ДЕРДИ

фарс, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра къайгъу, садан гьал хъсанарун патал ийизвай фикир, кӀвалах, гьерекат. Етим Эмин, ви дердияр пара я. Е. Э. Пис папаз. Душманриз дерди кӀелиз, Дустарикай вуна хъелиз, Сан кьиле финиф са гъуьлуьз Бес им вуч саягъ я, Къафкъаз? С. С. Къафкъаз.

* дерди(яр) авун гл., ни 1) жуваз авачир шейинин къайгъу авун.... хъуьтӀуьз рагъ атайла, инсанар къаварал ацукьда, гьарда вичин са дерди ийида: итимри шаламар илигда, хевелагар цвада, кукӀвалар хъияда, дишегьлийри сар эвяда, гъалар ийида, гуьлуьтар храда... З. Ф. Маргьузаран тупӀар. 2) куьч. дердер ахъаюн.

* дерди кӀелун гл., ни низ рикӀе авай гафар, фикир лугьун.... Советдин председательзи къаршидиз атака. Чна, куьгьне танишри, хвеш-беш авуна, за куьрелди жуван дерди кӀелна. Т. А. Мехъер куьтягь тахьанмаз

* дерди-бала сущ. къайгъу, фикир, герек затӀ. Ви дерди-бала, Шагьмар халу? - жузуна Мурсала... Н. А. Шагьмар.

*   дерди-бала(яр) авун гл., ни 1) герек затӀ жагъурун. 2) жуван гьаларикай мукьва-кьилидиз ихтилатар авун.

*   дерди-гьал сущ. фикир, хиял. ХъуьтӀуьз гьамам, гатуз багъда Жеди куь дерди-гьал, фекьияр. С. С. Фекьияр.

* дерди-гьал авун гл., ни жуван гьаларикай мукьва-кьилидиз ихтилатар авун.

* дердиниз дава тахьуй ! межд. къаргъишдин са жуьре. Чан гъаргъарда, втер къава, Куь дердиниз тахьуй дава. Заз и кагъаз кхьей ксар, Куьн кӀвализ хквезамаз кьий! С. С. Тапан кагъаздиз жаваб

* дердиниз дава \[чара, дарман\] хьун шиир, гл., никай ва квекай дерт, гъам ийизвайа, гьадав куьмек агакьун. Жедач жал дердиниз чара себеб дарман алагуьзли. Е. Э. Алагуьзли. Зи дердиниз вун дава я, Валай гъейри авач дарман. Е. Э. Эй, зи гуьзел. Зи дердиниз хьанач дарман. Е. Э. Дилбераз.

* дердиникай хабар кьун шиир., гл., ни нин авай четин гьалдай акъудиз алахъун. Дердерикай хабар кьадач чарада, Дуьньядин гъам гьижран я лагь дустариз. Е. Э. Дустариз. Бенде авач, гьал ГьикӀ ятӀа аквадай, Дердиникай хабар кьуна рахадай. Е. Э. Дустариз.

* дердинин дарман шиир, сущ., гъам, хажалат квадардай затӀ. Заз лагь вуна нин дердинин дарман, алагуьзли! Е. Э. Алагуьзлидиз. Фимир, назлу, зун къвезава, Дердинин дарман Назани. Е. Э. Назани. Хаинри чав ийиз тунач Чи дердиниз дарман, клуб. X. Т. ЦӀийи клубдиз. Ви патарив атана зун, Зи дердиниз дарман я вун... А. Гь. Ярдиз. чанда дердер хьун.

ДЕРДЕР
ДЕРДИСЕР

Значение слова в других словарях