Brahadişvara
Hinduizm | |
Brahadişvara məbəd kompleksi | |
---|---|
10°46′59″ şm. e. 79°07′57″ ş. u. | |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Hindistan |
Ştat | Tamilnad |
Şəhər | Tanjavur |
Memarlıq | |
Hündürlüyü | 66 m (217 ft) |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Rəsmi olaraq Rajarajeşvaram adlanan və yerli olaraq Thanjai Periya Kovil ("Thanjavur Böyük Məbədi") və Peruvudaiyar Kovil kimi tanınan Brahadişvara Məbədi, Hindistanın Tamilnad ştatının Thanjavur şəhərində Kaveri çayının cənub sahilində yerləşən[1][2] Çola memarlıq üslubunda[3] inşa edilmiş Şaivit[4][5] Hind məbədidir. Bu, ən böyük hind məbədlərindən biridir və Tamil memarlığının nümunəsidir.[6] O, həmçinin Dakshina Meru da ("Cənubun Merusu") adlanır.[7] 1003-1010-cu illər arasında Çola imperatoru Rajaraja I tərəfindən tikilmiş məbəd, şimal-şərqdə müvafiq olaraq təxminən 70 kilometr (43 mil) və 40 kilometr (25 mil) olan hola dövrü Gangaikonda Cholapuram məbədi və Airavatesvara məbədi ilə birlikdə UNESCO-nun Ümumdünya İrsi siyahısının "Çola Məbədləri" kimi tanınan bir hissəsidir.[8]
11-ci əsrə aid bu məbədin orijinal abidələri bir xəndəyin ətrafında tikilmişdir. Buraya qopura, əsas məbəd, onun nəhəng qülləsi, kitabələri, freskaları və əsasən Şivaizmlə, həm də Vişnuizm və Şaktizmlə əlaqəli heykəllər daxildir. Məbəd öz tarixi ərzində zədələnmiş və bəzi sənət əsərləri indi əksikdir. Əlavə abidələr sonrakı əsrlərdə əlavə edilib. İndi məbəd 16-cı əsrdən sonra əlavə edilən möhkəmləndirilmiş qala divarları arasında dayanır.[9]
Qranitdən istifadə edilməklə tikilən türbənin üstündəki vimana qülləsi Cənubi Hindistanın ən hündür qüllələrindən biridir.[2] Məbəddə böyük sütunlu prakara (dəhliz) və Hindistandakı ən böyük Şiva linqalarından biri var.[2][8][10] O, həm də heykəltəraşlığının keyfiyyəti ilə məşhurdur, həmçinin 11-ci əsrdə latun Natarajanı, Şivanı rəqsin tanrısı olaraq təyin etdiyi yerdir. Kompleksə Nandi, Parvati, Muruqan, Vinayaqar, Sabhapati, Dakshinamurti, Çandikeşvar, Varahi, Thiruvarurun Thiyagarajar və başqaları üçün ziyarətgahlar daxildir.[8][11] Məbəd Tamilnadda ən çox ziyarət edilən turistik yerlərdən biridir.[12]
Brahadişvara məbədi, Thanjavur, Tamilnad, Hindistan
Brahadişvara məbədi üzərində fil relyefi, Thanjavur
Ardhanarişvara (yarı Şiva, yarı Parvati) kişi və qadın prinsiplərinin ayrılmaz olduğunu simvollaşdırır.[13]
Qaneşa həm əsas məbəddə, həm də ayrıca bir ziyarətgahda təsvir edilmişdir.
Arxa tərəfdə məbəd dəhlizi olan ayrı Qaneşa məbədi.
Həyətin şimal hissəsində Subrahmanyar ziyarətgahı. Muruqan, Kartikeya və ya Skanda da adlanır.
Çandeşvara ziyarətgahı.
İnsanları dini inanclarına görə təqib edən cini öldürən Vişnunun Narasimhada avatarı.
Lakşmi heykəli, ehtiramla nümayiş etdirilən Vaişnava heykəli.
Qaja-lakşmi muralı, Vaişnavizm mövzüsunda başqa bir sənət əsəri.
Şaivizm məbədində Vişnu heykəli.
Yoqa və meditasiya relyefi; məbəd çoxsaylı dünyəvi və müqəddəs səhnələri əks etdirir.
Krişna ağacın üstündə gizlənərək qopikalarla zarafat edir.
Nandi məbədi
Heykəl
Vimana xarici divar elementi
Pilləkənləri bəzəyən relyeflər
Relyef detalı.
Relyef detalı.
Giriş
Vimana mənzərəsi
Sol profil görünüşü
Gecə mənzərəsi.
Tanjore Periya Koil-də səhər saatları
Yoqa və meditasiya relyefi
Brahadişvara məbədindəki tamil yazıları.