Boraq

Boragh ya da Boraq (fa: نفربر براق) İran istehsalı zirehli transportyordur. Boragh tranportyorunun, Çinin Type 86 (BMP-1) modelinin əksinə mühəndislik ilə tərtib edilmiş və təkmilləşdirilmiş versiyası olduğuna inanılır. Yeniləmələrə çəkidə azalma, daha yüksək yol sürəti və daha güclü zireh daxildir. Avtomobil tamamilə amfibidir və NBC müdafiə sistemi və infraqırmızı gecə görmə avadanlığı ilə təchiz edilmişdir.^[3] Dayandırılması burulma çubuğu ilədir. Əməliyyat mənzili 550 km, maksimum sürəti yolda 65 km/saat, yolsuzluq şəraitində isə 45 km/s təşkil edir.

Boraq
Ölkə	İran
İstismar tarixçəsi
İstismar edənlər	İstifadəçilər hissəsinə baxın
İstehsal tarixçəsi
İstehsalçı	Müdafiə Sənayesi Təşkilatı MIC (Sudan)[1]
İstehsal illəri	1997 - davam edir
Xüsusiyyətləri
Ağırlığı	13 ton
Zireh	qaynaq edilərək yayılmış polad[2]
Mühərrik	V-8 dizel
Güc nisbəti	25.4 a.g./ton (18.9 kW/ton)
Mühərrik gücü	330 a.g. (246 kW)
Əsas silah	12,7 mm DShK 1938/46 ağır pulemyotu (1000 mərmi), 30 mm-lik top, 120 mm minaatan və ya Toophan ATGM buraxıcı qurğusu
Köməkçi silah	Məlum deyil
Uzunluğu	6.72 m
Eni	3.10 m
Hündürlüyü	1.66 m
Ekipaj	3 (+8 sərnişin)
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İran Müdafiə Sənayesi Təşkilatının (DIO) Vasitə və Avadanlıq Qrupu (VEIG) tərəfindən üç əlavə variantının istehsal edildiyi 2002-ci ilin may ayında bildirildi. Bunlar 120 mm-lik bir minaatan daşıyıcısı, bir sursat tədarükü vasitəsi və inkişaf etmiş silahlarla təchiz olunmuş zirehli transportyordur.^[4]

Boragh tırtıl əlavə edilmiş bir APC-dir. Asfatltanmış yollarda yola dəyəcək zərəri azaltmaq üçün onun tırtıllarına rezin elementlər əlavə olunmşdur.^[5] Üç nəfərlik bir heyəti vardır (sürücü, komandir və tuşlayıcı). 8 piyada əsgəri daşıya bilər. Boraghın əsas silahı, döndürülə bilən bir yuva üstündə quraşdırılmış DShK 1938/46 12,7 mm-lik ağır pulemyotdan ibarətdir. Bəzi vasitələrdə pulemyot yuvasının ətrafı zirehli bir qalxanla qorunur. Nəqliyyat vasitəsi NBC qoruma sistemi ilə təchiz olunmuşdur və eqzos çıxışına dizel yanacağı yeridərək müdafiə tüstüsü pərdəsi yarada bilər.^[6]

Vasitə, İslam mifologiyasında qanadlı bir at olan Buraqın adını daşıyır.

• Boragh - BMP-1 və ya Tip 86-nın əks mühəndisliklə dizayn edilmiş (WZ-501) APC-ə çevrilmiş variantıdır. Çinin WZ-503 APC-si ilə çox oxşardır. 330 at gücündə (246 kW) olan V-8 turbo mühərrikli dizel mühərrikə malikdir. Həmçinin ABŞ istehsalı olan M113 APC-dən yol təkərlərinə də malikdir. Döyüş çəkisi 13 tona endirilmişdir. Digər yeniləmələrə daha yüksək yol sürəti və daha güclü zireh daxildir. Sərnişin sayı 8-dən 12-yə qaldırılmışdır. 12,7 mm DShK 1938/46 ağır pulemyotu (1000 mərmi) vasitənin əsas silahı kimi xidmət edir.^[7] Boragh APC-nin DShK 1938/46 ağır pulemyotunun ətrafında ətrafında bir zirehli qalxan vardır.^[7]
  • Boragh bir IFV-yə çevrilmişdir. Silahı bir qülləyə quraşdırılmışdır. Birinci silahlanması, hər iki tərəfdə sabitlənmiş ikiqat kəmər ilə bəslənilən 2A42 30 mm-lik avtomatik topdan ibarətdir. İkinci silahlanması, topla cütləşdirilmiş olaraq quraşdırılmış PKT 7.62 mm-lik tank pulemyotundan ibarətdir. Nəqliyyat vasitəsi, həmçinin tank əleyhinə idarə olunan raket sistemi üçün bir dəstlə silahlanmışdır.^[7] Bəzilərinə BMP-1-in 73 mm-lik hamar lüləli silahla təchiz edilmiş tam qülləsi də quraşdırılmışdı.^[8]
  • Boragh 120 mm minaatanla silahlandırılmışdır.
  • Toophan ATGM sistemi ilə silahlanmış 1 nəfərlik qülləli Boragh.
  • Raad-1 (Thunder-1) - Boragh, 2S1 Gvozdikadan götürülən bir qüllə quraşdırılmış özüyeriyən bir haubitsaya çevrilmişdir.^[7]
  • Raad-2 (Thunder-2) - Boragh, İran Müdafiə Sənayesi Təşkilatının Hadid təsisatı tərəfindən istehsal edilmiş M109A1 155mm/39 kalibrlik özüyeriyən haubitsasına bənzər bir tərtibə sahib 155 mm-lik HM44 haubitsası ilə təchiz edilmiş bir qülləyə malik olan özüyeriyən haubitsaya çevrilmişdir. Silah tam olaraq M109A1-dəki 155mm/39 kalibrlik M185 topuna bənzəyir və iki istiqamətli lülə ağızı əyləci, duman çıxarıcı, vidalı başlıq mexanizmi, hidro-pnevmatik rekuperator (cəmləyici) və hidravlik geri əyləc ilə təchiz edilmişdir.^[7]
  • Kobra - Boragh üçün atışa dəstək vasitəsi kimi istifadə üçün nəzərdə tutulmuş 23 mm-lik zenit silahı ilə silahlanmış konseptli vasitə.^[7]
  • Boragh, bir sursat təchizatı vasitəsinə çevrildi

• Hatim 1 - Boragh zirehli transportyorunun Sudan üçün modernizasiya edilmiş versiyasıdır.

•  İran - 2000 və 2002-ci illərdə təxminən 40, 2005 və 2008-ci il tarixlərində isə 140 ədədini istifadə edir.^[9]
•  Sudan - 2001-ci ildə 10 ədədi İrandan sifariş verilmiş və 2003-cü ildə çatdırılmışdır.^[10] Bəziləri isə yerli yığılmışdır.^[1]

1. ↑ ^{1 2} Military Industry Corporation (MIC) Official Website Arxiv surəti 1 aprel 2009 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib aprel 1, 2009, at the Wayback Machine
2. ↑ "DIOMIL" Arxiv surəti 11 iyun 2007 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2007-06-11 at the Wayback Machine
3. ↑ "Archived copy". 2017-02-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-02-24.
4. ↑ John Pike. "Type 86 WZ501 Infantry Fighting Vehicle". 9 January 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2014.
5. ↑ John Pike. "Boragh". 8 October 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2014.
6. ↑ "Russiafile.com". 13 November 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2014.
7. ↑ ^{1 2 3 4 5 6} ""JED The Military Equipment Directory"". 4 June 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2014.
8. ↑ Cordesman, Anthony H.; Kleiber, Martin. Iran's Military Forces and Warfighting Capabilities: The Threat in the Northern Gulf. Greenwood. 2007. səh. 52. ISBN 978-0-313-34612-5.
9. ↑ John Pike. "Iranian Ground Forces Equipment". 3 March 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2014.
10. ↑ "SIPRI Arms Transfers Database". 5 August 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2014.