Beta tərəzi

Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin.

Beta Tərəzi (β Tərəzi, qısaldılmış Beta Lib, β Lib),Rəsmi olaraq (ing.Zubeneschamali /zuːˌbɛnɛʃəˈmeɪli/) adlı ("beta" təyin olunmasına baxmayaraq) Tərəzi bürcünün ən parlaq ulduzudur. Parallaks ölçmələrindən onun məsafəsini Günəşdən 185 işıq ili (57 parsek) kimi qiymətləndirmək olar.

Bu ulduzun görünən vizual böyüklüyü 2,6-dır. Eratosfenə görə, Beta Tərəzi Antaresdən daha parlaq olduğu müşahidə edildi. Ptolemey 350 il sonra onun Antares qədər parlaq olduğunu söylədi. Uyğunsuzluq Antaresin daha parlaq olması ilə əlaqədar ola bilər, lakin bu dəqiq bilinmir. Bu, sadəcə olaraq, Beta Tərəzinin dəyişkən ulduz olması və 0,03 böyüklüyündə indiki dəyişkənliyi göstərməsi səbəb ola bilər.^[1]

β Tərəzi (latınca Beta Librae) ulduzun Bayer təyinatıdır.O, Ərəbcə الزُّبَانَى الشَمَالِي (al-zubānā al-šamāliyy) yaranan ənənəvi Zubeneschamali /ˌzuːbənˌɛʃəˈmeɪli/ (daha az yayılmış tərcümələr və ya pozğunluqlar) adını daşıyırdı" . Bu ad Tərəzi "əqrəbin caynaqlarını" təmsil edən bir dövrdə yaranmışdır. Ərəbcə al-kiffah aš-šamāliyy "şimal pan (tərəzi)" və Latın ekvivalenti Lanx Borealisdən olan Kiffa Borealis də var idi. 2016-cı ildə Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı ulduzlar üçün xüsusi adları kataloqlaşdırmaq və standartlaşdırmaq üçün Ulduz Adları üzrə İşçi Qrupu (UAİQ) təşkil etdi. WGSN (UAİQ) 21 Avqust 2016-cı ildə bu ulduz üçün Zubeneşimali adını təsdiqlədi və o, indi Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı (BAİ) Ulduz Adları Kataloquna daxil edilmişdir. Çin dilində Kök mənasını verən 氐宿 (Dī Xiù) β Tərəzi, α2 Tərəzi, ι Tərəzi və γ Tərəzidən ibarət asterizmə istinad edir. Beləliklə, β Tərəzi üçün Çin adı 氐宿四 (Dī Xiù sì), "Kökün Dördüncü Ulduzu"dur.

Spektrinin xüsusiyyətlərinə əsasən, Beta Tərəzi B8 V ulduz təsnifatına malikdir və onu B tipli əsas ardıcıllıq ulduzu edir. Günəşdən təxminən 130 dəfə daha parlaqdır və səth temperaturu 12,300 K, Günəşdən iki dəfə çoxdur. Bu yüksək temperatur sadə spektrli işıq yaradır və bu onu Yer və ulduz arasındakı ulduzlararası qaz və tozun tədqiqi üçün ideal edir. Öz növünün bir çox ulduzları kimi, o, 250 km·s-1 proqnozlaşdırılan fırlanma sürəti ilə Günəşdən 100 dəfə çox sürətlə fırlanır. İlkin ulduzun ölçülən bucaq diametri 0,801 mas. Bu sistemin təxmini məsafəsində bu, Günəşin radiusundan təxminən 4,9 dəfə böyük fiziki ölçü verir. Bu tip kütləvi, hidrogen əriyən ulduz tez-tez mavi-ağ görünür və adətən müasir müşahidəçilər tərəfindən ağ və ya mavi rəngdə olur, lakin əvvəlki müşahidəçilər tez-tez Beta Tərəzisini çılpaq gözlə görünən yeganə yaşılımtıl ulduz kimi təsvir edirdilər. Görünür, bəzi müşahidəçilər onu niyə yaşıl kimi gördüklərinə dair ümumi qəbul edilmiş izahat yoxdur. Beta Tərəzi miqyasında kiçik dövri dəyişikliklər Yerdən birbaşa müşahidə olunmayan bir yoldaş ulduzun varlığını göstərir. Lakin o, tək ulduz kimi təsnif edilir. Təxminən 200 milyon il ərzində Beta Tərəzi nüvəsindəki hidrogen ehtiyatını tükəndirəcək və oxşar başlanğıc kütləsi olan Beta Herkulisə bənzər nəhəng ulduza çevriləcəkdi.

• Kainat
• Ulduzlar
• Tərəzi Bürcü