Tripoli (Livan)

Tərabülüs əş-Şam (ərəb. طرابلس الشام[1], q.yun. Τρίπολις) - Livanın əş-Şimal mühafəzəsində mərkəzi və ikinci böyük şəhəri. Paytaxt Beyrutdən 85 km şimalda yerləşən şəhərin əhalisi 850 minə yaxındır. Əhalisinin 80%-i Sünni müsəlman, qalan hissəsi isə xristianələvilərdir.

Şəhər
Tərabülüs əş-Şam
ərəb. طرابلس الشام
34°26′00″ şm. e. 35°50′00″ ş. u.
Ölkə  Livan
Region əş-Şimal mühafəzəsi
Başçı Aməl əl-Rafi
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi 41 km²
Mərkəzin hündürlüyü 222 m
Saat qurşağı UTC+2
Əhalisi
Əhalisi 850 000 nəfər (2014)
Dini tərkibi islam, rumi ortodoks xristianlıq
Rəsmi dili ərəb dili
Digər
tripoli-lebanon.org
Xəritəni göstər/gizlə
Tərabülüs əş-Şam xəritədə
Tərabülüs əş-Şam
Tərabülüs əş-Şam
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Tərabülüs əş-Şam xarabalıqları

Tripolis şəhərinin adı yunan dilindən gəlir.[Q 1][Q 2] Finikiya şəhəri olan Tərabülüs əş-Şam E.ə. VI əsrdə Əhəmənilər İmperiyasının, E.ə. 312-ci ildə Makedoniyalı İsgəndərin, E.ə. 64-cü ildə Romalıların hakimiyyəti altına keçdi. 645-ci ildə Ərəblər tərəfindən işğal edilir. 1070-ci ildən 1109-cu ilə qədər Misirdə hakimiyyətdə olan Fatimilər xilafətinin vassallığında olan Banu-Əmmar ailəsi tərəfindən idarə edilirdi[2]. 1109-cu ildə Səlibçilər tərəfindən işğal edilir. 1289-cu ildə Məmlüklər tərəfindən fəth edilir. 1516-cı ildə I Sultan Səlimin Misir yürüşündə işğal edilir[3]. Osmanlıların tərkibində 1517-ci ildə Şam əyalətinin, 1534-cü ildə Hələb əyalətinin tərkibinə daxil edilir[4]. 1579-cu ildə isə Tərabülüs əş-Şam əyaləti təsis edilir.[5]

I Dünya Müharibəsi dövründə fransızlar tərəfindən ələ keçirildi. 1946-cı ildə isə Livanın tərkibinə daxil olur.

  1. Pour le linguiste libanais Anis Freyha cette interprétation communément admise ne serait pas raisonnable. Pour ce dernier le mot Tripoli ne peut être d'origine grecque puisque la fondation de la ville précèderait l'influence hellénique sur l'est du bassin méditerranéen. Freyha propose une lecture différente en rapprochant le Tripoli de "Tour-Bil" qui veut dire la montagne du dieu Bil. Cette hypothèse pouvant être reliée à l'existence de colline dénommée Turbul qui jouxte la cité. Cf. Freiha A., 1985, Dictionnaire des noms de ville et de villages au Liban en arabe), Librairie du Liban, Beyrouth.
  2. Un autre argument qui plaide en faveur de la non-hellénité du nom de Tripoli, c'est l'existence d'une autre localité au nom de Jarablous (Nord-Syrie - province d'Alep), qui rime avec Tarablous. Une analyse philologique pourrait révéler les rapports linguistiques entre ces deux noms et consolider davantage l'hypothèse que le nom de Tripoli ne vient pas du grec.
  1. Инструкция по передаче на картах географических названий арабских стран. — М.: Наука, 1966. — С. 28.
  2. William Harris (19 Jul 2012). Lebanon: A History, 600-2011 (illustrated ed.). Oxford University Press. p. 49.
  3. Commercial statistics: A digest of the productive resources, commercial... By John Macgregor Arxivləşdirilib 2019-01-05 at the Wayback Machine İStifadə tarixi: 2015-11-3
  4. The Shiites of Lebanon under Ottoman rule, 1516-1788 Arxivləşdirilib 2022-06-10 at the Wayback Machine By Stefan Winter. İstifadə tarixi: 2015-11-3
  5. Orhan Kılıç, XVII. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Devleti'nin Eyalet ve Sancak Teşkilatlanması, Osmanlı, Cilt 6: Teşkilât, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999 p. 95.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]