Buçeqi dağları

Buçeci dağları (Rumın: Munții Bucegi [ˈmunt͡sij buˈt͡ʃed͡ʒʲ]  ( dinlə); mac. Bucsecs-hegység) — Mərkəzi Rumıniyada, Braşov şəhərinin cənubunda yerləşən dağ silsiləsi. Buçeqi dağları Karpat dağlarının qolu olan Cənubi Karpat dağlarının bir hissəsidir.

Buçeci dağları
rum. Munții Bucegi, mac. Bucsecs-hegység
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 2.505 m
Nisbi hündürlüyü 2.505 m
Hündür zirvəsi Omul dağı
Yerləşməsi
45°26′44″ şm. e. 25°27′22″ ş. u.HGYO
Ölkə  Rumıniya
Əyalətlər
  • Dımbovitsa
  • Prahova
  • Braşov
Buçeci dağları xəritədə
Buçeci dağları
Buçeci dağları
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şərqə doğru getdikcə dağların yamacları dikləşir və burada məşhur Prahova dərəsi yerləşir (Buşteni və Sinaya şəhərləri). Buçeci platformasında külək müxtəlif və görməli daş quruluşlarının yaranmasına səbəb olmuşdur: Sfinks və Babelə kimi.

Belə bir inanc mövcuddur ki, Buçeci müqəddəs Dakiya dağı olan Koqaynondur, hansı ki, bu dağın mağarasında tanrı Zalmoksis yaşayır.[1]

[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Buçeci" adının mənşəyi mübahisələr doğurur. "Buçeac" və ya "Buqeaç" adın ilkin forması hesab olunur. Bu söz dağ adamlarının dilində ardıc ağaclarını və meşə mamırlarını ifadə etmək üçün istifadə olunur. "Buçeci" sözünün arxaik forması "Buçeçi"dir. Bu söz hələ də dağlarda yaşayan yaşlılar tərəfindən istifadə olunur və "huçeaq", "buçeaq" və "buqeaç" sözlərindən əmələ gəldiyi güman olunur.[2]

Linqvist Sekstil Puşçariu iddia edir ki, dağlardan biri olan Buçşoinin adı "Buç", "Buçur" sözlərindən yaranmışdır. Dağların adı da bu sözdən törəmişdir. "Buçur" əslində Dakiya adıdır.[2] Yorqu Yordanın əsəri "Toponimia romînească"-ya görə dağların adı slavyan "buk" (azərb. fıstıq‎) sözündən əmələ gəlmişdir.[3]

Dağ silsilələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Buçeci dağları üç silsilədə qruplaşdırılır:

  • Buçeci dağları (Omul dağı - 2505 metr)
  • Leaota dağları (Leaota dağı - 2133 metr)
  • Piatra Kraiului dağları (Bakiului dağı - 2238 metr)

Piatra və Leaota dağlarını Bran keçidi ayırır. Bu keçid Valaxiya ilə Transilvaniya arasında sərhəd kimi müəyyənləşdirilmişdi. Burada Bran qalası yerləşir.

Turizm

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Buçeqi dağlarının zirvələri.

Buçeci dağları Prahova dərəsi ilə sərhəddə yerləşir. Prahova dərəsində dağ-xizək istirahət mərkəzləri yerləşir və onların sayına görə Rumıniyada birincidir. Bundan başqa, 1935-ci ildə Buçeci dağları qorunan təbiət ərazisi elan olunmuş, daha sonra milli park statusu almışdır.[4]

Xizək idmanı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Buçeci dağlarında yerləşən ən məşhur dağ-xizək istirahət mərkəzləri Sinaya və Buştenidir. "Karpatın incisi"[5] ləqəbi ilə tanınan Sinaya qış idman növləri ilə məşğul olmağı təklif edir. Burada teleferik və qaldırıcı mexanizm fəaliyyət göstərir. Əsas görməli yerlər Peleş qalası, Pelişor qalası, Kral stansiyası, Sinaya monastırı, kazino, Corce Enesku muzeyi hesab olunur.

800-900 metr hündürlükdə yerləşən Buştenidə şalelər, otellər, turist dayanacaqları yerləşir. Silve oteli ilə Babelə şalesini teleferik əlaqələndirir. Buşteni maraqlı qaya quruluşlarına ev sahibliyi edir: Sfinks və Babele. Buşteni Buçeci massivi üzərində yerləşən trekkinqin başlanğıc nöqtəsidir. Qış aylarında burada xizəksürmə məşğul ola və kirşəyə minə bilərlər. Xizək yamacları çətinliyinə görə müxtəlifdir. Buştenidə Santakuzino qalası və Çezar Petresku muzeyi, eləcə də, forel ferması yerləşir.

Ruçar-Bran dəhlizi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ruçar-Bran dəhlizi burada yerləşən keçiddir. Keçidin bir tərəfində Buçeci dağları, bir tərəfində Piatra Kraiului dağları və Yezer-Papuşa dağları yerləşir.

Buçeci Təbiət Parkı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
border=none Əsas məqalə: Buçeci Təbiət Parkı

Haqqında verilən məlumatları XV əsrə qədər uzanan Buçeci dağlarının 1936-cı ilə tayı-bərabəri olmayan təbiətinə, eləcə də, zəngin flora və faunasına görə qorunan təbiət ərazisi elan edilməsi təklif edilmişdi. Lakin bu təklif ancaq 1990-cı ildə nazirin 7/1990 nömrəli əmri ilə həyata keçirilmişdir. Buçeci Təbiət Parkının sahəsi 32,663 hektar olub 3 judesi əhatə edir: Dımbovitsa, Prahova, Braşov. Təbiət parkının ərazisinin 60 %-dən çoxu meşələrdən ibarətdir.[6]

Qalereya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Omul dağı, 2505 metr.
    Omul dağı, 2505 metr.
  • Buçsoiu dağı
    Buçsoiu dağı
  • Buçeci dağları
    Buçeci dağları
  • Buçeci massivində divarlar
    Buçeci massivində divarlar
  • Babele huduları
    Babele huduları
  • Karayman dağı
    Karayman dağı
  • Qəhrəmanlar xaçı, Karayman dağı
    Qəhrəmanlar xaçı, Karayman dağı
  • Buçeci dağlarının zirvəsi
    Buçeci dağlarının zirvəsi
  • Sfinks
    Sfinks
  • Omuldan
    Omuldan
  • Şale
    Şale
  • Karayman xaçı
    Karayman xaçı
  • Yayın əvvəllərində
    Yayın əvvəllərində
  • Sinayada qoyun sürüsü
    Sinayada qoyun sürüsü
  • Malaieşti dərəsi payızın sonlarında
    Malaieşti dərəsi payızın sonlarında
  • Bolboçi gölü
    Bolboçi gölü
  • Paraşüt idmanı
    Paraşüt idmanı
  • Yayda
    Yayda

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "http://www.montania.ro". 2015-03-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-13.
  2. ↑ 1 2 Mihai, Dana. "„Buceagul", misterioasa denumire care a dat numele munţilor Bucegi. Vârful Omu, sanctuar dacic". Adevărul (Romanian). 4 June 2013. 3 March 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2016.
  3. ↑ Iordan, Iorgu. Toponimia romînească. Bucharest: Editura Academiei Republicii Populare Romîne. 1963. səh. 84. OCLC 460710897.
  4. ↑ "Muntii Bucegi". CeSaVezi.ro (Romanian). 2015-07-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-14.
  5. ↑ "Sinaia si Busteni". RomanianMonasteries.org (Romanian). 2022-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-14.
  6. ↑ "Parcul Natural Bucegi". Ziar de Busteni (Romanian). 2014-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-14.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Buçeci dağları ilə əlaqəli mediafayllar var.