Kaxi Kavsadze
Kaxi Davidoviç Kavsadze (gürc. კახი დავითის ძე კავსაძე; 5 iyun 1935, Tkibuli, İmereti – 27 aprel 2021, Tbilisi) — Sovet və gürcü teatr və kino aktyoru, Şota Rustaveli adına Tbilisi Akademik Teatrının aparıcı aktyoru. Gürcüstan SSR xalq artisti.
| Kaxi Davidoviç Kavsadze | |
|---|---|
| gürc. კახი დავითის ძე კავსაძე | |
 | |
| Doğum tarixi | 5 iyun 1935 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 27 aprel 2021 (86 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | COVID-19 |
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | aktyor |
| Fəaliyyət illəri | 1957-ci ildən |
| Təhsili |
|
| Mükafatları |
 |
| IMDb | ID0442680 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kaxi Davidoviç Kavsadze 1935-ci il iyunun 5-də Gürcüstan SSR-in Tbilisi şəhərində Gürcüstan xalq mahnı və rəqs ansamblının rəhbərinin ailəsində anadan olub.
Kaxi və qardaşı İmeri xalq düşməninin övladları kimi istedadlı uşaqlar üçün musiqi məktəbindən qovulmuşdular.
Kavsadze 1959-cu ildə Ş.Rustaveli adına Tbilisi Teatr İnstitutunu bitirmişdir. O, 1966-cı ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasıına üzv olmuşdur.[1]
1969-cu ildə "Səhranın bəyaz günəşi" filmindəki Qara Abdulla rolu Kaxi Kavsadzeyə ümumittifaq şöhrəti gətirmişdir.
1974–1980-ci illərdə o, Rezo Qabriadzenin ssenariləri əsasında qısametrajlı filmlər silsiləsində, hiyləgər Gigla/Baadur (Baadur Tsuladze) və Avesalom/Berik (Givi Berikaşvili) ilə birlikdə güclü, lakin sadə düşüncəli Beso/Kakhi rolunu oynamışdır.
Kaxi Kavsadze 1981-ci ildə Gürcüstan SSR xalq artisti fəxri adını almışdır.
1988-ci ildə Rezo Çxeidzenin çəkdiyi "Don Kixot və Sançonun həyatı" filmində Don Kixot obrazını canlandırıb. 2001-ci ildə Moskva Estrada Teatrında "Quşlar" tamaşasında fərqli rol yaratmışdır.
2011-ci ildə rejissor Nana Canelidze "Kaxi Kavsadze. Orada teatr varmı?!" sənədli filmini çəkir. Filmdə acı və yumorla Kaxa Kavsadze öz həyatından, ağır sınaqlara məruz qalmış və ölkənin tarixi ilə qırılmaz şəkildə bağlı olan ailəsindən bəhs edir. Film MDB və Baltikyanı ölkələrin ən yaxşı filmi nominasiyasında "Nika" mükafatına layiq görülüb.[2] Kaxa Kavsadze 2016-cı ildə "Amur Payızı" Festivalında "Tali və Toli"[3] filmindəki aktyorluq işinə görə "Qızıl Durna" mükafatını almışdır.[4]
Xəstəlik və ölüm
[redaktə | mənbəni redaktə et]
28 noyabr 2020-ci ildə Kaxi Kavsadze koronavirusa yoluxdu və təcili xəstəxanaya yerləşdirildi; demək olar ki, üç həftəlik intensiv terapiyadan sonra sənətçi xəstəxanadan buraxıldı.
2021-ci ilin fevral ayında o, yenidən koronavirusa yoluxdu və ikitərəfli pnevmoniya ilə yenidən xəstəxanaya yerləşdirildi.
27 aprel 2021-ci ildə Tbilisidə COVID-19dan vəfat etdi. O, mayın 1-də Saburtala qəbiristanlığında həyat yoldaşının yanında dəfn edildi.
Yaradıcılığı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ümumilikdə Kaxi Kavsadze filmlərdə 98, Şota Rustaveli adına Tbilisi Akademik Teatrında 100-dən çox rol oynayıb.
Ailəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Atası — David Sandro Kavsadzenin (1873–1939)[5] ailəsində anadan olub: musiqiçi-folklorşünas və İosif Stalinin Tiflis seminariyasında oxuduğu müddətdə yaxın dostu; sonralar — Gürcüstanın xalq mahnı və rəqs ansamblının yaradıcısı. Atasının ölümündən sonra ansamblın rəhbəri oğlu David oldu. 1941-ci ildə David Kavsadze cəbhəyə getmişdir.[6] Əsir düşmüş və Almaniyada həbs düşərgəsinə salınmışdır. 1944-cü ildə Fransada yaşayan gürcü mühacirlərinin səyi ilə azadlığa buraxılaraq Fransaya gəlir və burada xor yaradır.[7] O, həmçinin Berlin yaxınlığındakı Vustrau düşərgəsində işləyirdi. Düşərgədə David Kavsadzenin rəhbərliyi ilə gürcü mahnıları və rəqsləri ansamblı yaradılmışdı.[8] Sovet İttifaqına qayıtdıqdan sonra 16 avqust 1941-ci il tarixli 270 saylı əmrə əsasən[9] qeydiyyata alınaraq Uralın arxasına Sibirə göndərilmiş və 1952-ci ildə orada vəfat etmişdir.
- Anası — həkim, pediatr, sonra ftiziatr idi, vərəm dispanserində işləyirdi.[10]
- Qardaşı — İmeri Kavsadze, opera müğənnisi.
- Həyat yoldaşı — Bella Mirianaşvili, aktrisa (1938–1992).
- Qızı — Nanuka, Tbilisidəki Rustaveli teatrının aktrisası;
- Oğlu — İrakli, aktyor, Vaşinqtonda yaşayır.[11]
Mükafatları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1981 — Gürcüstan SSR xalq artisti adı;
- 1989 — Ümumittifaq Film Festivalı, Ən Yaxşı Aktyor Mükafatı, "Don Kixot və Sançonun həyatı" filmi;
- 1989 — "Ulduzlar" Kino Festivalı, "Don Kixotun ən böyük obrazının təcəssümü üçün" münsiflər heyətinin xüsusi diplomu, "Don Kixot və Sançonun həyatı" filmi;[12]
- 1996 — Qızıl Qoç Mükafatı (İlin Ən Yaxşı Aktyoru);
- 1999 — Anapada Kino Festivalı "Kinoşok" (Ən Yaxşı Aktyor Mükafatı, "Zəncirli Cəngavərlər" filmi)
- 2016 — "Amur Payızı" festivalında "Qızıl Durna" mükafatı ("Tali və Toli" filmi)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ КАВСАДЗЕ Кахи Давидович Arxivləşdirilib 2016-08-20 at the Wayback Machine Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др.- М.: Сов. энциклопедия, 1987.- 640 с., 96 л. ил.
- ↑ "О проекте: «Кахи Кавсадзе. А есть ли там театр?!»". Телеканал «Культура». 2018-10-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-04.
- ↑ Актёр Кахи Кавсадзе удостоен приза на российском кинофестивале за лучшую мужскую роль Arxivləşdirilib 2016-10-05 at the Wayback Machine // 4 октября 2016, ТАСС
- ↑ "Золотые журавли "Амурской осени" 2016". 2021-04-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- ↑ Коллектив авторов. Глава V. Родные лица // Сталин. Большая книга о нём. М.: АСТ. 2014. ISBN 978-5-17-085544-5.
- ↑ "Герои войны/Кавсадзе Давид Александрович". «Память народа».[ölü keçid]
- ↑ Татьяна Горбачёва. Дон Кихот из Тбилиси (PDF) // Смена (журнал) (rus). № 1566. М. 1995. 176—181.
- ↑ Г.Г. Мамулиа. Грузинский легион вермахта. Москва: Вече. 2011. 236.
- ↑ "Приказ № 270 Ставки Верховного Главного Командования Красной Армии". 2021-08-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- ↑ Татьяна Зайцева. "Актёр, исполнивший роль Абдуллы в фильме «Белое солнце пустыни», рассказал о работе в кино, личной жизни и письме, которое его дед получил от Сталина". tele.ru. 2015-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-18.
- ↑ Кахи Кавсадзе рассказал о двойной трагедии Arxivləşdirilib 2017-05-26 at the Wayback Machine // Собеседник, 12 августа 2013
- ↑ "Kakhi Kavsadze". IMDb. 2004-12-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Кавсадзе Кахи // rudata.ru
- Павлючик Леонид. Кахи Кавсадзе: Грузины научили англичан ставить Шекспира // Труд. № 203. — 2001. noyabr.
- "Кахи Кавсадзе отмечает юбилей". Телеканал «Культура». 5 июня 2015. 2016-10-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-04.
- Кахи Кавсадзе. Как сложилась жизнь Абдуллы?
- Умер звезда "Белого солнца пустыни" Кахи Кавсадзе.