Bern Universiteti

Bern Universiteti (alm. Universität Bern, fr. Université de Berne, lat. Universitas Bernensis) — İsveçrənin Bern şəhərində ictimai tədqiqat universiteti. 1834-cü ildə təsis edilmişdir.[2][3] Universitet Bern Kantonu tərəfindən tənzimlənir və maliyyələşdirilir. Təxminən 19000 tələbəsi olan[4] Bern Universiteti İsveçrənin üçüncü ən böyük universitetidir.[5]

Bern Universiteti
Universität Bern
Loqonun şəkli
Xəritə
46°57′00″ şm. e. 7°26′13″ ş. u.
Əsası qoyulub 1834
Ölkə
Sayt unibe.ch
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İdarəetməsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bern Universiteti 3 səviyyədə fəaliyyət göstərir: universitet, fakültə və institutlar. Digər təşkilatı bölmələrə fakültələrarası və ümumi universitet bölmələri daxildir. Universitetin ali idarəetmə orqanı Senatdır. Senat bilavasitə cavabdeh olan Universitet İdarə Heyəti, universitetin idarə edilməsi və əlaqələndirilməsi üzrə rəhbər orqandır. Şuraya rektor, prorektorlar və inzibati direktor daxildir. Universitetin İdarə Heyətinin və digər təşkilatı bölmələrinin strukturları və funksiyaları Universitetlər haqqında Qanunla tənzimlənir.[6]

Bern Universiteti 8 fakültə və təxminən 150 institutda geniş seçim kursları və proqramlar təklif edən hərtərəfli universitetdir.[7]

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bern Universitetinin əsas binası

Bern Universitetinin kökləri XVI əsrə gedib çıxır. O zaman keşişlər hazırlamaq üçün kollegial məktəb lazım idi. Ali təhsilin yenidən təşkili çərçivəsində Bern hökuməti 1805-ci ildə mövcud ilahiyyat kollecini 4 fakültədən ibarət akademiyaya çevirdi. Bundan sonra Berndə təkcə ilahiyyatı deyil, həm də hüquq və tibb üzrə təhsil almaq mümkün oldu.[8][9]

1908-1909-cu illərdə Bern Universitetinin diqqətini üç görkəmli adam cəlb etdi:

  • 1908-ci ildə Albert Eynşteyn nəzəri fizikanın üç semestrindən birincisini tədris etmişdir.
  • Növbəti il ​​rus filosofu Anna Tumarkina fövqəladə professor təyin edildi və beləliklə, Avropa universitetlərində doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etmək hüququna malik ilk qadın professor oldu.
  • 1909-cu ildə Bernli cərrah Teodor Koçer tibb üzrə Nobel mükafatına layiq görüldü.

Sonrakı illərdə universitet təxminən 2000 tələbənin sabit qəbulu ilə kiçik bir ali təhsil mərkəzi kimi mövqeyini möhkəmləndirdi.[8]

1996-cı ildə tamamilə yenidən işlənmiş Universitet Aktı Bern Universitetini Bern Kantonunun Təhsil Departamentinin inzibati vahidindən muxtar, müstəqil instituta çevirdi. Qanun universitetin və dövlətin səlahiyyətlərini dəqiq müəyyən edirdi. Universitet 1992-ci ildə tələbə sayının 10.000 nəfərə çatması ilə daha bir mühüm mərhələ keçdi.[8]

Boloniya Bəyannaməsi AKTS kreditləri dövrünə və bakalavr və magistratura strukturuna başladı. Universitet iqlim tədqiqatı kimi strateji tədqiqat prioritetlərini təyin etdi və universitetlərarası əməkdaşlığı təşviq etdi. Eyni zamanda universitet öz fakültələrini yenidən təşkil etdi.

Akademik strukturu

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Botanika bağı

Fakültələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bern Universitetində 8 fakültə var:

Akademik proqramları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
ESA-nın Rosetta missiyası üçün polad konteyner, 2009.

Bern Universiteti təxminən 39 bakalavr, 71 magistr və 69 qabaqcıl təhsil proqramlarında klassik universitet kurslarının geniş spektrini əhatə edir. Fizika İnstitutu Aya ilk uçuşa töhfə verdi və hələ də eksperimentlər həyata keçirir və müntəzəm olaraq NASA və ESA kosmik missiyaları üçün aparat təmin edir.[10][11][12]

Bern Universiteti həmçinin İsveçrədə tətbiqi iqtisadi təhlilə diqqət yetirən yeganə universitet səviyyəli proqramı olan Tətbiqi İqtisadi Təhlil üzrə Magistr proqramı təklif edir.[13]

Doktorantura tələbələri üçün Ali məktəblər universitetin İqlim elmi, Səhiyyə, Hüquq və Kriminologiya sahələrində tədqiqat prioritetləri ilə sıx əlaqəli olan daha geniş proqramlar təklif edir.[14]

Mərkəzləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
İqlimin yenidən qurulması üçün OCCR-nin buz nüvəsi, 2006

Bern Universitetində 10 strateji mərkəz və fakültələrarası bölmə var:

  • Albert Eynşteyn Fundamental Fizika Mərkəzi (AEC)
  • ARTORG Biotibbi Mühəndislik Araşdırmaları Mərkəzi
  • Bern Həssas Tibb mərkəzi
  • İnkişaf və Ətraf Mühit mərkəzi
  • Regional İqtisadi İnkişaf mərkəzi
  • Kosmos və Yaşayış mərkəzi
  • İctimai İdarəetmə üzrə Səlahiyyət mərkəzi
  • Multidissiplinar Yoluxucu Xəstəliklər mərkəzi
  • İqlim Dəyişiklikləri Araşdırma mərkəzi
  • Dünya Ticarət İnstitutu

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Directory of Open Access Journals. 2003.
  2. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  3. ↑ https://web.archive.org/web/20140407062755/http://ranking2014.universitieshandbook.com/Top/University-of-Bern
  4. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  5. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2018-05-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  6. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  7. ↑ 1 2 3 "History of the university". History, University of Bern. University of Bern. 2024. 2023-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-17.
  8. ↑ https://web.archive.org/web/20140407062755/http://ranking2014.universitieshandbook.com/Top/University-of-Bern
  9. ↑ Overview of the international collaborations of the NASA Arxivləşdirilib 2013-02-15 at the Wayback Machine Retrieved on 12 August 2013.
  10. ↑ The ROSINA/ROSETTA project on the website of the ESA Arxivləşdirilib 2013-12-04 at the Wayback Machine Retrieved on 12 August 2013.
  11. ↑ "Studies: Degree Programs & Courses". unibe.ch. University of Bern. 17 June 2015. 10 January 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 March 2019.
  12. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
  13. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]