Nikos Anastasiadis
Nikos Anastasiadis (yun. Νίκος Αναστασιάδης; 27 sentyabr 1946[3][1][…], Pera Pedi[d], Limasol rayonu[d][1][2]) — 2013-cü ildən 2023-cü ilə qədər Kipr Prezidenti.
| Nikos Anastasiadis | |
|---|---|
| yun. Νίκος Αναστασιάδης | |
.jpeg) | |
Kipr Respublikasının Prezidenti | |
| 28 fevral 2013 – 28 fevral 2023 | |
| Əvvəlki | Dimitris Xristofias |
Demokratik Səfərbərliyin sədri | |
| 8 iyun 1997 – 28 fevral 2013 | |
| Əvvəlki | Yannakis Matsis |
| Sonrakı | Averof Neofitu |
Limasol Nümayəndələr Palatasının üzvü | |
| 8 iyun 1981 – 28 fevral 2013 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Pera Pedi, Britaniya Kipri (indiki Kipr) |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, vəkil |
| Həyat yoldaşı | Andri Mustakudi (1971–h.h) |
| Uşağı | 2 |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elmi dərəcəsi | |
|
|
|
 |
|
| anastasiades.topcyprus.net | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Anastasiadis ixtisasca hüquqşünasdır və "Nicos Chr. Anastasiades & Partners" hüquq firmasının qurucusudur. Afina Universitetində hüquq təhsili aldı və London Universitet Kollecində gəmiçilik hüququ üzrə aspiranturanı bitirdi. Universitetdə oxuduğu müddətdə Afinada yerləşən və Georgios Papandreu tərəfindən yaradılan Mərkəz koalisiyasının üzvü idi.[4]
1971-ci ildə Andri Mustakudi ilə evləndi və iki qızı var. Əkiz qardaş və bacısı var. Anastasiadis ailəsi iki dəfə viza proseduru ilə ittiham olunub. 2001-ci ildə əkiz qardaşı Pambos Anastasiadis "çəhrayı viza", yəni qeyri-qanuni fahişəxanalarda işləyən əcnəbi qadınlar üçün iş icazəsi saxtalaşdırmaqla bağlı qalmaqaldakı roluna görə 18 ay həbs cəzasına məhkum edildi. 2019-cu ildə Anastasiadis ailəsi üçün "qızıl viza" proqramı bağlandı. Anastasiadis ailəsi kabinet tərəfindən Kipr vətəndaşlığı alan rus iş adamlarından faydalanmaqda günahlandırıldı.[5]
Siyasi fəaliyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Anastasiadis 1981-ci ildə Nümayəndələr Palatasına seçildi və 1997-ci ildən 2013-cü ilə qədər partiyasının lideri oldu.[6]
Prezident fəaliyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]2012-ci ilin mart ayında Demokratik Səfərbərliyin 1.008 üzvü arasında keçirilən səsvermədə rəqibi millət vəkili Eleni Teoxarusa qarşı 2013-cü il prezident seçkilərinə namizəd olaraq irəli sürüldü. Nikos Anastasiadis 673, Teoxarus 103 səs aldı. 17 fevral 2013-cü ildə keçirilən prezident seçkilərinin ilk turunda Anastasiadis 45%, Stavros Malas və Giorgos Lilikas isə müvafiq olaraq 26,9% və 24,9% səs aldı. İkinci turda 57,48% səslə Malasa qalib gəldikdən sonra, 28 fevral 2013-cü ildə prezident olaraq and içdi.
Dövlət xərclərinin azaldılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]O, iqtisadi yardım almaq üçün Avropa Komissiyasının tələb etdiyi struktur islahatlarını həyata keçirəcəyinə söz verdi.
ƏDV və yanacaq vergilərini artırmaqla bərabər, dövlət və özəl sektorda sosial müavinətləri, pensiya və maaşları azaltdı. O, dövlət qulluqçularının sayının azaldılmasına da qərar verdi.[7]
Bank təminatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Anastasiadis beynəlxalq kreditorlardan 10 milyard avroluq yardım almaq üçün banklara 2013-cü ildə 100.000 avrodan çox bank hesablarının 47,5%-i müsadirə etməyə icazə verən kampaniya vədlərini pozmalarını söylədi.[8]
Adanın iqtisadi çöküşünü araşdıran komitə qarşısında danışan Anastasiadis alternativin Kipr üçün fəlakətli olacağını vurğulayaraq, depozitləri qəbul etməyəcəyini açıqladı.[9]
Daha sonra o, Kiprə əvvəllər heç vaxt tətbiq edilməmiş həddindən artıq tədbirləri məcburiyyət qarşısında qəbul etdiyini açıqladı, əks təkliflərə baxmayaraq qərar Avroqrupun görüşü zamanı rədd edildi. Bununla belə, üzvlər xilas planının əslində Anastasiadisin təklifi olduğunu qəbul etdilər. Tənqidlər maliyyə böhranı başlamazdan öncə, prezidentin müttəfiqləri ilə apardığı müzakirələr sonrasında susduruldu.[10]
Ağır tənqidlərə baxmayaraq, hökumətin kapital nəzarətini effektiv idarə etməsi ölkənin bank sistemini canlandırdı və Kipr 2016-cı ildə yardımdan çıxa bildi.[11]
Hərbi xidmətə çağırış
[redaktə | mənbəni redaktə et]2013-cü ildə Kipr Prezidenti vəzifəsinə seçki kampaniyası zamanı vəzifəsinin ilk yüz günü ərzində Kiprdə hərbi xidmətə çağırış müddətini 14 aya endirmək öhdəliyini götürdü. Anastasiadis hökumətinin ilk aylarında 18 yaşına çatmış gənclərin hərbi xidmətə həvəsləndirilməsini artırmaq və Kipr dövlətinə maliyyə yükünü azaltmaq üçün hərbi xidmətə çağırışın 14 aya endirilməsi üçün əhəmiyyətli planlama var idi. Müdafiə naziri Fotis Fotiu 2013-cü ilin sonlarına doğru hərbi çağırışların azaldılması ilə bağlı son qərarın veriləcəyini açıqladı. 2012–13 Kipr maliyyə böhranı səbəbiylə hərbi çağırışa son qoyulması üçün təzyiqlər artdı.
2013-cü ilin avqust ayının əvvəllərində Müdafiə Naziri Fotis Fotiu Anastasiadisin prezident seçilməsi üçün bu şərti ortaya qoyduğunu açıqladı. Hərbi xidmətin ilk mərhələdə 18 aya, 2014-cü ilin sonuna qədər isə 14 aya endiriləcəyini dəstəklədi. 25 fevral 2016-cı ildə kabinet tərəfindən hərbi xidmətə çağırılan hər kəs üçün hərbi xidmətin 18 aya endirilməsinə qərar verildi. 2015-ci ilin yazında və bundan sonra qoşulanlar üçün xidməti 14 aya endirdi.[12]
Kipr mübahisəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Anastasiadis partiyasının əksəriyyəti əlehinə səs versə də, Annan Kipr Planını dəstəklədi. Partiyadaxili müxaliflərindən bəziləri hətta Anastasiadisin hakimiyyətdən getməsini istədi. Bir çox partiya üzvləri Anastasiadisin Avropa Parlamentinə yazdığı məktubla əlaqədar olaraq hökumətin referendumun "Bəli" kampaniyası zamanı söz və insan haqlarını tapdaladığını iddia etdi. Hökumət Milli Televiziya Şurasının "Xeyr" lehinə səs verən altı partiyanın BMT planını dəstəkləyən iki partiya qədər efir vaxtı aldığını göstərən məlumatlara istinad etdi. Nikos Anastasiadis ilə kiprli türk həmkarı arasında sülh danışıqlarının başlanğıcı Barak Obama da daxil olmaqla beynəlxalq medianın və dünya liderlərinin marağına səbəb oldu.[13]
Qızıl vizalar və çirkli pulların yuyulması
[redaktə | mənbəni redaktə et]3 noyabr 2019-cu ildə qəzetlər Nikos Anastasiadis hökuməti dövründə malayziyalı cinayətkar və qaçaq Co Louya Kipr vətəndaşlığı verildiyini bildirdi. Co Lounu Kiprdə bəzi mülklərə sərmayə qoyduqdan cəmi iki gün sonra Kipr vətəndaşlığı investisiya proqramı çərçivəsində pasport aldığı bildirildi. 1MDB qalmaqalı ilə bağlı Co Louya qarşı heç bir sənəd tapılmadı, lakin o, artıq istintaq altında idi və müstəntiqlər çirkli pulların yuyulması fəaliyyəti ilə əlaqədar onu bağlamışdılar. Siyasi cəhətdən ifşa edilmiş şəxs statusu, saxtakarlıq və qanun pozuntuları səbəbiylə bir neçə yoxlama agentliyi tərəfindən təsdiqlənən ifşalara baxmayaraq ona pasport verildi. Qızıl pasport sxemində adətən müraciət edənlərin ölkədə ən azı yeddi il yaşamalarını və əmlak almalarını tələb etdiyi halda, bu tələbi ləğv etmək qərarı ölkə kabineti tərəfindən qəbul edildi. Co Lounun Kipr vətəndaşlığı ilə bağlı açıqlaması Kipr hökumətinin Nikos Anastasiadisin başçılığı altında Kamboca elitlərinə vətəndaşlıq verdiyini ortaya çıxardıqdan sonra, Kipr vətəndaşlığı investisiya sxemi araşdırıldıqdan sonra ortaya çıxdı. "Reuters"-ə əsasən Kamboca Baş naziri Hun Senin 8 qohumu və ya köməkçisi Kipr pasportu almışdı.[14]
21 oktyabr 2019-cu ildə araşdırmaçı jurnalistlər Nikos Anastasiadis hökuməti dövründə Hüqo Çavezin qızı Mariya Qabriela Çavez ilə bir neçə şübhəli əməliyyatda Kipr Bankının rolu olduğunu bildirdi.[15]
2019-cu ilin avqust ayında MCKHL hesabatı birgə sahibi olduğu və 2013-cü ildə prezident seçkilərkən ayrıldığı hüquq firmasını "Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin dostu ilə əlaqəli iş anlaşmaları ilə əlaqələndirdi". Prezident Anastasiadisin hər iki qızı hələ də firma ortağıdır və hələ də binada şəxsi ofisləri var. Hesabatda Anastasiadisin hüquq firmasının rus pullarını firma tərəfindən yaradılan və onunla əlaqəli olan şirkətlərə köçürən kompleks əməliyyatlar həyata keçirdiyi ortaya çıxdı. Nikos Anastasiadis ilə bunu müzakirə edən Nazirlər Kabineti qızıl pasportlar sistemində şəffaflığı əldə etməyə nail oldu.[16]
Digər postları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Nümayəndələr Palatasının AB&Kipr Birgə Parlament Komitəsində birinci vitse-prezidenti
- Asiya Sülh Assosiasiyasında nümayəndə heyətinin rəhbəri
- Aralıq Dənizi Parlament Assambleyasında nümayəndə heyətinin rəhbəri
- Avropa-Aralıq Dənizi Parlament Assambleyasında nümayəndə heyətinin rəhbəri[17]
- Parlamentlərarası Birlikdə Kipr Qrupu İcraiyyə Komitəsinin sədr müavini
- Aralıq Dənizi Birliyi Parlament Assambleyası və Asiya Parlament Assambleyasında nümayəndə heyətinin üzvü[18]
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Bio (ing.).
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Anastasiades Nicos (ing.). House of Representatives.
- ↑ Tesch N. Nicos Anastasiades // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ https://web.archive.org/web/20130303101110/http://www.anastasiades.com.cy/index.php?id=5
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-05-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ https://web.archive.org/web/20130406050801/http://www.economistconferences.eu/content/nicos-anastasiades
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-12-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ http://www.thenationalherald.com/128999/bailed-out-cyprus-banks-feel-good-depositors-dont/
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-07-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2016-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2014-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-11-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-11-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-08-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-15.