Soqd dili, əsasə, Mərkəzi Asiya regionun yerləşən və bugünkü Özbəkistan, Tacikistan, Qazaxıstan[1] və Qırğızıstan[2][3] ərazisində yerləşən Soqdiya vilayətində istifadə edilmiş Şərqi İran dilidir. Soqdi dili Baktriya, Xotan Saka, Orta Fars və Parfiya dilləri ilə birlikdə ən mühüm Orta İran dillərindən biridir . Böyük bir ədəbi özülə malikdir.
Soqd dili | |
---|---|
Ölkələr | |
Danışanların ümumi sayı |
|
Təsnifatı | |
Yazı | süryani əlifbası[d] |
Dil kodları | |
QOST 7.75–97 | сог 613 |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | sog |
ISO 639-3 | sog |
IETF | sog |
Glottolog | sogd1245 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Soqd dili adətən İran dillərinin şimal-şərq qrupuna aid edilir. Köhnə fars kitabələrində Soqdiyanın ən azı Əhəmənilər İmperiyası dövründən (e.ə. 559–323) mövcud olduğu bəlli olsa da, Soqd dilinin qədim variantına dair əsaslı dəlil tapılmamışdır.
Xotan dili kimi, soqd dili də orta fars dilindən daha mühafizəkar qrammatika və morfologiyaya malikdir.
Müasir Şərqi İran dili olan Yaqnob, Soqdianın cənubunda yerləşən Usruşana bölgəsində təxminən VIII əsrdə danışılan Soqd dilinin ləhcəsinin nəslindəndir.