The Apache Software Foundation

Apache Software Foundation (ASF) — bir sıra açıq mənbəli proqram təminatı layihələrini dəstəkləmək üçün amerikan qeyri-kommersiya korporasiyası (ABŞ-də 501(c) (3) təşkilatı kimi təsnif edilir). ASF Apache HTTP Serverinin bir qrup tərtibatçısı ilə yaradılmış və 25 mart 1999-cu ildə birləşdirilmişdir.[2][3] 2021-ci ilə olan məlumata görə təxminən 1000 üzvü mövcuddur.[4]

Apache Software Foundation
Loqonun şəkli
Növü Vəqf, 501(c)(3) təşkilatı[d]
Yaranma tarixi 25 mart 1999[1]
Qurucusu
Sədr bilinmir
apache.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Apache Software Foundation tərtibatçıların mərkəzləşdirilməmiş açıq mənbə icmasıdır. Onların yaratdığı proqram təminatı azad və açıq mənbəli proqram təminatı (FOSS) üçün icazə verilən açıq mənbə lisenziyası olan Apache Lisenziyasının şərtləri əsasında paylanır. Apache layihələri əməkdaşlıq, konsensusa əsaslanan tərtibat prosesi və açıq və praqmatik proqram lisenziyası ilə xarakterizə olunur, yəni proqram təminatını pulsuz əldə edən tərtibatçılara onu pulsuz olmayan şərtlərlə yenidən paylamağa imkan verir.[5] Hər bir layihə, layihəyə fəal töhfə verən texniki ekspertlərdən ibarət öz-özünə seçilmiş komanda tərəfindən idarə olunur. ASF meritokratiyadır, yəni fondun üzvlüyü yalnız Apache layihələrinə fəal töhfə vermiş könüllülərə verilir. ASF ikinci nəsil açıq mənbə təşkilatı hesab olunur, ona görə də kommersiya dəstəyi platformanın bağlanması riski olmadan təmin edilir.

ASF-nin məqsədlərinə Apache layihələrində çalışan könüllülərin hüquqi müdafiəsini təmin etmək və "Apache" brendinin başqa təşkilatlar tərəfindən icazəsiz istifadəsinin qarşısını almaq daxildir.[6]

ASF həmçinin hər il Apache layihələri və əlaqəli texnologiyalarını əhatə edən ApacheCon konfransı keçirir.[7]

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Apache Software Foundation-un tarixi 1993-cü ilin fevralında başlayan Apache HTTP Server ilə əlaqələndirilir. Səkkiz tərtibatçıdan ibarət qrup NCSA HTTPd demonunun təkmilləşdirilməsi üzərində işləməyə başladı. Onlar "Apache Group" kimi tanınmağa başladılar. 25 mart 1999-cu ildə Apache Software Foundation yaradıldı. Fondun ilk rəsmi iclası 13 aprel 1999-cu ildə keçirildi.[8] Apache Software Foundation-un ilkin üzvləri Apache Group-dan — Brayan Belendorf, Ken Koar, Miquel Qonzales, Mark Koks, Lars Eylebrext, Ralf Engelşkal, Roy Fildinq, Din Qodet, Ben Hayd, Cim Caqielski, Aleksey Kosut, Martin Kraemer, Ben Lori, Daq Makİçrin, Aram Mirzadə, Samir Parix, Klif Skolnik, Mark Slemko, Vilyam Stoddard, Pol Sutton, Randi Terbaş və Dirk-Villem van Qulik — ibarət idi.[8] İdarə heyəti üzvlərinin seçilməsi və birləşmə ilə bağlı digər hüquqi məsələlərin həlli üçün bir sıra əlavə görüşlərdən sonra Apache Software Foundation-un qüvvəyə minmə tarixi 1 iyun 1999-cu il olaraq təyin edildi.[3]

Layihələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Apache proqram təminatının tərtibatı üzrə fəaliyyətlərini "yuxarı səviyyəli layihələr" adlanan (qanunlarda rəsmi olaraq "Layihələrin İdarə Edilməsi Komitəsi" kimi tanınır[9]) ayrı-ayrı yarı-muxtar sahələrə bölür və bunlardan bəzilərinin bir sıra alt layihələri var. FOSS layihələrinə ev sahibliyi edən bəzi digər təşkilatlardan fərqli olaraq, layihə Apache-də yerləşdirilməzdən əvvəl o, qrant və ya ianəçi müqaviləsi ilə ASF-yə lisenziyalaşdırılmalıdır.[10] Beləliklə, ASF bütün layihələrinin tərtibatı və yayılması üçün lazımi əqli mülkiyyət hüquqlarını əldə edir.[11]

Direktorlar şurası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Apache Software Foundation (ASF) Direktorlar Şurası nizamnaməyə uyğun olaraq korporasiyanın biznes və işlərinin idarə edilməsinə və nəzarətinə cavabdehdir. Bura korporativ aktivlərin (fondların, əqli mülkiyyətin, əmtəə nişanlarının və köməkçi avadanlıqların) idarə edilməsi, ASF-nin əsas əməliyyatlarını idarə edən prezidentin və korporativ məsul şəxslərin təyin edilməsi və Apache layihələrinin xeyrinə korporativ resursların ayrılması daxildir. Hər bir Apache layihəsi üçün texniki qərar qəbul etmə səlahiyyəti onların müstəqil layihə idarəetmə komitəsinə verilir. Hər bir layihənin iştirakçıları idarə heyətini deyil, istiqaməti verirlər. İdarə heyəti hər il ASF üzvləri tərəfindən seçilir.[12]

17 mart 2021-ci il tarixindən etibarən direktorlar şurasının üzvləri:[13][14][15][16]

  • Bertrand Delakretaz
  • Roy Fildinq
  • Şaran Foqa
  • Castin Maklin
  • Sem Rubi
  • Kreyq Rassel
  • Roman Şapoşnik
  • Sender Strayker
  • Şenq Vu

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ https://www.apache.org/foundation/records/certificate.html.
  2. ↑ Fielding, Roy T. "Certificate of Incorporation of the Apache Software Foundation". May 31, 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 26, 2009.
  3. ↑ 1 2 Jagielski, Jim. "The Apache Software Foundation Board of Directors Meeting Minutes 01 June 1999". 16 October 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 26, 2009.
  4. ↑ "ASF Committers by auth group". home.apache.org. 2021-07-02. 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-13.
  5. ↑ Smith, Brett. "Statement on OpenOffice.org's move to Apache". Free Software Foundation. 10 June 2011. 19 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 December 2023.
  6. ↑ "Frequently Asked Questions". apache.org. 2023-06-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-23.
  7. ↑ "apachecon.com". apachecon.com. December 1, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 26, 2014.
  8. ↑ 1 2 "The Apache Software Foundation: Board of Directors Meeting Minutes". 13 April 1999. 6 August 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 21, 2021.
  9. ↑ "Bylaws of The Apache Software Foundation". Apache Software Foundation. July 25, 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 10, 2011.
  10. ↑ "Licenses". Apache Software Foundation. July 25, 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 10, 2011.
  11. ↑ St. Amant, Kirk; Brian Still. Handbook of research on open source software: technological, economic, and social perspectives. Idea Group Inc (IGI). 2007. 217–219. ISBN 978-1-59140-999-1. 2024-05-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-14.
  12. ↑ "Apache Corporate Governance". Apache Software Foundation. 2021. March 18, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 24, 2021.
  13. ↑ Weber, Steve. The success of open source. Harvard University Press. 2004. səh. 187. ISBN 978-0-674-01292-9. apache software foundation board of directors.
  14. ↑ "Board of Directors". Apache Software Foundation. 2020. June 16, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 11, 2020.
  15. ↑ "How the ASF works". Apache Software Foundation. 2010. July 22, 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 8, 2010.
  16. ↑ "ASF History Project – Directors Timeline". apache.org. 2022-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-10.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]