Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanası
İlya Çavçavadze adına Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanası (gürc. საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა ) — Tbilisi şəhərində yerləşən Gürcüstanın aparıcı dövlət mədəniyyət, təhsil və elmi informasiya qurumu. Kitabxana 2000-ci ildən gürcü şairi İlya Çavçavadzenin adını daşıyır. Şəhərin mərkəzində Lado Qudiaşvili küçəsindəki üç binada - keçmiş Gürcüstan İrsi Torpaq Bankının binasında, keçmiş Volqa-Kama Bankının Tiflis filialının binasında və keçmiş Dövlət Bankının binasında; dördüncü bina S.Tsintsadze küçəsindəki Saburtaloda yerləşir. 2012-ci ildə Avlabar mətbəəsinin muzeyi binası (Kaspi küçəsi, 7) kitabxanaya verilmişdir.
| İlya Çavçavadze adına Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanası | |
|---|---|
| gürc. საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა | |
 İlya Çavçavadze adına Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanasının binasının xarici görünüşü | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |
 Gürcüstan |
| Tipi | kütləvi kitabxana |
| Yaradılıb | 1846 |
| Ünvan | Tbilisi, Lado Qudiaşvili küçəsi 7, 0107 |
| Fondu | |
| Fondun həcmi | 10 mln nüsxə |
| Fondun tərkibi | kitablar, jurnallar, qəzetlər, rəsmi nəşrlər, xəritələr və s. |
| Digər məlumatlar | |
| Direktor | Konstantin Qamsaxurdiya |
| Sayt | nplg.gov.ge |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əhalinin bütün təbəqələri üçün əlçatan olan kitabxana, 1846-cı ildə, General-Qubernatorluğun binasında Tiflis Xalq Kitabxanası yaradıldıqdan sonra mümkün oldu.
1848-ci ildə görkəmli ictimai xadim Dmitri Kipianinin təşəbbüsü ilə yaradılan "Şəxsi əlaqəli kitabxana" kolleksiyası yeni yaradılan kitabxananın fonduna daxil oldu. 1852-ci ildə kitabxanaya Qafqazda çap olunan bütün nəşrlərin iki pulsuz nüsxəsini almaq hüququ verildi.
1859-cu ilə qədər Tiflis Xalq Kitabxanasının fondu 19 dildə 13.260 nüsxə nəşrdən ibarət idi. Kitab kolleksiyası böyüdükcə, General-Qubernatorluğun binası artıq tələblərə cavab verə bilmədi və 1851-ci ildə kitabxana üçün yeni bir bina inşa edildi.
1868-ci ildə Tiflis Xalq Kitabxanası ilə Qafqaz Muzeyi birləşdirildi və 1913-cü ildə kitabxana Qafqaz Muzeyinin Elmi Kitabxanasına çevrildi.
1914-cü ildə Qafqaz Muzeyi üçün yeni binanın inşası ilə əlaqədar olaraq kitabxana bağlandı və kitab kolleksiyası qutulara yığılıb on il zirzəmilərdə saxlanıldı. Hazırda Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanası memar Anatoli Kalqin (1875-1943) və rəssam Henrik Qrinevski tərəfindən 1913-1916-cı illərdə tikilmiş keçmiş Zadəgan Bankının binasında yerləşir. Binanın interyerləri oymaçı İlya Mamatsaşvili tərəfindən hazırlanmışdır.[1].
Yeni dövr
[redaktə | mənbəni redaktə et]
30 may 1923-cü ildə Tiflis Xalq Kitabxanası və Parlament Kitabxanasının bazasında Gürcüstan Dövlət Xalq Kitabxanası yaradıldı. 1937-ci ildə kitabxana gürcülər arasında savadlılığın təbliği cəmiyyətinin kitabxanası kitab kolleksiyalarına daxil oldu. Cəmiyyət 1880-ci ildən 1927-ci ilə qədər fəaliyyət göstərirmişdi. Cəmiyyətin kitab fondu ilə kitabxana milli çap materiallarının ən zəngin kolleksiyasına malik mədəni-maarif qurumuna çevrildi. 1957-ci ildə kitabxana beynəlxalq kitab mübadiləsi şəbəkəsinə qoşuldu. Kitabxana 1989-cu ildə ilk fərdi kompüter aldı və 1990 -cı ildə rəqəmsal kataloqlar yaradıldı.
1955-1990-cı illərdə Dövlət Respublika Kitabxanası kimi fəaliyyət göstərən kitabxana 1990-cı ildə Gürcüstanın Milli Kitabxanası adını aldı. Kitabxana 1991-ci ildən Beynəlxalq Kitabxana Dərnəkləri və Təşkilatları Federasiyasının (IFLA) üzvüdür.
25 dekabr 1996-cı ildə kitabxana Gürcüstan Parlamentinin inzibati nəzarətinə keçdi və Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanası adlandırıldı. 2000-ci ildə kitabxanaya gürcü ədəbiyyat və ictimai xadimi İlya Çavçavadzenin adı verildi. Müəssisə indiki şəkildə İlya Çavçavadze adına Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanası adlandırıldı.
2015-ci ildə kitabxana binasında Ömər Sereteli adlı bir mühafizəçinin bəstəkar Ludviko Einaudinin "Giorni Dispari" adlı əsərini royalda ifa edərək çəkilmiş videosu beynəlxalq diqqəti cəlb etdi.[2][3].
2017-ci ildə kitabxana David Kakabadzenin "Terentiy Qraneli" əsərini əldə etdi.[4] 2017-ci ilin noyabr ayında kitabxananın bazasında Qafqazın ən böyük Kitab Muzeyi açıldı.[5].
Polyak kitabxanası
[redaktə | mənbəni redaktə et]2018-ci ilin noyabr ayında Milli Parlament Kitabxanasının binasında Polşa Kitabxanası açıldı. Açılış, Polşa əməliyyatı zamanı Sovet Ordusu tərəfindən güllələnən Henrik Grinevskinin ölümünün 80-ci ildönümündə baş tutdu. Polşa kitabları İncəsənət və Ədəbiyyat Salonunun əsas binasında sərgilənir.
Direktorları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Adolf Berger (1857-1867)
- Qustav Radde (1868-1903)
- Qethem Georgi Nikolaeviç (1923-1930)
- Sandro Euli (1931-1936)
- Sandro Euli-Kuridze (1944-1962)
- Akaki Jidziquri (1984-1991)
- Nodar Suleiskiri (1991-1992)
- Akaki Jidziquri (1992-1997)
- Aleksandr Kartozia (1997-1998)
- Levan Berdzenişvili (1998-2004)
- Georgi Kekelidze (2012-2024)
- Konstantin Qamsaxurdiya (2024-)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Тифлисский журнал". 2019-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-13.
- ↑ James Armstrong. "Security guard secretly filmed playing beautiful piano composition" (ingilis). 2015-04-20. 2018-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-13.
- ↑ Oliver Wheaton. "Security guard is secretly filmed playing the piano beautifully" (ingilis). Metro. 2015-04-18. 2018-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-13.
- ↑ "Парламентская библиотека Грузии приобрела работу Давида Какабадзе «Терентий Гранели»". Новости-Грузия. 2017-08-16. İstifadə tarixi: 2018-11-13.[ölü keçid]
- ↑ "В грузинской столице открылся крупнейший в регионе Музей книг". Вестник Кавказа. 2017-11-18. 2018-11-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-13.