Maronlar


Maronlar (fr. les Marrons, "vəhşilik, vəhşi vəziyyətə qayıtmaq") — Qərb yarımkürəsində baş tutmuş Avropa müstəmləkəçiliyi mərkəzlərindən uzaqda yerləşən ucqar dağlıq regionlarda əsrlər boyu yarımköçəri və praktiki olaraq müstəqil həyat tərzi sürən qaçaq qaradərili qulların və onların qarışıq mənşəli törəmələrinin (mulatlar, sambolar) xüsusi icmalarının nümayəndələri. Onlar tez-tez yerli xalqlarla qarışaraq, nəticədə ayrı-ayrı kreol mədəniyyətlərinə çevrilirdilər.[1]

Maronlar

Maron fenomeni ən çox XVI–XVII əsrlərdə Karib dənizində (Vest-Hind, Antil adaları) geniş yayılmışdır, sonra XVIII–XIX əsrlərdə digər ərazilər inkişaf etdikcə maronlar Missipi bataqlığı, Florida, And dağları, Braziliya sertanı, QvianaSurinam kimi daha əlçatmaz kontinental ərazilərə köçmüşdür. Burada maron yaşayış məntəqələri hələ də davam edir. Maronlar adətən dəniz quldurları ilə əməkdaşlıq edir, yemək ələ keçirmək üçün avropalıların nəzarətində olan yaşayış məntəqələrinə basqınlar həyata keçirirdi, lakin eyni zamanda özləri də qaçaqları geri qaytarmaq istəyən Avropa hakimiyyət orqanları, ordu və polis tərəfindən davamlı nəzarət obyektinə çevrilmişdilər.

  1. Diouf, Sylviane A. Slavery's Exiles: The Story of the American Maroons. New York: NYU. 2016. 81, 171–177, 215, 309. ISBN 9780814724491. OCLC 864551110.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • History of the Maroons
  • Russell Banks (1980), The Book of Jamaica.
  • Campbell, Mavis Christine (1988), The Maroons of Jamaica, 1655–1796: a history of resistance, collaboration & betrayal, Granby, Mass.: Bergin & Garvey. ISBN 0-89789-148-1
  • Corzo, Gabino La Rosa (2003), Runaway Slave Settlements in Cuba: Resistance and Repression (translated by Mary Todd), Chapel Hill: University of North Carolina Press. ISBN 0-8078-2803-3
  • Dallas, R. C. The History of the Maroons, from Their Origin to the Establishment of Their Chief Tribe at Sierra Leone. 2 vols. London: Longman. 1803.
  • De Granada, Germán (1970), Cimarronismo, palenques y Hablas "Criollas" en Hispanoamérica Instituto Caro y Cuero, Santa Fe de Bogotá, Colombia, OCLC 37821053 (in Spanish)
  • Diouf, Sylviane A. (2014), Slavery's Exiles: The Story of the American Maroons, New York: NYU Press, ISBN 978-0814724378
  • Honychurch, Lennox (1995), The Dominica Story, London: Macmillan. ISBN 0-333-62776-8 (Includes extensive chapters on the Maroons of Dominica)
  • Hoogbergen, Wim S. M. Brill (1997), The Boni Maroon Wars in Suriname, Academic Publishers. ISBN 90-04-09303-6
  • Learning, Hugo Prosper (1995), Hidden Americans: Maroons of Virginia and the Carolinas Garland Publishing, New York, ISBN 0-8153-1543-0
  • Price, Richard (ed.) (1973), Maroon Societies: rebel slave communities in the Americas, Garden City, N. Y.: Anchor Books. ISBN 0-385-06508-6
  • Schwaller, Robert, ed. African Maroons in Sixteenth-Century Panama: A History in Documents. University of Oklahoma Press, 2021.
  • Thompson, Alvin O. (2006), Flight to Freedom: African runaways and maroons in the Americas University of West Indies Press, Kingston, Jamaica, ISBN 976-640-180-2
  • Thompson, Alvin O. Some Problems of Slave Desertion in Guyana, C. 1750-1814. Institute of Social and Economic Research, University of the West Indies. 1976. səh. 16.
  • van Velzen, H. U. E. Thoden and van Wetering, Wilhelmina (2004), In the Shadow of the Oracle: Religion as Politics in a Suriname Maroon Society, Long Grove, Illinois: Waveland Press. ISBN 1-57766-323-3

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]