Baadur Çuladze
Baadur Sokratoviç Çuladze (gürc. ბაადურ სოკრატეს ძე წულაძე;; 5 mart 1935, Batum, Gürcüstan SSR, SSRİ – 13 may 2018, Tbilisi) — Sovet və gürcü kino aktyoru, kinorejissor, müəllim, ssenarist və teleaparıcı. Gürcüstan SSR əməkdar artisti (1979).[1]
| Baadur Sokratoviç Çuladze | |
|---|---|
| gürc. ბაადურ სოკრატეს ძე წულაძე; | |
 | |
| Doğum tarixi | 5 mart 1935 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 13 may 2018 (83 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | aktyor, kinorejissor, ssenarist, universitet müəllimi[d] |
| Təhsili | |
| Teatr |
|
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Baadur Çuladze 1935-ci il martın 5-də Batumidə anadan olub. Uşaqlığını və gəncliyini bu şəhərdə keçirmişdir.[2] Çuladze müsahibələrinin birində "onun həmin illərdəki təəssüratları Federiko Fellininin “Amarkord” filminin üslubuna bənzəyir".[3]
Baadurun atası oğlu dünyaya gələndən az sonra həbs olundu və on il yarımdan çox sürgündə keçirdi. Atasının həbsi ilə əlaqədar ailə son dərəcə yoxsulluq içində yaşayırdı. Baadurun anası səhərdən axşama kimi işləyir, o özü isə bacısının himayəsində böyüyürdü. Artıq yeniyetməlik illərində Çuladzenin özü Batumi kinoteatrında kinomexanik köməkçisi kimi işləməyə başladı.
B.Çuladze Dzerjinski adına Batumi 3 saylı məktəbi qızıl medalla bitirib. Qohumlarımın tövsiyəsi ilə Nauman adına Moskva Ali Texniki Məktəbinə daxil olmağı planlaşdırır,[2] lakin sonda fikrini dəyişir və həyatını kino ilə bağlamaq qərarına gəlir. Moskva Ali Texniki Məktəbinə qəbul imtahanlarından əvvəl Teatr Məktəbinə gedir və texniki təhsildən imtina etmək qərarına gəlir. Ən asan daxil olmaq üçün rejissorluq şöbəsini seçir, çünki aktyorluqla həvəskar tamaşalardan tanış idi və bu peşəni bəyənməmişdi.[3]
Aktyor fəaliyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]1961-ci ildə Ali Teatr Məktəbinin rejissorluq fakültəsini (ölümündən sonra M.E.Çiaureliyə keçmiş A.P.Dovjenkonun emalatxanası) bitirmişdir. Tələbə yoldaşları Larisa Şepitko, Georgi Şengeliya və Otar İosseliani, İrina Povolotskaya, Viktor Turov idi. Aleksandr Mitta onlardan bir kurs yuxarıda oxuyur. Daha sonra təhsil illərini xatırlayan Baadur aktyorluq müəllimi Olqa Yakubovskayanı xüsusi qeyd etmişdi: “Məndən rəssamı o düzəldi!”.[2]
O, “Gürcüstan-Film” kinostudiyasının aktyoru və direktoru olub, eyni zamanda dublyaj rejissoru işləyib. Çuladzenin özünün xatirələrinə görə, əvvəlcə o, aktyorluqla məşğul olmaq niyyətində deyildi, lakin 1960-cı illərin ortalarında Gürcüstanda bir çox rejissora tələbatın olmaması onu yoxsulluqla üz-üzə qoydu. Bu səbəbdən özünü sabit gəlirlə təmin etmək üçün epizodlarda və ya qısametrajlı filmlərdə rol almağa başladı.
O, Kaxi Kavsadze və Givi Berikaşvili ilə birlikdə Rezo Qabriadzenin ssenariləri əsasında qısametrajlı filmlər silsiləsində məşhur yol işçiləri üçlüyünü təşkil etmişdir.[2] Anasının xəstəliyi ilə əlaqədar "Bəxt centlmenləri" filmində iştirakdan imtina etmək məcburiyyətində qaldı (Vasili Əlibabaeviç roluna təsdiq olunmuşdu).[3]
Baadur Çuladze Gürcüstan Kino Aktyorları Gildiyasının prezidenti və Gürcüstan Kinematoqrafçılar İttifaqının İdarə Heyətinin üzvü olub. Şota Rustaveli adına Teatr və Kino İnstitutunda aktyorluq sənətindən dərs deyib. O, televiziyada işləyib - Gürcüstan televiziyasında kulinariya televiziya proqramının aparıcısı olub.[4] Gürcüstan-Rusiya münasibətlərinin normallaşmasına dəstək verirdi.[5]
Baadur Çuladze uzun sürən xəstəlikdən sonra 2018-ci il mayın 13-də vəfat edib.[6] Tbilisidə Saburtala qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.[3]
Mükafatları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Gürcüstan SSR əməkdar artisti (1979)
Haqqında çəkilmiş filmlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- “Baadur Çuladze. xatirələrim”. Rejissor və ssenari müəllifi - Olqa Jgenti (Rusiya), 2012.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Baadur Tsuladze // geocinema". 2018-05-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-13.
- ↑ 1 2 3 4 "Батоно из Батуми". 2022-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- ↑ 1 2 3 4 "Баадур Цуладзе, Я вспоминаю (2012)". 2021-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- ↑ "Приключения Буратино 30 лет спустя". 2022-05-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- ↑ "Заявление представителей грузинской общественности по отношениям с Россией". 2020-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- ↑ "Актера из фильма «Приключения Буратино» похоронили в Тбилиси". 2021-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.