökumətyönlü qəzetlər tərəfindən börək mübahisəsinin dayandırılması kimi qəbul edilib, lakin müxalifətyönlü media onun köhnə mübahisəli şərhlərini silmək cəhdi kimi tənqid edib.[9][10]

Müşavirlə münaqişə[redaktə | mənbəni redaktə et]

2015-ci ilin sentyabrında Gürcanın Ailə və Sosial Siyasətlər Nazirliyinin müşaviri Nesrin Çeliklə bağlı Türkiyə prezidentinə şikayət ərizəsi yazdığı bildirilir. İki qadın arasındakı institusional fikir ayrılıqlarından yarandığı iddia edilən şikayət Çelikin prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğana yaxınlığı ilə tanınan bir neçə şərhçi tərəfindən şübhə ilə qarşılanıb. Rəyasət Heyətindən Gürcana şikayətinə cavab olaraq vəzifəsinin icrasına cəmi 2 ay qaldığı və belə məsələlərə qarışmaması lazım olduğu bildirilib. Keçmiş Daxili İşlər naziri Efkan Ala da Çelikə dəstək çıxıb.[11]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ağustos 2016 tarixində arxivləşdirilib.
  2. ↑ "Ayşen Gürcan Kabinenin İlk Başörtülü Bakanı Oldu". 28 August 2015. 12 July 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 May 2023.
  3. ↑ "TÜBİS - Ticaret Üniversitesi Bilgi Yönetim Sistemi". 2018-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  4. ↑ "Prof. Dr. Ayşen Gürcan Türkiye'nin ilk başörtülü bakanı oldu". 2018-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  5. ↑ "Yeni kabinenin ilk başörtülü bakanı: Ayşen Gürcan". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  6. ↑ "Davutoğlu'nun 8 kez aradığı bakan". 28 August 2015. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  7. ↑ "İlk 'Seçim Hükümeti' Kuruldu İlklerle Kuruldu". 2016-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  8. ↑ "'Bu sıralar ben börek açıyorum'". 2016-02-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  9. ↑ "Bakan Gürcan'ın esprisi gündemi salladı". 2022-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-12.
  10. ↑ "Ayşen Gürcan: 'Bu sıralar ben börek açıyorum' | CHP Gündemi". 1 October 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-28.
  11. ↑ "Kadın Bakan baltayı taşa vurdu". 2023-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-15.