"Məzəli" juranlı (az.-əski. مهزهلی) — 1914–1915-cu illərdə Bakıda çıxan həftəlik ictimai, siyasi, satirik jurnal. Naşiri və redaktoru Haşım bəy Vəzirov idi.[1]
Məzəli | |
---|---|
az.-əski. مهزهلی | |
Baş redaktor | |
Təsis tarixi | 27 dekabr 1914 (9 yanvar 1915) |
Nəşrini dayandırıb | 17 (30) oktyabr 1915 |
Qərargah | |
Dil | Azərbaycan dili |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
"Məzəli" jurnalı 1914-cü ilin dekabrın 27-də nəşrə başlamış, 1915-ci il oktyabrın 17-də nəşrini dayandırmışdır. Jurnal Bakıda Azərbaycan türkcəsində nəşr edilirdi. Jurnalın əsas materiallarını redaktor özü yazırdı. 25-ci sayına kimi naşiri və redaktor Haşım bəy Vəzirov, 25–37 saylarında müvəqqəti müdiri Hacı İbrahim Qasımov, sonra isə yenidən müdir və naşiri Haşım bəy Vəzirov olmuşdur. H.Vəzirov "Kefim gələndə" sərlövhəli "Birisi" imzalı felyetonlar ilə məşhur olmuşdur. "Məzəli"nin 42 nömrəsi çapdan çıxmışdır.[2]
"Keyfim gələndə" ümumi başlığı altında yazdığı felyetonlar oxucular arasında geniş yayılmışdı. Jurnalda yalançı mollalar, fırıldaqçı hacılar, məşədilər, pulpərəst, özgə malında gözü olan adamlar kəskin tənqid olunurdu. "Məzəli" jurnalı da əsas tənqid üsulunu "Molla Nəsrəddin"ə bənzədirdi. Zarafat, sözü eyhamla demək əsas tənqid üsulu idi. Müharibə dövrünün ziddiyyətli məsələləri də jurnalda öz əksini tapırdı.
"Məzəli"nin ideya-ictimai məsləki və qabaqcıl mövqeyi ilk sayındakı proqram səciyyəli "Yolumuz" məqaləsində öz əksini tapmışdır. "Məzəli"də Ə.Nəzmi, Ə.Qəmküsar, C.Əsgərzadə, Ə.Müznib, Ə.Razi, B.Seyidzadə və b. iştirak etmişlər. Ə.Əzimzadənin jurnal üçün çəkdiyi 100-dən artıq karikaturada "Molla Nəsrəddin" jurnalının ənənələri təbliğ edilmişdir. "Məzəli" imperialist müharibəsinin törətdiyi dəhşətləri, ictimai ədalətsizliyi, qadın hüquqsuzluğunu ifşa etmiş, mətbuat, ədəbiyyat, teatr məsələlərini işıqlandırmış, savadsızlığın ləğvi və ana dilinin saflığı uğrunda mübarizə aparmışdır. "Molla Nəsrəddin" ədəbi üslubu ilə yazılmış "Seyahətnameyi-Çaqqulu bəy" və "Qarabağ səyahətnaməsi"ndə ictimai haqsızlıq tənqid olunmuşdur.