Azərbaycan Sayokan Federasiyası

Azərbaycan Alpaqut Federasiyası — Azərbaycanda türksoylu xalqların ortaq mədəniyyətini yaşadan Alpaqut idman növünü inkişaf etdirmək məqsədilə inkişaf etdirən idman qurumu. Mərkəzi Bakı şəhərindədir. 16 fevral 2014-cü il tarixində AAF Ümumi Yığıncağı keçirilərək təsis edilib.[1] 6 aprel 2018-ci ildə keçirilən Ümumi Yığıncağı qurultay keçirib və iş adamı Qüdrət Nuriyev federasiyanın prezidenti seçilib.[2] [3]

Azərbaycan Alpaqut Federasiyası
Azərbaycan Alpaqut Federasiyasının loqosu. Mənası:Türklərə məxsus Qurd, Şahin, Günəş və Mavi rəng
Azərbaycan Alpaqut Federasiyasının loqosu. Mənası:Türklərə məxsus Qurd, Şahin, Günəş və Mavi rəng
Tam adı Azərbaycan Alpaqut Federasiyası
Şüarı Turan Döyüş Sənəti
Yaranma tarixi 2014
Mənzil-qərargahı Bakı ş, Bəsti Bağırova 12, "Məryəm Plaza"
Banisi Vasif Namazov

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rəsmi fəaliyyətə 2008-ci ildən Mərkəz kimi başlamış və 14 mart 2014-cü ildə təsis olunmuşdur. Alpaqut döyüş sənəti, türk döyüş sənətləri üzrə araşdırmaçı, beynəlxalq dərəcəli idman ustası Kutsan Vasif Namazov tərəfindən, Türk xalqlarının qədim döyüş sənətlərindən götürülmüş və müasir döyüş sənətləri ilə sintezləşdirilərək qurulmuşdur.[4] Bu idman növü Türk xalqlarının döyüş mədəniyyətindən qaynaqlandığı üçün, bu idman növünün markası "Turan döyüş sənəti" (Turan: türksoylu xalqların yaşadığı, böyük çöl adlanan coğrafiya) adlanır.[5]

Rəsmiləşməsi və sənədləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu döyüş sənəti bütün türk dünyasına aid olsa da bütün hüquqi haqlarla Azərbaycana məxsusdur. Belə ki, bütün türksoylu xalqlar kimi, Azərbaycan xalqının tarixi və mədəni irsinə aid olan Alpaqut adı, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin 14.10.2014-cü il tarixli № 37 saylı sənədi əsasında bu döyüş sənətinin müəllifi, Türk Döyüş Sənətləri üzrə araşdırmaçı, Beynəlxalq Dərəcəli idman ustası Namazov Vasif İmran oğluna istifadəsi üçün rəsmi icazə verilmiş, eyni zamanda Azərbaycan Respublikası Patent üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 17.11.2014-cü il tarixli iddia sənədinin 201400542 nömrəli Patent Şəhadətnaməsidə verilmişdir. Əlavə olaraq, Alpaqut idman növünün təlim və tədrisinin həyata keçirilməsi üçün hazırlanan metodiki vəsait proqramları Azərbaycan Respublikası Müəllif Hüquqları üzrə Dövlət Agentliyinin 16.10.2015 tarixli 04/C-8157–15 saylı Şəhadətnaməsi ilə təsdiq olunmuşdur.

Alpaqut idman növünün beynəlxalq arenada inkişafı məqsədilə Dünya Alpaqut Federasiyası adında qurum 12 fevral 2014-cü il tarixində B14003831 saylı sənədinə əsasən beynəlxalq idman təşkilatı kimi qeydiyyata alınmışdır.

Tanınması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alpaqut idman növü kimi aşağıda qeyd olunan beynəlxalq idman təşkilatları tərəfindən rəsmən tanınır.

  • 7–8 oktyabr 2017-ci il tarixində Türkiyənin İstanbul şəhərində, Bilal Erdoğanın rəhbərliyi altında Beynəlxalq Etnospor Konfederasiyasının təsis qurultayında və təqdimat konransında Vasif Namazov Alpaqut döyüş sənətini təqdim etmiş və Dünya Alpagut Federasiyasını isə təmsil etmişdir.[6][7]
  • Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyinin, Dünya Alpaqut Federasiyası və Beynəlxalq İdman Hamı üçün Assosiasiyasının (TAFİSA) təşkilatçılığı ilə Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının akt zalında Dünya Alpaqut Federasiyasının TAFİSA ya daimi üzv olması münasibətilə mətbuat konfransı keçirilib.[8][9]
  • Beynəlxalq İdman Elmləri və Bədən Tərbiyəsi Şurası 24.05.2022 Berlin, Almaniya[10][11]
  • Beynəlxalq İdman Hamı üçün Assosiasiyası TAFİSA 07.12.2022 Düsöldörf, Almaniya[12][13][14]
  • Beynəlxalq Etno Oyunlar Konfederasiyas NomadGames 01.05.2023 Bişkek, Qırğızıstan[15]
  • Beynəlxalq Ədalətli Oyunlar Komitəsin FairPlay 10.05.2023 Paris, Fransa[16]
  • Beynəlxalq İdman Şəbəkəsi Təşkilatı (ISNO) 26.11.2023 Bern, İsveçrə[17]
  • Dünya Alpaqut Federasiyası (DAF) Beynəlxalq Standart Ad Təyinatçısı (ISNI) təşkilatına qeydiyyata alınıb.[18]

Fəaliyyət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təşkil etdiyi yarışlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanda 14 mart 2014-cü il tarixdən etibarən fəaliyyətə başlayan Alpaqut Federasiyasının həyata keçirdiyi yarışların cədvəli:

Tarix Yarışın adı Keçirilmə yeri İl
2015 ı — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı Sumqayıt 2015
2016 II — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[19] Sumqayıt 2016
2017 III — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[20] Bakı 2017
2018 IV — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[21] Bakı 2018
2019 V — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[22] Bakı 2019
2021 VI — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[23] Ağdam 2021
2022 VII — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[24] Abşeron 2022
2023 VIII — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[25] Abşeron 2023

Beynəlxalq

[redaktə | mənbəni redaktə et]
S/S Yarışın adı Keçirilmə yeri Tarixi
1 Qara Dəniz Kuboku [26] Gürcüstan / Ozurgeti 20 - 24.VII.2014 1 yer
2 Qara Dəniz Kuboku [27] Gürcüstan / Ozurgeti 24 - 28.VII.2015 1 yer
3 Xəzər Kuboku [28][29] Azərbaycan / Qusar 06 - 09.IX.2015 1 yer
4 Avrasiya Kuboku [30] Gürcüstan / Batumi 14 - 18.IV.2016 1 yer
5 Dünya Kuboku [31] Gürcüstan / Ozurgeti 24 - 28.IX.2016 1 yer
6 Dünya Kuboku [32][33] Azərbaycan / Bakı 24 - 25.X.2017 1 yer
7 I Dünya çempionatı[34] Azərbaycan / Bakı 24 - 25.XI.2018 1 yer
8 II Dünya çempionatı[35] Azərbaycan / Bakı 22 - 24.XI.2019 1 yer
9 Avrasiya çempionatı[36][37] Türkiyə / Bursa 20 - 21.XI.2021 2 yer
10 Dünya kuboku [38] [39] Türkiyə / Bursa 10 - 12.V.2022 2 yer
11 III Dünya çempionatı[40][41] Türkiyə / Bursa 01 - 04.XII.2022 2 yer
12 Beynəlxalq turnir [42] Hindistan / Mumbay 17 - 18.XII.2022 =+=
13 IV Dünya çempionatı [43] Türkiyə / Bursa 01 - 04.XII.2023 2 yer

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Ümümi Yığıncağ 2014". 2024-01-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-26.
  2. ↑ "Alpaqut Federasiyasının qurultayı keçirildi". 2024-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-19.
  3. ↑ "Azərbaycan Alpaqut Federasiyasının qurultayı keçirilib".
  4. ↑ "Sport FM". 2024-01-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-11.
  5. ↑ "ALPAQUT TURAN DÖYÜŞ SƏNƏTİ". 2023-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-11.
  6. ↑ "https://sportfm.az/8415-alpaqut-dy-snti-beynlxalq-konfederasiyaya-tqdim-edildi-foto.html". Archived from the original on 2023-11-12. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  7. ↑ "https://nezermedia.az/manset/39017-alpaqut-dyush-seneti-beynelxalq-etnospor-konfederasiyasina-teqdim-olunub.html". 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  8. ↑ "Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyinin, Dünya Alpaqut Federasiyası və Beynəlxalq İdman Hamı üçün Assosiasiyasının (TAFİSA) təşkilatçılığı ilə Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının akt zalında mətbuat konfransı keçirilib". 2023-11-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  9. ↑ [World_Alpagut_Federation_Membership "World Alpagut Federation (WAF) Officially announces TAFISA Membership"] (#bad_url).
  10. ↑ "New Member: World Alpagut Federation | International Council of Sport Science and Physical Education". www.icsspe.org. 2023-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  11. ↑ "Alpaqut döyüş sənəti BİEBTŞ tərəfindən rəsmən tanınaraq şuranın üzvlüyünə qəbul edilİb XƏBƏR". Sesqazeti.az (az.). 2022-05-24. 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  12. ↑ "Noyabr ayının 3-ü TAFISA-nın 2023-cü il üçün Assambleyası keçirilib. Dünya Alpaqut Federasiyasının (DAF) məsul şəxsləri bu Assambleyada iştirak ediblər".[ölü keçid]
  13. ↑ "Azərbaycanlı millət vəkilinin rəhbəri olduğu federasiya beynəlxalq quruma üzv olub". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  14. ↑ "Dünya Alpaqut Federasiyası TAFISA-da". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  15. ↑ "Alpaqut milli idman növü daha bir Beynəlxalq idman təşkilatı tərəfindən qəbul edilib". 2023-06-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  16. ↑ "DAF Beynəlxalq Ədalətli Oyunlar Komitəsinin üzvlüyünə qəbul edilib". Avrasiya.Net (rus). 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-14.
  17. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-11-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  18. ↑ "Dünya Alpaqut Federasiyası (DAF) Beynəlxalq Standart Ad Təyinatçısı (ISNI) təşkilatına qeydiyyata alınıb » Newscenter.az". Newscenter.az. 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-14.
  19. ↑ "Alpaqut milli döyüş sənəti üzrə, II – açıq Azərbaycan çempionatına yekun vuruldu". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  20. ↑ "Trend.az". 2023-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  21. ↑ "Rəsmi səhifə". 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  22. ↑ "Azertac". 2020-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  23. ↑ "Ağdam icra hakimiyyətinin rəsmi saytı". 2022-07-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  24. ↑ "inter.az". 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  25. ↑ "Allsport.az". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  26. ↑ ""Qara dəniz" beynəlxalq turniri". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  27. ↑ "The 2nd Alpagut International Black Sea Cup is over". World Alpagut Federation (ingilis). 2015-07-18. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  28. ↑ "Alpaqut Federasiyası Azərbaycanda ilk dəfə beynəlxalq turnir keçirdi". moderator.az (az.). 2024-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  29. ↑ "Azərbaycan Alpaqut Federasiyası — Azərbaycanda ilk dəfə Alpaqut üzrə "Xəzər Kuboku" uğrunda beynəlxalq turnir keçirildi". web.archive.org. 2016-02-06. Archived from the original on 2016-02-06. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  30. ↑ "Alpaqut döyüş sənəti üzrə Avroasiya Kubokunun qalibləri". Azərbaycan Alpaqut Federasiyası (az.). 2016-04-22. 2024-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  31. ↑ "Azərbaycan yığma komandası I Alpaqut Dünya Kubokunun qalibi olub". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  32. ↑ "Alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə dünya kuboku yarışları başa çatıb".
  33. ↑ "Atv xeber".
  34. ↑ "alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə birinci dünya çempionatı start götürüb". 2020-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-08.
  35. ↑ "Bakıda alpaqut üzrə ikinci dünya çempionatı davam edir". 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-08.
  36. ↑ "Alpagut Eurasian Championship was held in Bursa".
  37. ↑ "MES employee becomes Eurasian champion". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  38. ↑ [56349-alpaqut-turan-doyush-seneti-uzre-dunya-kuboku-kechirilib.html "Alpaqut Turan Döyüş Sənəti üzrə Dünya Kuboku keçirilib - FOTOLAR"] (#bad_url).
  39. ↑ "Dillər Universitetinin tələbəsi Alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə dünya kubokunun qalibi olub".
  40. ↑ "Alpaqut Turan Döyüş Sənəti üzrə 3-cü Dünya çempionatı keçirilib". 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-08.
  41. ↑ "Polis Akademiyasının əməkdaşı Alpaqut Turan Döyüş Sənəti üzrə III Dünya Çempionatında iştirak edib". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  42. ↑ [redaksiya.az "Hindistan Milli Alpaqut Federasiyasının açılış mərasimi keçirilib"] (#bad_url).
  43. ↑ "Azərbaycan dünya çempionatında 3-cü oldu". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]