Jer (departament)

Jer (fr. Gers, oks. Gers) — Fransa cənub-qərbində, Pireney dağətəyində yerləşən, Oksitaniya regionunun departamenlərindən biri. Sahəsi — 6257 km². İnzibati mərkəzi — . Adı Jer çayından gəlir. Departamentə 31 kanton daxildir.

Departament
Jer
fr. Gers, oks. Gers
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

43°39′00″ şm. e. 00°35′00″ ş. u.


Ölkə  Fransa
Daxildir Oksitaniya
İnzibati mərkəz
Şuranın sədri Filipp Marten
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 4 mart 1790
Sahəsi 6.257 km² (34-cü yer)
Saat qurşağı UTC+1
Əhalisi
Əhalisi 195 489 nəfər (2010) (90-cı yer)
Əhalinin sıxlığı 31,24 nəfər/km² (90-cı yer)
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu FR-01
Rəsmi sayt
Jer xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Cənub hissəsi və şimaldan tədricən cənubdan şimala qədər, Qaron vadisinə və şərqdən qərbə qədər gedən buzlaq və çay çöküntülərindən ibarət olan Armanyak platosudur. Plato Adur, Jer, Jemon, BaizQaron hövzəsinə aid olan çayların vadilərini kəsişir. Torpağı gil-silikondur. İqlimi (orta yanvar temperatur 4,8 °C, iyul — 20,5 °C). Jer ərazisinin çox hissəsi əkinçiliyə yararlıdır, palıd meşələri və (yuxarıda) ladin meşələri kiçik bir ərazini əhatə edir. (əsasən cənubda, Armanyak yaylasında yerləşir).

Jer departamentinə rayonlar daxildir:

Tarixən departament Qaskon ərazisinin bir hissəsi idi:

  • 1790–6 rayonlu Jer departamentinin yaradılması: Oş, Kondom, L'Il-Jurdan, Lektur, Mirand, Noqaro
  • 1800 — rayonların yaradılması (arrondismentov): Oş, Kondom, Lektur, Lombez, Mirand
  • 1926 — Lektur və Lombez bölgələrinin ləğvi.

Əhalisi (195,489 nəfər, 2010) Fransız və (təxminən 10%) immiqrantdır (əsasən İspanlar). Rəsmi dil Fransız dilidir, lakin departamentin cənub hissəsinin bəzi sakinləri Qaskon dilindən istifadə edirlər. Jer ərazisində qədim Kondom, Lektur, Marsiak, Flerans və s. şəhərlər yerləşir.

İqtisadiyyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Departamentin iqtisadiyyatının əsası əkinçilikdir. Buğda, qarğıdalıüzüm yetişdirilir. Cənubun, yüksək hissələrində (mal-qara, qatırlar, donuzlar) heyvandarlıq üstünlük təşkil edir. Sənayenin inkişafı zəifdir, əsas rol kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı (fermer sənayesi, şarapçılık) tərəfindən ifa olunur. Departamentin inzibati mərkəzində — kənd təsərrüfatı mallarında ticarəti gerçəkləşir.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Prefekturasının rəsmi saytı (fr)
  • Jer, departament  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.