Alpaqut (döyüş sənəti)

Alpaqut — Turan coğrafiyasında yaşayan, Türk xalqlarının ortaq mədəni dünyagörüşünü təmsil və təbliğ edən, eləcə də milli döyüş ənənələrini inkişaf etdirən, xüsusilə qədim Türklərin döyüş mədəniyyətini, müasir döyüş sənəti üzərində konsepsiyalaşdıran, dərin fəlsəfi ideoloji mənası olan və sirli qalan milli döyüş mədəniyyətinin qlobal mədəniyyətə çıxışını təşkil edən bir idman növüdür.[1][2][3]

Alpaqut idman növü
Alpaqut Turan Döyüş sənəti
Yaranma tarixi 2013
Ölkə Azərbaycan
Mənzil-qərargahı Bakı ş, Bəsti Bağırova 12, ofis 102
Banisi Vasif Namazov

Haqqında

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İdman növünün adı Mahmud Qaşqarlı tərəfindən XI əsrdə yazılmış Divanü Lüğat-it-Türk kitabından götürülüb.[4][5]Bu kitabda "alpaqut" sözü 3 dəfə çəkilib.[6] Alpaqut cəsur döyüşçü, igid deməkdir.[7][8][9] İdman növü Vasif Namazov tərəfindən yaradılıb. 2014-cü il fevralın 12-də Dünya Alpaqut Federasiyası fəaliyyətə başlayıb.[10][11] 2022-ci il mayın 17-də Beynəlxalq İdman Elmləri və Bədən Tərbiyəsi Şurası (ICSSPE) Dünya Alpaqut Federasiyasını rəsmi olaraq üzvlüyə qəbul edib.[12][13][14]

Döyüş növü qədim türklərin Təktanrçılıq fəlsəfəsini özündə əks etdirir. İdmançılar qədim türk döyüşçülərinin geyimi əsasında yaradılmış Çapan adlı geyimdə döyüşlərə çıxırlar.

Börü (3 x 3) və Berkut (6 x 6) tipli yarış meydanları var.



Alpaqutun unikallığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alpaqut Turan Döyüş sənəti aşağıdakı unikallıqları (fərqliliyi) ilə seçilir:

1. Qədim Türklərin Gök Tanrı adlanan Təktanrçılıq fəlsəfəsini özündə əks etdirdiyinə və yaşatdığına görə;

2. Ümümtürk milli dəyərlərini və törələrini öz təlim programında birləşdirdiyinə görə;

3. Xüsusi görünüşü ilə fərqlənən, qədim türk savaşçılarına məxsus Çapan adlı geyiminə görə;

4. Qədim Türkçədə formalaşan ortaq terminalogiyasına görə;

5. Börü (3 x 3) və Berkut (6 x 6) çevrəli yarış meydanına;

6. Qədim türk ordusuna məxsus olan ierarxik rütbələrinə görə;

7. "Ayça", "Batur", "Caymaz", "Qurşaq" adlanan yarış sistemlərinə və Kaçut adlanan özünümüdafiə sisteminə görə;[15]

8. Dörd üstüngüdən (mərhələdən) ibarət imtahan qaydalarına görə;

9. Sargut, Acar, Utku, Qınaq adlanan 4 fərqli rəngdən kartlardan ibarət ball sisteminə görə;

10. Səkkiz baza yöndəmlə\rindən ibarət yöndəmlərinə görə:

  1. · Yumruk yöndəmləri — (bütün əl zərbələri texnikaları)
  2. · Tepik yöndəmləri — (bütün ayaq zərbələri texnikaları)
  3. · Ayça yöndəmləri — (rəqibi öz gücü hesabına həbsə salan texnika öncəsi çıxış)
  4. · Atış yöndəmləri  — (geyimli və yalın vəziyyətdə bütün atma texnikaları)
  5. · Badalaq yöndəmləri — (Ayaqla icra edilən bütün istiqamətdə çəlmə və süpürmə texnikaları)
  6. · Bağdamak yöndəmləri — (Əl, qol, ayaqda olan oynaqları kilit vəziyyətində sındırıcı texnikalar)
  7. · Boğuçan yöndəmləri — (Geyimli və yalın formada icra edilən bütün növ boğucu texnikaları)
  8. · Koruy yöndəmləri — (yarış zamanı və ya küçədə istifadə ediləcək müdafiə texnikaları).[16]

Alpaqutun müəllifi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alpaqut döyüş sənəti, türk döyüş sənətləri üzrə araşdırmaçı, beynəlxalq dərəcəli idman ustası Kutsan Vasif Namazov tərəfindən, Türk xalqlarının qədim döyüş sənətlərindən götürülmüş və müasir döyüş sənətləri ilə sintezləşdirilərək qurulmuşdur.[17] Bu idman növü Türk xalqlarının döyüş mədəniyyətindən qaynaqlandığı üçün, bu idman növünün markası "Turan döyüş sənəti" (Turan: türksoylu xalqların yaşadığı, böyük çöl adlanan coğrafiya) adlanır.[18]

Alpaqutun programı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alpaqut idman növünün tədris və təlim vəsaiti

Alpaqutun rəsmiləşməsi və sənədləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu döyüş sənəti bütün türk dünyasına aid olsa da bütün hüquqi haqlarla Azərbaycana məxsusdur. Belə ki, bütün türksoylu xalqlar kimi, Azərbaycan xalqının tarixi və mədəni irsinə aid olan Alpaqut adı, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin 14.10.2014-cü il tarixli № 37 saylı sənədi əsasında bu döyüş sənətinin müəllifi, Türk Döyüş Sənətləri üzrə araşdırmaçı, Beynəlxalq Dərəcəli idman ustası Namazov Vasif İmran oğluna istifadəsi üçün rəsmi icazə verilmiş, eyni zamanda Azərbaycan Respublikası Patent üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 17.11.2014-cü il tarixli iddia sənədinin 201400542 nömrəli Patent Şəhadətnaməsidə verilmişdir. Əlavə olaraq, Alpaqut idman növünün təlim və tədrisinin həyata keçirilməsi üçün hazırlanan metodiki vəsait proqramları Azərbaycan Respublikası Müəllif Hüquqları üzrə Dövlət Agentliyinin 16.10.2015 tarixli 04/C-8157–15 saylı Şəhadətnaməsi ilə təsdiq olunmuşdur.

Alpaqut idman növünün beynəlxalq arenada inkişafı məqsədilə Dünya Alpaqut Federasiyası adında qurum 12 fevral 2014-cü il tarixində B14003831 saylı sənədinə əsasən beynəlxalq idman təşkilatı kimi qeydiyyata alınmışdır.

Alpaqutun tanınması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alpaqut idman növü kimi aşağıda qeyd olunan beynəlxalq idman təşkilatları tərəfindən rəsmən tanınır.

  • 7–8 oktyabr 2017-ci il tarixində Türkiyənin İstanbul şəhərində, Bilal Erdoğanın rəhbərliyi altında Beynəlxalq Etnospor Konfederasiyasının təsis qurultayında və təqdimat konransında Vasif Namazov Alpaqut döyüş sənətini təqdim etmiş və Dünya Alpagut Federasiyasını isə təmsil etmişdir.[23][24]
  • Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyinin, Dünya Alpaqut Federasiyası və Beynəlxalq İdman Hamı üçün Assosiasiyasının (TAFİSA) təşkilatçılığı ilə Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının akt zalında Dünya Alpaqut Federasiyasının TAFİSA ya daimi üzv olması münasibətilə mətbuat konfransı keçirilib.[25][26]
  • Beynəlxalq İdman Elmləri və Bədən Tərbiyəsi Şurası 24.05.2022 Berlin, Almaniya[27][28]
  • Beynəlxalq İdman Hamı üçün Assosiasiyası TAFİSA 07.12.2022 Düsöldörf, Almaniya[29][30][31]
  • Beynəlxalq Etno Oyunlar Konfederasiyas NomadGames 01.05.2023 Bişkek, Qırğızıstan[32]
  • Beynəlxalq Ədalətli Oyunlar Komitəsin FairPlay 10.05.2023 Paris, Fransa[33]
  • Beynəlxalq İdman Şəbəkəsi Təşkilatı (ISNO) 26.11.2023 Bern, İsveçrə[34]
  • Dünya Alpaqut Federasiyası (DAF) Beynəlxalq Standart Ad Təyinatçısı (ISNI) təşkilatına qeydiyyata alınıb.[35]

Beynəlxalq təşkilatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2014-cü ilin əvvəlindən Alpaqut Turan Döyüş sənətinin qurucusu Kutsan Vasif Namazovun təşəbbüsünə əsasən, Alpaqut idman növünün inkişafı məqsədilə Dünya Alpaqut Federasiyası adında Beynəlxalq İdman Təşkilatının yaradılması qərarı verildi. Federasiyanın təsis olunmasında Gürcüstan Respublikasından Müşfiq Əliyev, Faiq Məmmədov, Azərbaycandan isə Fərid Əlizadə və Vasif Namazovun özü iştirak etdi. 5 nəfərdən ibarət yaradılan idarə heyəti, federasiyaya ilk Prezident Fərid Əlizadəni seçdi və 12 fevral 2014-cü il tarixindən etibarən federasiya rəsmən qeydiyyatdan keçərək fəaliyyətə başladı.[36]

Birinci qurultay

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2015-ci il tarixindən etibarən, Alpaqutun inkişafı naminə Dünya Alpaqut Federasiyasının yenidən formalaşmasına qərar verildi. 12 yanvar 2015-ci il tarixində Fərid Əlizadə və federasiyanın strukturu istefa verdi. 18 mart 2015-ci il tarixində, Azərbaycanda Atatürk Mərkəzində, Dünya Alpaqut Federasiyasının ümümi yığıncağı növbədənkənar qurultay çağırdı. Toplantıda Dünya Alpaqut Federasiyasının İdarə heyətinin tərkibi aşağıdakı kimi müəyyən olundu: 1. Araz Abdullaev 2. Asiman Abdurrahmanov 3. Kamil Yusubov 4. Faiq Məmmədov 5. Arzu Eyvazov 6. Anar Khalilov 7. Elnur Hüseynov 8. Əkbər Goşalı 9. Vasif Namazov. Qədimdə türklər, müasir dövrdə olan vəzifələri titul şəklinə çevirərək, insanların vəzifə və borclarını müəyyən olunurdu. Alpaqut Federasiyasının bəzi məsul şəxsləri də bu cür titullara sahibdirlər. Alınan qərarlara görə, Azərbaycan Respublikasının Deputatı Nizami Cəfərov Dünya Alpaqut Federasiyasının yeni Prezidenti seçildi. Qurumun bundan əvvəlki Prezidenti iş adamı Fərid Əlizadə isə Dünya Alpaqut Federasiyasının Fəxri Prezidenti elan olundu.[37][38]

İkinci qurultay

[redaktə | mənbəni redaktə et]

9 yanvar 2015 tarixində Dünya Alpaqut Federasiyasının idarə heyəti növbədən kənar toplantı çağırdı. Toplantıda Azərbaycan Respublikasının Deputatı Qənirə Paşayeva Dünya Federasiyasının 1-ci Vitse-Prezidenti və daha öncə federasiyanın 1-ci vitse prezidenti vəzifəsini icra edən Araz Abdullasoy isə Federasiyasının Hüquq məsələləri üzrə Vitse-Prezident vəzifəsinə seçildi.[39][40][41][42]

Üçüncü qurultay

[redaktə | mənbəni redaktə et]

30 avqustun 2022-ci ildə AMEA-nın Mərkəzi Elmi Kitabxanasında Dünya Alpaqut Federasiyasının üçüncü qurultayı keçirildi. Qurultayda Dünya Alpaqut Federasiyasının idarə heyəti üzvlərinin yeni tərkibi seçildiː Jalə Əhmədova, Könül Nurullayeva, Vasif Namazov, Betül Altıntaş, Qüdrət Nuriyev, Fərid Əlizadə, Faiq Məmmədov, Nuranə Şıxəliyeva, Amanjol Tuberov, Emil Rəhimov, Ali Gurbani idarə heyətinin üzvləri, Vasif Namazov idarə heyətinin sədri, Jalə Əhmədova federasiyanın prezidenti, Könül Nurullayeva birinci vitse-prezident, Emil Rəhimov, Fərhad Əliyev vitse-prezident seçildilər.[43] Bundan əvvəl federasiyaya rəhbərlik edən Milli Məclisin deputatları Nizami Cəfərov və Qənirə Paşayeva qurultayda Dünya Alpaqut Federasiyasının fəxri üzvü seçildi.[44][45][46][47]

Seminar və yarışları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ölkədaxili Yarışları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanda 14 mart 2014-cü il tarixdən etibarən fəaliyyətə başlayan Alpaqut Federasiyasının həyata keçirdiyi yarışlar:

Tarix Yarışın adı Keçirilmə yeri İl
2015 ı — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı Sumqayıt 2015
2016 II — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[48] Sumqayıt 2016
2017 III — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[49] Bakı 2017
2018 IV — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[50] Bakı 2018
2019 V — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[51] Bakı 2019
2021 VI — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[52] Ağdam 2021
2022 VII — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[53] Abşeron 2022
2023 VIII — Azərbaycan birinciliyi və çempionatı[54] Abşeron 2023

Beynəlxalq yarışları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dünya Alpaqut Federasiyası fəaliyyətə başladığı gündən etibərən müxtəlif ölkələrdə təqdimatlar, seminarlar, beynəlxalq turnirlər keçirdi. 2016-cı ildən etibarən daha böyük həcmdə Dünya kuboku və Dünya çempionatlarının keçirilməsinə start verdi. 2018 və 2019-cu illərdə Bakıda təşkil edilən Dünya çempionatlarını Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyinin dəstəyi ilə həyata keçirmişdir.

S/S Yarışın adı Keçirilmə yeri Tarixi
1 "Qara Dəniz Kuboku"[55] Gürcüstan / Ozurgeti 20–24.07.2014
2 "Qara Dəniz Kuboku"[56] Gürcüstan / Ozurgeti 24–28.07.2015
3 "Xəzər Kuboku"[57] Azərbaycan / Qusar 6–9.09.2015
4 Avroasiya Kuboku[58] Gürcüstan / Batumi 14–18.04.2016
5 Dünya kuboku[59] Gürcüstan / Ozurgeti 24–28.09.2016
6 Dünya kuboku[60][61] Azərbaycan/ Bakl 24–25.10.2017
7 1-ci Dünya çempionatı[62] Azərbaycan/ Bakl 24–25.11.2018
8 2-ci Dünya çempionatı[63] Azərbaycan/ Bakl 22–24.11.2019
9 Avroasiya çempionatı[64][65] Türkiye / Bursa 20.21.11.2021
10 Dünya kuboku[66][67] Türkiye / Bursa 10–12.05.2022
11 3-cü Dünya çempionatı[68][69] Türkiye / Bursa 1–4.12.2022
12 Beynəlxalq turnir[70] Mumbay / Hindistan 17–18.12.2022
13 4-cü Dünya çemipnatı[71] Türkiye / Bursa 1–4.12.2023

Beynəlxalq seminarları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
S/S Seminarın adı Keçirilmə yeri Tarixi
1 Gürcüstan seminarı [72] Gürcüstan/ Ozurgeti 22.07.2014
2 Türkiyə seminarı [73] Türkiye / Bursa 26.05.2016
3 Hindistan seminarı [74][75] Hindistan / Mumbay 05.05.2017
4 Türkiyə seminarı [76] Türkiye / Bursa 11.05.2019
5 Azərbaycan seminarı [77] Azərbaycan/ Bakl 20.05.2020
6 Azərbaycan seminarı [78][79] Azərbaycan/ Bakl 30.05.2022
7 Hindistan seminarı [80] Mumbay / Hindistan 17.12.2022
8 Qazaxstan seminarı[81][82] Qazaxstan / Almaata 02.10.2023
9 İraq seminarı [83] İrak / Bağdad 9-13.03.2024

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Alpaqut nədir?". 2024-01-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  2. ↑ ""Alpaqut Turan" döyüş sənəti nədir?". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  3. ↑ "Zirve.info". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  4. ↑ Kaşğari, Mahmud. Divanü Lüğat-it-Türk (az.). I. Əskər, Ramiz tərəfindən tərcümə olunub. Bakı: Ozan. 2006. 200. ISBN 9952-426-00-x. 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-15.
  5. ↑ Kaşğari, Mahmud. Divanü Lüğat-it-Türk (az.). III. Əskər, Ramiz tərəfindən tərcümə olunub. Bakı: Ozan. 2006. 365. ISBN 9952-426-00-x. 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-15.
  6. ↑ Karahan, Veis. DÎVÂNÜ LUGÂTİ’T-TÜRK’TE ALPLIK VE KAHRAMANLIKLA İLGİLİ TERİMLER (türk). Studies Of The Ottoman Domain. 2016. 30. 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  7. ↑ Tutar, Adem; Erdoğan, İsmail. Divânu Lugâti’t-Türk’te Yer Alan Bazı Askeri Kavramlar (PDF) (türk). Journal of Islamic Research. 2017. 21. 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  8. ↑ Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini (PDF) (türk). Türk Dil Kurumu. 2003. 7. 2023-01-31 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  9. ↑ redazione. "Intervista a Vasif Namazov fondatore dell'Alpagut. Vasif Namazov, Alpagut founder". Gazzetta di Milano (italyan). 2022-04-28. 2023-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-17.
  10. ↑ "Yeni federasiya yaradıldı". Qafqazinfo (az.). 2014-02-17. 2024-01-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  11. ↑ "Azərbaycanda yeni idman federasiyası açıldı". Milli.Az (az.). 2014-02-17. 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  12. ↑ "New Member: World Alpagut Federation | International Council of Sport Science and Physical Education". www.icsspe.org. 2023-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  13. ↑ "World Alpagut Federation was officially recognized by the International Council of Sports Science and Physical Education ( ICSSPE) and became a member of the Council". World Alpagut Federation (ingilis). 2022-05-24. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  14. ↑ "Alpaqut döyüş sənəti BİEBTŞ tərəfindən rəsmən tanınaraq şuranın üzvlüyünə qəbul edilİb XƏBƏR". Sesqazeti.az (az.). 2022-05-24. 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-18.
  15. ↑ "Azərbaycan Milli idman Növləri Assosiasiyası". 2024-01-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  16. ↑ "Gunaztv". 2024-01-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  17. ↑ "Sport FM". 2024-01-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  18. ↑ "ALPAQUT TURAN DÖYÜŞ SƏNƏTİ". 2023-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  19. ↑ http://zim.az/idman/2699-alpaqut-turan-dy-snt.html (#bare_url_missing_title). 2023-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  20. ↑ "Alpaqut turan döyüş sənətinin terminalogiyası" (PDF). 2024-01-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-01-25.
  21. ↑ "Alpaqut turan döyüş sənətinin təsnifat normativləri" (PDF). 2024-01-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-01-25.
  22. ↑ "alpaqut turan döyüş sənəti yarış programı" (PDF). 2024-01-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-01-25.
  23. ↑ "https://sportfm.az/8415-alpaqut-dy-snti-beynlxalq-konfederasiyaya-tqdim-edildi-foto.html". Archived from the original on 2023-11-12. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  24. ↑ "https://nezermedia.az/manset/39017-alpaqut-dyush-seneti-beynelxalq-etnospor-konfederasiyasina-teqdim-olunub.html". 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  25. ↑ "Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyinin, Dünya Alpaqut Federasiyası və Beynəlxalq İdman Hamı üçün Assosiasiyasının (TAFİSA) təşkilatçılığı ilə Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının akt zalında mətbuat konfransı keçirilib". 2023-11-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  26. ↑ [World_Alpagut_Federation_Membership "World Alpagut Federation (WAF) Officially announces TAFISA Membership"] (#bad_url).
  27. ↑ "New Member: World Alpagut Federation | International Council of Sport Science and Physical Education". www.icsspe.org. 2023-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  28. ↑ "Alpaqut döyüş sənəti BİEBTŞ tərəfindən rəsmən tanınaraq şuranın üzvlüyünə qəbul edilİb XƏBƏR". Sesqazeti.az (az.). 2022-05-24. 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-12.
  29. ↑ "Noyabr ayının 3-ü TAFISA-nın 2023-cü il üçün Assambleyası keçirilib. Dünya Alpaqut Federasiyasının (DAF) məsul şəxsləri bu Assambleyada iştirak ediblər".[ölü keçid]
  30. ↑ "Azərbaycanlı millət vəkilinin rəhbəri olduğu federasiya beynəlxalq quruma üzv olub". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  31. ↑ "Dünya Alpaqut Federasiyası TAFISA-da". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  32. ↑ "Alpaqut milli idman növü daha bir Beynəlxalq idman təşkilatı tərəfindən qəbul edilib". 2023-06-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  33. ↑ "DAF Beynəlxalq Ədalətli Oyunlar Komitəsinin üzvlüyünə qəbul edilib". Avrasiya.Net (rus). 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-14.
  34. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-11-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
  35. ↑ "Dünya Alpaqut Federasiyası (DAF) Beynəlxalq Standart Ad Təyinatçısı (ISNI) təşkilatına qeydiyyata alınıb » Newscenter.az". Newscenter.az. 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-14.
  36. ↑ "Azərbaycanda yeni idman federasiyası açıldı". 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  37. ↑ "Dünya Alpaqut Federasiyasının yeni prezidenti seçilib". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  38. ↑ "https://senet.az/bloq/nizami-ceferov-alpaqut-federasiyasinin-prezidenti-secilib-418". Senet.az. (#cite_web_url)
  39. ↑ "Qənirə Paşayeva Dünya Alpaqut Federasiyasının 1-ci vitse-prezidenti seçilib". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  40. ↑ "Millət vəkili Qənirə Paşayeva Dünya Alpaqut Federasiyasının 1-ci vitse prezidenti seçildi". 2020-02-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  41. ↑ "Qənirə Paşayeva I vitse-prezident oldu". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  42. ↑ "Sport FM". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  43. ↑ "Bakıda Dünya Alpaqut Federasiyasının üçüncü qurultayı keçirilib". 2023-07-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  44. ↑ "Bakıda dünya alpaqut federasiyasının 3-cü qurultayı keçirilib". 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  45. ↑ "Bakıda Dünya Alpaqut Federasiyasının üçüncü qurultayı: Deputat federasiyaya prezident SEÇİLDİ - FOTO". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  46. ↑ "Bakıda Dünya Alpaqut Federasiyasının üçüncü qurultayı keçirilib". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  47. ↑ "Millət vəkillərinə Dünya Alpaqut Federasiyasında yüksək vəzifə verilib". 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  48. ↑ "Alpaqut milli döyüş sənəti üzrə, II – açıq Azərbaycan çempionatına yekun vuruldu". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  49. ↑ "Trend.az". 2023-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  50. ↑ "Rəsmi səhifə". 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  51. ↑ "Azertac". 2020-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  52. ↑ "Ağdam icra hakimiyyətinin rəsmi saytı". 2022-07-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  53. ↑ "inter.az". 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  54. ↑ "Allsport.az". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  55. ↑ ""Qara dəniz" beynəlxalq turniri". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  56. ↑ "The 2nd Alpagut International Black Sea Cup is over".
  57. ↑ "Alpaqut Federasiyası Azərbaycanda ilk dəfə beynəlxalq turnir keçirdi". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  58. ↑ "İdman Azərbaycan Tv Alpaqut döyüş sənəti üzrə Avrasiya kuboku". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  59. ↑ "Azərbaycan yığma komandası I Alpaqut Dünya Kubokunun qalibi olub". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  60. ↑ "Alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə dünya kuboku yarışları başa çatıb".
  61. ↑ "Atv xeber".
  62. ↑ "alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə birinci dünya çempionatı start götürüb". 2020-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  63. ↑ "Bakıda alpaqut üzrə ikinci dünya çempionatı davam edir". 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  64. ↑ "Alpagut Eurasian Championship was held in Bursa".
  65. ↑ "MES employee becomes Eurasian champion". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  66. ↑ [56349-alpaqut-turan-doyush-seneti-uzre-dunya-kuboku-kechirilib.html "Alpaqut Turan Döyüş Sənəti üzrə Dünya Kuboku keçirilib - FOTOLAR"] (#bad_url).
  67. ↑ "Dillər Universitetinin tələbəsi Alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə dünya kubokunun qalibi olub".
  68. ↑ "Alpaqut Turan Döyüş Sənəti üzrə 3-cü Dünya çempionatı keçirilib". 2024-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  69. ↑ "Polis Akademiyasının əməkdaşı Alpaqut Turan Döyüş Sənəti üzrə III Dünya Çempionatında iştirak edib". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  70. ↑ [redaksiya.az "Hindistan Milli Alpaqut Federasiyasının açılış mərasimi keçirilib"] (#bad_url).
  71. ↑ "Azərbaycan dünya çempionatında 3-cü oldu". 2024-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-12.
  72. ↑ "22.23. July. 2014 – International seminar ended". 2021-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  73. ↑ "Türkiyədə alpaqut döyüş sənəti üzrə seminar keçirilib". 2016-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  74. ↑ "Alpagut Döyüş Sənətinin müəllifi Vasif Namazovu Hindistanda belə qarşıladılar". 2024-01-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  75. ↑ "Kutsan VASİF NAMAZOV Hindistan seminarında". 2024-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  76. ↑ "Türkiyənin Bursa şəhərində Alpaqut döyüş sənəti üzrə seminara start verilib. Seminar 10, 11 və 12 may tarixlərində keçiriləcək". 2024-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  77. ↑ "Alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə VI ümumrespublika seminarı keçirilib". 2024-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  78. ↑ "Alpaqut Turan döyüş sənəti üzrə VI ümumrespublika seminarı keçirilib". 2024-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  79. ↑ "Alpaqut üzrə respublika seminarı". 2024-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  80. ↑ "Hindistan Milli Alpaqut Federasiyasının açılış mərasimi keçirilib".
  81. ↑ "A seminar on Alpagut sport was held in Kazakhstan".
  82. ↑ "Азербайджанцы в Великой степи Казахстана". 2024-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-16.
  83. ↑ "Dünya Alpaqut Federasiyasının nümayəndə heyəti İraqda səfərdə olub". BakuNews İnformasiya Aqentliyi. 14 Mart 2024. 2024-03-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-14.