Mehmet Saray


Mehmet Saray (d. 1942, Afyon) — Türk Tarix Qurumunun üzvü, Atatürk Elmi-Araşdırmalar Mərkəzinin Elmi Şurasının həqiqi üzvü, 2004-2006-cı illərdə Atatürk Kültür, Dil və Tarix Ali Qurumunun Atatürk Araşdırma Mərkəzinin (ATAM) rəhbəri, 2007-2010-cu illərdə Türkiyə Cümhuriyyəti Yeditepe Universitetində Müasir dövr Tarix Araşdırmaları Mərkəzinin sədri, Azərbaycan MEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun fəxri doktoru.[1]

Mehmet Saray
Doğum tarixi
Doğum yeri Afyon, Dinar
Vətəndaşlığı Türkiyə Türkiyə
Elm sahəsi Tarix
Elmi dərəcəsi fəxri doktor


  • 1942-ci ildə Türkiyənin Afyon bölgəsinin Dinar qəzasında anadan olub.
  • 1988-ci ildə professor adını alıb.
  • Türk Tarix Qurumunun üzvüdür.
  • 1995-ci ildən Atatürk Elmi-Araşdırmalar Mərkəzinin Elmi Şurasının həqiqi üzvüdür.
  • 1992-1996-cı illərdə Türkiyə Cümhuriyyəti XİN-də türk dövlətləri ilə əlaqədar baş məsləhətçi vəzifəsini icra etmişdir. Bu vəzifədə olduğu müddətdə Türk Cümhuriyyətləri elm adamları ilə birlikdə təşkil edilən “Ortaq Türk Tarixi”, “Ortaq Türk Ədəbiyyatı”, “Ortaq Türk Lüğəti” və “Ortaq Türk Əlifbası” layihələrinin rəhbəri olub.
  • 1990-2000-ci illərdə Hərb Akademiyalarında, İstanbul Universitetinin Ədəbiyyat Fakültəsində pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olub.
  • 2004-2006-cı illərdə Atatürk Kültür, Dil və Tarix Ali Qurumunun Atatürk Araşdırma Mərkəzinin (ATAM) rəhbəri edib.
  • 2007-2010-cu illərdə Türkiyə Cümhuriyyəti Yeditepe Universitetində Müasir dövr Tarix Araşdırmaları Mərkəzinin sədri vəzifəsini icra edib.
  • 2011-ci il 24 iyun tarixindən Azərbaycan MEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun fəxri doktorudur.[1]
  • Türkmenistan Dövlət Mukafatı
  • Türk Dünyasına Xidmət Mukafatı[2]


Elmi Çalışmaları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkcə kitabları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Rusya'nın Türk İllerinde Yayılması, Boğaziçi yay., İstanbul 1975.
  2. Dünden Bugüne Afganistan, İstanbul 1981.
  3. Rus İşgali Devrinde Osmanlı Devletiyle Türkistan Hanlıkları Arasındaki Siyasi
  4. Münasebetler (1775-1875), T.T.K. Yay., Ankara 1994.
  5. Atatürk İlkeleri ve Dayandığı Tarihi Temeller, Veli yay., İstanbul, 1983 (Prof.Dr.
  6. İbrahim Kafesoğlu ile birlikte).
  7. Afganistan ve Türkler, İÜ. Edebiyat Fakültesi yay., İstanbul 1987.
  8. Türk Dünyasında Eğitim Reformu ve Gaspıralı İsmail Bey, TKAE yay., Ankara,
  9. 1988.
  10. Türk-İran Münasebetlerinde ġiiliğin Rolü, Ankara, 1990.
  11. Atatürk'ün Sovyet Politikası, Acar Yay., İstanbul, 1990.
  12. Atatürk ve Türk Dünyası, İstanbul, 1990.
  13. Azerbaycan Türkleri Tarihi, İstanbul, 1993.
  14. Kazak Türkleri Tarihi, İstanbul, 1993.
  15. Kırgız Türkleri Tarihi, İstanbul, 1993.
  16. Özbek Türkleri Tarihi, İstanbul, 1993.
  17. Türkmen Tarihi, İstanbul, 1993.
  18. Yeni Türk Cumhuriyetleri Tarihi, T.T.K Yay., Ankara, 1996.
  19. Afganistan ve Türkler, Kitabevi Yay., İstanbul, 1997 (2. baskı).
  20. Doğu Türkistan Tarihi, Kitabevi Yay., İstanbul, 1997.
  21. Türk-Rus Münasebetlerinin Analizi, M.E.B, Yay., İstanbul, 1998.
  22. Türk Devletlerinde Meclis, Atatürk ve Demokratik DüĢünce, Atatürk Araştırma
  23. Merkezi Yay., Ankara 1999.
  24. Türk-İran İlişkileri, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara, 1999.
  25. Sovyet Tehdidi Dolayısıyla Türkiye'nin NATO'ya Girişi, Atatürk Araştırma
  26. Merkezi Yayınları, Ankara, 2000.
  27. Türklerde Dini ve Kültürel Hoşgörü, Atatürk ve Laiklik, A.A.M., Ankara, 2003.
  28. Ermenistan ve Türk Ermeni İlişkileri, İ. Ü. Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul, 2003.
  29. Kazakların Uyanışı (Kazakistan Tarihi), TİKA, Ankara, 2004.
  30. Modern Kırgızistan’ın Doğuşu, TİKA, Ankara, 2004.
  31. Askar Akayev: Modern Kırgızistan’ın Kurucusu, TİKA, Ankara, 2004.
  32. Atatürk’ün Tarih Tezi ve Tarihçiliğimiz, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul, 2008.
  33. Atatürk Aydınlanmasının Karşılaştığı Engeller, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul,
  34. 2008.
  35. Atatürk’ün Türklük ve Milliyetçilik Anlayışı, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul, 2008.
  36. Bilimsel Araştırma Yöntemleri El Kitabı, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul, 2008.
  37. Atatürk Türk Milletinin Asaletini Anlatıyor (Baskıda)
  38. Atatürk’ü Nasıl Anlamalıyız , Yalın Yayınevi, Ġstanbul, 2011
  39. Atatürk’ün Konuşma ve Yazışmalarında Ermeni Sorunu, ATAM, Ankara, 2010.
  40. Bayar’la Son Mülakat (Baskıda)
  41. Atatürk’ün Kurduğu Ulus Devlet ve Küreselleşme (Baskıda)
  42. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun Problemleri ve Çözüm Yolları, Tarihçi
  43. Kitabevi, İstanbul, 2011
  44. Kuzey ve Güney Azerbaycan Türkleri Tarihi, (Baskıda)
  45. Özbekler ve Modern Özbekistan Tarihi (Baskıda)
  46. Türkmenler ve Modern Türkmenistan Tarihi (Baskıda)

İngiliscə kitabaları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. The Turkmens in the Age of Imperialism, T.T.K. yayını, Ankara, 1989.
  2. A Short History of Turkish Islamic States Exluding the Ottoman State, (İbrahim
  3. Kafesoğlu, Mehmet Saray, Hakkı Dursun Yıldız), Ankara 1994.
  4. The Russian, British, Chinese and Otoman Rivalry in Turkestan, TTK, Ankara,
  5. 2003.
  6. The Principles of Turkish Administration and Their Impact in the Lives of NonMuslim
  7. Peoples: The Armenians as a Case Study, Atatürk Araştırma Merkezi Yay.,
  8. Ankara, 2003.


Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. 1 2 "Prof. Dr. Mehmet Saray". 2021-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-07-11.
  2. "Prof. Dr. MEHMET SARAY'IN ÖZGEÇMİŞİ" (PDF). 2017-12-15 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-07-11.