Hörümçək (heykəl)

Maman (ing. Maman) — fransız-amerikalı heykəltaraş Luiza Burjua tərəfindən tuncdan, paslanmayan poladdan və mərmərdən hazırlanmış heykəl. Bu heykəl dünyada ən böyük hörümçək heykəlidir. Hündürlüyü 9 metr, genişliyi 10 metrdir (daha dəqiq ölçüləri: 9271 x 8915 x 10236 mm).[3] Heykəlin düz ortasında, hörümçəyin qarın boşluğu və köks hissəsində çuval və bu çuvalın içində 26 ədəd mərmər yumurta var. Heykəl adını fransız dilindəki "ana" sözündən almışdır. Luiza Burjua bu əsəri 2000-ci ildəki "The Unilever Series" layihəsi çərçivəsində Londondakı Teyt Modern muzeyinin Turbin zalında sərgilənməsi üçün yaratmışdır.[3] Heykəlin orijinalı poladdan hazırlanmışdır, daha sonra tuncdan 6 versiyası düzəldilmişdir.[4]

Maman
Maman
Kanada Milli Qalereyası, Ottava
Kanada Milli Qalereyası, Ottava
Map
Ölkə
Heykəltaraş Luiza Burjua
Tikilib 1999[1]
Hündürlüyü 10.236 mm[2]
Material paslanmayan polad, tunc, mərmər
Saxlanıldığı yer
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Fəlsəfə və mənası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çuval və mərmər yumurtalar
Sürix Gölü Naviqasiya Kompaniyası, Sürix, 2011

Luiza Burjua hörümçəklər mövzsununda heykəl yaratmağı 1947-ci ildə fikirləşmiş, hətta bu haqda qara qələmlə rəsm çəkmişdir. 1996-cı ildə hörümçəklər mövzusunda "Hörümçək" adlı başqa bir heykəl hazırlamışdır.[5] Burjua bu heykəllə anasının gücünə, verdiyi tərbiyəyə, toxuculuğuna, ipəyirmə sənətinə istinad etmişdir.[6] Luizanın anası Cozefina atasının Parisdə yerləşən xalça bərpaçılıq emalatxanasında divar xalçaları bərpa edən qadın idi.[5] Burjua 21 yaşında ikən anası naməlum xəstəlikdən vəfat etmişdir. Anasının ölümündən bir neçə gün sonra Luiza düz atasının qarşısında özünü Bevr çayına atmışdır, lakin atası üzərək onu xilas etmişdir.[7]

" Hörümçək mənim anam üçün odadır. O, mənim ən yaxşı dostum idi. Anam hörümçək kimi toxuyurdu. Mənim ailəm xalça bərpaçılığı biznesi ilə məşğul olurdu və mənim anam emalatxananın məsuliyyətini daşıyırdı. Anam hörümçəklər kimi ağıllı idi. Hörümçəklər ağcaqanadların məhv edilməsinə yaxından iştirak edirlər. Biz bilirik ki, ağcaqanadlar xəstəlik daşıyıcısıdırlar və buna görə də arzu edilməyən canlılardır. Buna görə də hörümçəklər mənim anam kimi əhəmiyyətlidirlər.
Luiza Burjua[6]
 "

Daimi sərgiləndiyi yerlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Heykəlin bəzi versiyaları bəzi yerlərdə daimi sərgilənir.

  • Böyük Britaniya Teyt Modern, London — bu heykəlin 2008-ci ildə bu muzeyə verilməsi Teyt Modern üçün tarixi an hesab olunur. Heykəl ilk öncə Turbin zalında sərgilənmişdir, daha sonra 2000-ci ildə qalereyanın xaricində nümayiş etdirilmişdir. Hal-hazırda heykəl sərgilənmir.[8] Heykəlin sərgilənməsi əyləncəli və təəccüblə qarşılanmışdır. Teyt Modernin sahib olduğu heykəl öz versiyalarında içərisində paslanmayan poladdan hazırlanmış yeganə nümunədir.[6]
  • Kanada Kanada Milli Qalereyası, Ottava — Kanada Milli Qalereyası 2005-ci ildə heykəli 3,2 milyon dollar qarşılığında satın almışdır. Bu zaman bu qiymət tənqidçilər tərəfindən yüksək hesab olunmuşdur.[9]
  • İspaniya Quqqenhaym Muzeyi, Bilbao[10]
  • Yaponiya Mori İncəsənət Muzeyi, Tokio[11][12]
  • Cənubi Koreya Samsunq İncəsənət Muzeyi, Seul[13]
  • ABŞ ABŞ İncəsənət Kristal Körpülər Muzeyi, Bentonvill, Arkanzas

Müvəqqəti sərgiləndiyi yerlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qalereya[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Bilbao

    Bilbao

  • Mexiko

    Mexiko

  • Bern

    Bern

  • Hamburq

    Hamburq

  • London

    London

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ https://www.beaux-arts.ca/magazine/sous-les-projecteurs/la-sculpture-maman-de-louise-bourgeois-une-transposition-musicale-de.
  2. ↑ https://www.tate.org.uk/art/artworks/bourgeois-maman-t12625.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 "Maman". Collections. The National Gallery of Canada. 4 March 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 January 2014.
  4. ↑ Manchester, Elizabeth. "Summary". Louise Bourgeois : Maman 1999. Tate, London. December 2009. 3 February 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 January 2014.
  5. ↑ 1 2 Louise Bourgeois, Spider (1996) Arxivləşdirilib 2023-07-27 at the Wayback Machine Christie's Post-War Contemporary Evening Sale, 8 November 2011, New York.
  6. ↑ 1 2 3 "Tate acquires Louise Bourgeois's giant spider, Maman". Teyt. 2017-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-01-11.
  7. ↑ Louise Bourgeois, 5 March - 2 June 2008 Arxivləşdirilib 10 iyul 2015 at the Wayback Machine Centre Pompidou, Paris.
  8. ↑ "Maman". Collection. Tate Modern. 12 April 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 July 2014.
  9. ↑ "Home To Maman: getting to know the mother of all sculptures in the Ottawa landscape". 2017-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-11.
  10. ↑ Beaven, Kirstie. "Louise Bourgeois: Maman Work of the Week, 1 June 2010". Tate, London. 3 February 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 January 2014.
  11. ↑ Martin, Amy. "Louise Bourgeois and Her Most Famous Piece: Maman". Art History. Answers Corporation. 19 February 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 January 2014.
  12. ↑ Richmond, Simon; Dodd, Jan. Roppongi Hills // The Rough Guide to Japan (5th). London: Rough Guides. Penguin, 2011. səh. 223. ISBN 1405389265. 2020-09-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-11.
  13. ↑ "Maman". Collection. Leeum. 6 January 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 January 2014.
  14. ↑ 1 2 3 4 "Louise Bourgeois's Sculpture "Maman" on Tour Prior to Major Exhibition at Fondation Beyeler". artdaily.org. 23 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 January 2014.
  15. ↑ 1 2 de Arteaga, Alicia (February 13, 2011). "Una araña gigante en La Boca" Arxivləşdirilib 2017-08-09 at the Wayback Machine. La Nación. Retrieved 18 February 2011.
  16. ↑ "Louise Bourgeois Solo Show to Open in Qatar". 2014-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-11.
  17. ↑ "Louise Bourgeois: Conscious and Unconscious". 2014-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-11.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarda Maman ilə əlaqəli mediafayllar var.