Total müharibə

Total müharibə qanuni hərbi hədəflər kimi mülki şəxslərlə əlaqəli hər hansı resursları və infrastrukturu özündə birləşdirən, cəmiyyətin bütün resurslarını müharibə ilə mübarizə üçün səfərbər edən və qeyri-döyüş ehtiyacları üzərində müharibəyə üstünlük verən müharibə növüdür.

Termin "istifadə olunan silahlar, iştirak edən ərazi və ya döyüşçülər və ya qarşıya qoyulan məqsədlər baxımından məhdudiyyətsiz, xüsusən də müharibə qanunlarına məhəl qoyulmayan müharibə" olaraq təyin edilmişdir.^[1]

XIX əsrin ortalarında alimlər total müharibəni ayrı bir müharibə sinfi kimi müəyyən etmişdilər. Total müharibədə, döyüşçülər və qeyri-döyüşçülər arasındakı fərq, qarşı tərəflərin, demək olar ki, hər bir insanı, o cümlədən qeyri-döyüşçüləri müharibə səylərində istifadə olunan resurslar kimi nəzərdən keçirmək qabiliyyətinə görə azalır.

Xüsusiyyətləri

Stiq Försterin əsərlərindən Tiziano Peccia tərəfindən aparılan təhlilə görə, total müharibə dörd ölçüdə xarakterizə olunur:

Total məqsədlər (iştirak edən tərəflərin gücünün davamlı olaraq artırılması məqsədi və hegemon baxışlar);
Total metodlar (öz təsir dairələrini artırmaq niyyətində olan ölkələr arasında oxşar və ümumi metodologiyalar);
Total səfərbərlik (münaqişəyə ənənəvi olaraq cəlb edilməyən tərəflərin, məsələn, qadın və uşaqlar və ya silahlı orqanların tərkibinə daxil olmayan şəxslərin daxil edilməsi);
Tam nəzarət (təhsil və mədəniyyət, media/təbliğat, iqtisadi və siyasi fəaliyyətlər üzərində çarpaz funksional nəzarət ilə diktatorların və ya oliqarxların kiçik bir dairəsində dövlətlərin səlahiyyətlərinin çoxsahəli mərkəzləşdirilməsi və fəaliyyətlərinin təşkili).

Tiziano Peccia Försterin bölgüsünə beşinci ölçü əlavə edir: “total dəyişiklik”. Total müharibədən sonra təhlil göstərir ki, siyasi, mədəni, iqtisadi və sosial varlıqlar münaqişənin sona çatmasından sonra da davam edir (“total müharibə dünyanın episentri olan zəlzələdir”).^[2]^[3]

XIX əsrdən sonrakı total müharibə konsepsiyasını xarakterizə edə biləcək hadisələrə aşağıdakılar daxildir:

İkinci Dünya müharibəsi, Koreya müharibəsi və Vyetnam müharibəsi (Rolling Thunder və Linebacker II əməliyyatları ) zamanı olduğu kimi strateji bombardmanlar
Birinci və İkinci Dünya Müharibələri zamanı Almaniyanın Müttəfiq blokadası və Leninqradın mühasirəsində olduğu kimi, mühasirəyə alınması və yaşayış mərkəzlərinin mühasirəyə alınması
Yandırılmış torpaq siyasəti, Amerika Vətəndaş Müharibəsi zamanı Dənizə Yürüş və İkinci Çin-Yapon müharibəsi zamanı Yaponiyanın “ Üç Bütün Siyasəti ” kimi
Ticarət basqınları, tonnaj müharibəsi və məhdudiyyətsiz sualtı müharibəsi, özəlləşdirmə, Birinci və İkinci Dünya Müharibələrində Alman sualtı qayıq kampaniyaları və İkinci Dünya Müharibəsi zamanı ABŞ-nin Yaponiyaya qarşı sualtı kampaniyası .
1871-ci il Paris Kommunasının süqutundan sonra şübhəli kommunarların edam edilməsi və deportasiyası və ya Fransada olduğu kimi müqavimət hərəkatlarını, üsyançıları və untermenşləri hədəf alan alman repressiv siyasəti ilə olduğu kimi, düşmən hesab edilən əhaliyə qarşı kollektiv cəza, sakitləşdirmə əməliyyatları və repressiyalar (məs. Maille qətliamı ) və Polşa İkinci dünya mügaribəsi illərində
Birinci Dünya Müharibəsi və İkinci Dünya Müharibəsi zamanı öz daxili cəbhələrində bütün döyüşən tərəflərlə olduğu kimi sənaye müharibəsi
Yaponiya, SSRİ və Almaniyanın İkinci Dünya Müharibəsi zamanı digər xalqların məcburi işçilərindən kütləvi şəkildə istifadə etdiyi kimi mülki əhalinin və hərbi əsirlərin hərbi əməliyyatlar üçün məcburi əmək kimi istifadəsi (bax. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Yaponiyada quldarlıq və Alman hakimiyyəti altında məcburi əmək )
İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Hitlerin Komando Sifarişində olduğu kimi dörddəbir vermək (yəni əsir götürməmək)

Zəmin

"Total müharibə" ifadəsini 1935-ci ildə alman generalı Erix Lüdendorfun Birinci Dünya Müharibəsi xatirə kitabı Der totale Krieg ("Total müharibə") nəşrinə aid etmək olar. Bəzi müəlliflər konsepsiyanı Karl fon Klauzevitsin “ Müharibə haqqında ” klassik əsərinə qədər “absoluter Krieg” ( mütləq müharibə ) kimi genişləndirirlər, baxmayaraq ki, o, bu termindən istifadə etməmişdir; başqaları Klauzevitsi fərqli şərh edirlər.^[4] Total müharibə, həmçinin Fransa–Prussiya müharibəsi zamanı fransızların “guerre à outrance”ını təsvir edir.

24 dekabr 1864-cü ildə Amerika Vətəndaş Müharibəsi zamanı qərargah rəisinə yazdığı məktubda Birlik generalı Vilyam Tecumseh Şerman yazırdı: "Birlik təkcə düşmən orduları ilə deyil, həm də düşmən xalqla mübarizə aparır və qoca və gənc, zəngin və kasıb olmalıdır, müharibənin sərt əlini, eləcə də onların mütəşəkkil ordularını hiss edirlər" deyən Shermanın Dənizə Yürüşünü müdafiə edərək, Corciyanın infrastrukturun geniş şəkildə dağılmasına səbəb olan əməliyyat.^[5]

Amerika Birləşmiş Ştatları Hərbi Hava Qüvvələrinin generalı Kertis LeMay nüvə dövrü üçün konsepsiyanı yenilədi. 1949-cu ildə o, ilk dəfə təklif etdi ki, nüvə əsrində total müharibə bütün nüvə arsenalını bir böyük zərbə ilə çatdırmaqdan ibarət olacaq və "bir milləti öldürməyə" qədər uzanacaq.

Walters, John Bennett. "General William T. Sherman and total war." journal of Southern history 14.4 (1948): 447-480. online
- Walters, John Bennett. Merchant of terror: General Sherman and total war (1973); adds nothing new says John F. Marszalek, Journal of American History (Dec., 1974), pp. 784–785.

Xarici keçidlər

↑ "Total war". Oxford Reference. 31 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 March 2022.
↑ https:// www.conflittologia.it/wp-content/uploads/2021/03/Rivista-n-25-completa.pdf
↑ Peccia, T. (2015), Guerra Totale: interpretazione delle quattro dimensioni di Stig Förster ed il radicalecambiamento della società post-conflitto, Rivista italiana di conflittologia, pp. 51–65.
↑ Hew Strachan; Andreas Herberg-Rothe. Clausewitz in the twenty-first century. Oxford University Press. 2007. 64–66. ISBN 978-0-19-923202-4.
↑ "Letter of William T. Sherman to Henry Halleck, December 24, 1864". Civil War Era NC. 24 December 1864. 31 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 March 2020.

[1] "Total war". Oxford Reference. 31 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 March 2022.

[2] ttps:// www.conflittologia.it/wp-content/uploads/2021/03/Rivista-n-25-completa.pdf

[3] Peccia, T. (2015), Guerra Totale: interpretazione delle quattro dimensioni di Stig Förster ed il radicalecambiamento della società post-conflitto, Rivista italiana di conflittologia, pp. 51–65.

[StrachanHerberg-Rothe20072-4] Hew Strachan; Andreas Herberg-Rothe. Clausewitz in the twenty-first century. Oxford University Press. 2007. 64–66. ISBN 978-0-19-923202-4.

[5] "Letter of William T. Sherman to Henry Halleck, December 24, 1864". Civil War Era NC. 24 December 1864. 31 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 March 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]