Nikolay Rezanov

Nikolay Petroviç Rezanov (rus. Николай Петрович Резанов; 28 mart (8 aprel) 1764[1], Sankt-Peterburq[2] – 17 fevral (1 mart) 1807, Krasnoyarsk[2]) – Rusiya zadəganı, siyasi xadimi və Rus-Amerika şirkətinin qurucularından biri.[3] Rezanov Rusiyanın Kuril və Aleut adalarındakı postları üçün Yaponiya ilə ticarəti dəstəkləmişdir.[3]

Nikolay Rezanov
rus. Николай Резанов
Doğum tarixi 28 mart (8 aprel) 1764[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 17 fevral (1 mart) 1807 (42 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti tədqiqatçı-səyyah[d], siyasətçi, diplomat, səfir, sahibkar, səyyah
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yaponiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Adam Yohan fon Kruzenşternin başçılıq etdiyi dünya ekspedisiyası zamanı Rusiya çarı I Aleksandr Rezanovu Yaponiyaya rəsmi rus nümayəndəsi kimi göndərmişdir.[3] Rezanov 1804-cü ilin oktyabrında "Nadezhda" gəmisi ilə Naqasakiyə çatmışdır.[3] O, qəzaya uğramış bir çox yapon dənizçini və Rusiya istehsalı hədiyyələri Yaponiya hökumətinə təqdim etmişdir.[3] 1793-cü ildə şoqun tərəfindən leytenant Adam Erikoviç Laksmana verilən Naqasaki icazəsinə əsasən ruslar düşünürdülər ki, Yaponiya ilə ticarət edə biləcəklər.[3] Lakin əslində bu sənəd sadəcə rusların Naqasaki limanına daxil olmasına icazə verirdi.[3]

Bir neçə ay gözlədikdən və danışıqlar apardıqdan sonra Yaponiya hökuməti rusların hədiyyələrini və tələblərini rədd etmişdir.[3] Bu qərara qəzəblənən Rezanov həm Rusiya adına qisas almaq, həm də Yaponiyanı ticarət əlaqələri qurmağa məcbur etmək üçün Yaponiya hökumətinin icazəsi olmadan Rus-Amerika şirkətinin iki üzvünü (Nikolay Aleksandroviç Xvostov və Qavril İvanoviç Davidov) basqına göndərmişdir.[3]

Kaliforniya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaponiyadan sonra Amerikaya səyahət edən Rezanov San-Fransisko komendantının 16 yaşlı qızı Konsepson Arquelloya aşiq olmuşdur.[3] Rezanov Rus Pravoslav Kilsəsindən evlilik icazəsi almaq üçün Avropaya səyahət edərkən yolda ölmüşdür və Arquello Kaliforniyanın ilk rahibəsi olmuşdur.[3] Onların məhəbbəti haqqında Andrey Voznesenski "Yunona və Avos" (1981) adlı rok-opera yazmışdır.[3]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Историческая энциклопедия Сибири (rus.). / под ред. В. А. Ламин Новосибирск: 2009. ISBN 5-8402-0230-4
  2. ↑ 1 2 3 4 Резанов Николай Петрович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Kodansha Encyclopedia of Japan

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). VI cild. Tokio: Kodansha. 1983. səh. 307. ISBN 0-87011-626-6. İstifadə tarixi: 22 may 2022.