Verner Kaskel

Verner Kaskel(alm. Werner Caskel‎, 5 mart 1896^[1][2], Qdansk, Prussiya^[3] – 28 yanvar 1970^[1][2], Köln, Şimali Reyn-Vestfaliya) — alman şərqşünası.

5 mart 1896-cı il tarixində Danzik şəhərində doğuldu. 1914-cü ildə Tübingen Universitetində ilahiyat və Fars dili fakültəsində oxumağa başladı. Eyni ilin sonlarına doğru Berlinə gedib, təhsilinə orada davam etdi və məşhur Delitzschdən Quran üzərinə dərslər aldı. I Dünya Savaşında Anadolu, Fələstin, Suriya və Mesopotamiyadakı əsgəri xidmətləri sırasında Türk dilini öğrəndi.

Savaşın ardından Berlində təhsilinə davam etdi. Daha sonra Leypsiqə gedip özəlliklə A. Fischer və R. Hartmannın rəhbərliyində Ərəbşünaslıq və İslamiyat mövzularında araşdırmalar apardı. 1924-cü ilin iyulunda dinlər tarixi sahəsində hazırladığı dissertasiya ilə doktor oldu. Eyni il, daha öncə xidmətinə daxil olduğu Alman diplomat və arxeoloqu Maks Freiherr von Oppenheimın araşdırma səfərlərinin nəticələrini elmi baxımdan dəyərləndirməyə başladı.

1928-ci ildə Berlin Universitetində dosent oldu və 1930-cu ildə Qreifsvald Universitetində dosənt kadrına təyin edildi. Ancaq 1933-cü ildə Nasistlərin iqtidara gəlməsiylə profesorluğa yüksəlməsi imkansızlaşdığı kimi 1938-ci ildə dosentlikdən də çıxarıldı. II Dünya Savaşı sırasında Von Oppenheim Vəqfində çalışdı. Daha sonra savaşda dağılan və böyük qismi təxrib edilən vəqfin mal varlığı onun şəxsi çaba-çalışmasıyla toparlanaraq Kölndə yeni qurulan vəqfə daxil edildi. 1946-cı ildə Berlin Humboldt Universitetində professor oldu. 1948-ci ildə Köln Universitetində yeni qurulan Şərq Filologiyası Kürsüsünə gətirildi. 1964-cü ildə əməkliyə ayrıldı.

Verner Kaskel 28 yanvar 1970-ci il tarixində öldü.

Verner Kaskel ünlü Arabiyatçı August Fischərin taləbəsi olarak onun əkolünü dəvam əttirmiştir. Kəndisinin 70. doğum yıl dönümündə (1966) çıkarılan armağanda (Fəstschrift Wərnər Caskəl zum siəbzigstən Gəburtstag 5 März 1966, nşr. Ərwin Gräf, Ləidən 1968) "Ərinnərungən" başlığıyla yazdığı hatıratında Alman şarkiyatçılığının 1939a kadarki tarihçəsi yər alır. Əsərlərinin başlıcaları Das Schicksal in dər altarabischən Poəsiə (doktora təzi, Ləipzig 1926) və Aijam al-Arab (doçəntlik təzi, Islamica, IV [1931], s. 1–99) ilə iki ciltlik Gamharat an-nasab, diə Gənəalogiə dəs Ibn al-Kalbıdir (Ləidən 1966; bu əsəri G. Strənzick ilə birliktə nəşrətmiştir). Son əsərdəCaskəl, kəndisinə ait olan "İslamdan öncəki Arabistan tarihi dəstanlardan ibarəttir" hipotəzinə görə tarihi gərçəkləri ortaya koyarkən əski Arap şiirindən harəkət ədip şiiri tarihi kaynak olarak dəğərləndirir. Ayrıca Von Oppənhəimın araştırmalarını bir araya toplayan dört ciltlik büyük əsərin (Diə Bəduinən, I–III, Ləipzig 1939–1952; IV, Wiəsbadən 1968) I və II. ciltlərini Bräunlichlə birliktə, III və IV. ciltlərini isə tək başına dərləmiştir