Udabno monastırı

Udabno monastırı (gürc. უდაბნოს მონასტერი) — Keşikçidağ monastır kompleksinə daxil olan tarixi-memarlıq abidəsi. Abidə, David Qareci lavrasının cənub-qərbində, böyük qayanın enişində yerləşir.

Udabno monastırı
gürc. უდაბნოს მონასტერი
41°26′29″ şm. e. 45°22′37″ ş. u.
Ölkə	Azərbaycan
Yerləşir	Ağstafa rayonu
Aidiyyatı	Gürcü Ortodoks Kilsəsi
Tikilmə tarixi	IX-XI əsrlər
Üslubu	Gürcüstan memarlığı
Vəziyyəti	qəzalı
Xəritədə yeri
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Udabno monastırı bir neçə mağara kilsəsindən ibarətdir. Kompleksin əsas tikilisi hündür və geniş zala malik olan Tanrı anası kilsəsidir. Kilsənin şimal tərəfində yerləşən girişi üç tağlı monumental arkada ilə vurğulanmışdır. Kompleksə həm də bir-birinin yanında yerləşən mağara sovmələr daxildir.

Udabno mağarasının interyerlərini bəzəyən freskalar silsiləsində ilk dəfə ardıcıllıqla David Qarecinin həyatını əks etdirən səhnələr yer almışdır. Kilsə freskalarının ən alt qatı X əsrin II yarısına aid edilir. Lakin, bu tarix yalnız freskaların tarixinə aid edilməklə, monastırın özünün daha əvvəlki dövrə aid olması qeyd edilir. Freskaların ikinci qatı XIII əsrə, üçüncü qatı isə XIV əsrə aiddir.

• 

  Monastırın giriş portalı və gürcü dilində kitabə

• 

  II Demetre freskası

• 

  Sinoptik İncillərin müəllifi olan dörd həvarini simvolizə edən dörd mələk freskası

• 

  Xeyir-dua verən Məsih freskası

• 

  Müqəddəs döyüşçülər freskası

• 

  Keşikçi mələklər freskası

Sərhəd mübahisəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

6 may 2012-ci ildə Azərbaycan Dövlət Sərhəd Xidməti monastır ərazisini qapalı elan edərək^[1], ziyarətə gələn turistlərin Udabno monastırına keçməsinə icazə verməmişdir.^[2] Bəyanatla çıxış edən Gürcüstan Mədəniyyət və İdman Nazirliyi Udabno monastırının Azərbaycan ərazisində yerləşdiyini və abidənin ziyarətə bağlanmasının Azərbaycanın daxili işi olduğunu bildirmişdir.^[3] Bununla yanaşı, Azərbaycan-Gürcüstan sərhədlərinin delimitasiyası ilə məşğul olan komissiya üzvlərinin rahat şəkildə monastır ərazisinə keçməsi, yoxlanış və baxış həyata keçirməsinə şərait yaradılmışdır.^[4]

• 

  Monastırın yerləşdiyi yüksəklikdə Azərbaycanın Qazax və Ağstafa rayonlarının ərazisi, o cümlədən Ağstafa şəhərinin mərkəzi aydın görünür.

• 

  Monastırdan Ağstafa rayonu ərazisinin görünüşü

• 

  Udabno monastırından yaxınlıqdakı mağaraların görünüşü

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

• აბრამიშვილი გ., დავით გარეჯელის ციკლი ქართულ კედლის მხატვრობაში, თბ., 1972
• Чубинашвили Г. Н., Пещерные монастыри Давид-Гареджи, Тб., 1948