Xoruz döyüşü

Xoruz döyüşü — bir çox ölkələrdə keçirilən əyləncə növlərindən biridir^[1].

Adət-ənənəyə görə, hər il Novruz bayramında xoruz döyüşü təşkil edilir^[2].

Xoruz döyüşü üçün qabaqcadan xüsusi döyüşçü xoruzlar yetişdirilir^[1]. Bundan ötrü əsasən "Heyratı", "Daş pipik", "Badam pipik", "Yaponka" və başqa döyüşkən xoruz cinsləri bəslənilir^[2]. Onlara ət, fındıq, kişmiş verirlər ki, enerjili və sağlam olsunlar^[2] və döyüş zamanı caynaqlarına ülgüc kimi iti olan əlavə caynaq taxılır^[1].

Xoruz döyüşü insanlara əyləncə ilə yanaşı, həm də gəlir mənbəyi hesab olunur^[1]. Belə ki, xoruz azarkeşləri güclü xoruza mərcə girib pul qoyurlar, pul da götürürlər^[3].

Xoruzların meydanda hansı xoruzla qarşılaşacağı əvvəlcədən təyin edilir^[3]. Döyüşəcək xoruzların çəkisi və boyu düz gəlməlidir^[3]. Ona görə də döyüşdən əvvəl xoruzlar yan-yana düzülür və hansı hansına uyğun gəlsə, rəqibi o seçilir^[3].

Xoruz döyüşlərinin nəticəsində sadəcə bir xoruz sağ-salamat qalır, elə qalib də o seçilir^[1]. Döyüş meydanında yatan və döyüşdən qaçan xoruz uduzmuş sayılır^[2]. Uduzan xoruz qalib xoruzun yiyəsinə verilir^[2]. Əgər döyüş 2 saat ərzində davam edərsə və qalib bilinməzsə, o zaman bərabərlik elan olunur. Yəni yarış başa çatır və xoruzların arasında sülh bağlanır^[2].

Bir çox ölkələrdə heyvan döyüşdürülməsi qadağan olunasa da, bu adət-ənənə hələ də yaşamaqdadır^[1].

Belə ki, bu döyüşlər Azərbaycanda, Türkiyədə, İranda, Gürcüstanda və İndoneziyada keçirilir^[3]. Amma bu döyüşlərin keçirilməsi qanunla qadağandır^[3]. Hətta Sovet dövründə də Azərbaycanda bu yarışın keçirilməsi qadağan olunmuşdu. Amma insanlar bu yarışı gizlində də olsa keçirirdilər^[3].

Vikianbarda Xoruz döyüşü ilə əlaqəli mediafayllar var.

• Xoruz döyüşü "YouTube"da.