Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • витӀ

    : витӀ акъудун - пикнуть.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ВИТӀ

    cıqqır, səs; çınqır, çınqırtı; витӀ акъат тавун cıqqır çıxmamaq, qətiyyən səs çıxmamaq, susmaq; dillənməmək, danışmamaq; витӀ акъуд тавун cıqqırını çı

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ВИТӀ

    сущ.; сес. витӀ. 1. Мумкин я, витӀ ва пивитӀ са дувулдин гафар хьун. 2. И гафарин дувул сесиниз ухшарвал авуна ( звукоподражание ) арадиз атана. 3. Ду

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВИТӀ

    сущ.; сес. витӀ. 1. Мумкин я, витӀ ва пивитӀ са дувулдин гафар хьун. 2. И гафарин дувул сесиниз ухшарвал авуна ( звукоподражание ) арадиз атана. 3. Ду

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВИТӀ:

    v. peep.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ВИТЬ

    несов. 1. burmaq, eşmək, hörmək; 2. tikmək; вить гнездо yuva tikmək; ◊ веревки вить (из кого-нибудь) ...tamamilə özünə tabe etmək.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • выть

    ...жить - по-волчьи выть (посл.). 2) трад.-нар. Плакать в голос. Выть в голос. Выть по покойнику (оплакивать). • - выть на луну - выть волком

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВИТЬ

    1. Burmaq, eşmək, hörmək; 2. Tikmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЫТЬ

    1. Ulamaq; 2. Vıyıldamaq; 3. Hönkürtü ilə ağlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИТЬ

    несов. 1. звер гун, звер гана (еб, галтIам, цIил ва мсб) авун. 2. арушун, арушна авун; арушна кIетI авун (гъаларикай). 3. (муг) авун; вить гнездо муг

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЫТЬ

    несов. 1. къув ягъун, ав чIугун. 2. кIевиз шехьун, ав ацалтна шехьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЫТЬ

    несов. 1. ulamaq; собака воет it ulayır; 2. vıyıldamaq; ветер воет külək vıyıldayır; 3. məc. hönkürtü ilə ağlamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • вить

    вью, вьёшь; вей; вил, -ла, вило; витый; вит, -а, -о; нсв. (св. - свить) см. тж. виться, витьё что (из чего) Скручивая, соединять, сплетать в единое це

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • верёвки вить

    из кого разг.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выть волком

    ...бессилия, невозможности что-л. предпринять, чтобы выйти из тяжёлого положения.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • выть на луну

    Изнывать от тоски, скуки.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • VIQ-VIQ

    звукоподр. употребляется для обозначения звуков, издаваемых ребёнком, или звуков, издаваемых утёнком

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VIZ-VIZ

    1 сущ. зоол. бронзовка (жук пластинчатоусых) 2 звукоподр. жужжание

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VİC-VİC

    ...употребляется для обозначения щебета птиц. Quşlar vic-vic edir птицы щебечут

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VIZ-VIZ

    i. hum, buzz, drone; ~ etmək bax vızıldamaq

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • VIĞ-VIĞ

    təql. bax vığıltı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VIQ-VIQ

    ...(bələyi yırğalayaraq): – Nə var, a qoca kişi, vıq-vıq elə, bir görüm. Ə.Məmmədxanlı. 2. Ördək balasının çıxardığı səs.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VIZ-VIZ

    təql. bax vızıltı. Arılar vızvızla uçuşur. ◊ Vız durmaq dan. – dik durmaq, pırtlaşmaq, qarışmaq. Saçları vız durub.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİC-VİC

    ...yolçu sevimli qırlanğıc; Ötüşür bir budaqda şən: “vic-vic!” A.Şaiq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ВИЛ-ВИЛ

    göz-göz; deşik-deşik; вил-вил хьайи ниси məsaməli (deşik-deşik) pendir; вил-вил авун göz-göz etmək, deşik-deşik etmək; вил-вил хьун göz-göz olmaq, deş

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ВИШ-ВИШ

    zərf yüz-yüz.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • VİC-VİC

    təql. цӀив-цӀив, чӀив-чӀив, чӀив-чӀирив (нуькӀверин ван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • vığ-vığ 2021

    vığ-vığ

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • vıq-vıq 2021

    vıq-vıq

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • vız-vız 2021

    vız-vız

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • vic-vic 2021

    vic-vic

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • VIZ-VIZ

    бронзовка (пластинчатоусый жук)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VIJ

    təql. bax vıjıltı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİNT

    [rus.] 1. Burğulu mıx, burğu şəklində olan mıx. Vintlə bərkitmək. Vinti boşaltmaq. // dan. Ümumiyyətlə, yivli şeylər: şurup, bolt və s. [Məmməd:] Bir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİŞ

    is. Nazik bərk ip.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • вот, вот

    см. вот 5); в зн. частицы.; разг. = вот Вот, вот, именно это я ему и сказал.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВОТ-ВОТ

    ...elə bu saat; ...üzrədir; иногда каталось, что вот-вот пойдёт дождь bəzən elə gəlirdi ki, elə bu saat yağış yağacaq; больной вот-вот умрёт xəstə ölmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • вот-вот

    нареч.; разг. Сейчас; ещё немного и... Вот-вот пойдёт дождь. Бежит, задыхается - вот-вот упадёт.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВИНТ

    vint (1. Burma, mıx; 2. Gəmini, təyyarəni və s. Hərəkətə gətirən qurğu; pər)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • VİNT

    винт

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VİŞ

    шпагат

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВИД

    1. Görünüş, 2. Sifət, üz,3 mənzərə; 4. Fikir, niyyət; 5. Şəkil, hal

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВЛИТЬ

    1. цун (мес. яд). 2. пер. кутун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИС

    asılma, sallanma (gimnastika alətlərində məşq etmə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВИТЬЁ

    burma, eşmə, hörmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВБИТЬ

    ягъун (мес. ччилиз хак); яна (ягъиз-ягъиз) ракъурун; яна вигьин. ♦ вбить в голову гужалди кьиле ттун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИД₀

    ...Кавказа Кавказдин тIебиатдин шикилар авай альбом; у него больной вид адан тегьер (шикил, акунар) азарлуданди я; комната с видом на море гьуьл аквадай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИД₁

    жуьре

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИНТ

    винт (1. резбе квай элкъвей ракь. 2. пароходар ва самолѐтар гьерекатдал гъидай, гигинал злкъведай, цIапуррикай ибарат тир затI. 3. къумар къугъунин са

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИСТ

    вист (1. къумар къугъунин са жуьре. 2. къумарин бязи къугъунра ишлемишдай гаф).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВИШЬ

    частица разг. аку, аку гьа

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ULAMAQ

    выть, завывать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VIYILDAMAQ

    выть, завывать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • şit-şit

    zərf. platement, banalement, vulgairement, cyniquement

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • qıt-qıt 2021

    qıt-qıt

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ŞİT-ŞİT

    ...Şit, qeyri-ciddi, yüngülyüngül. Şit-şit danışmaq. Şit-şit gülmək. // məc. Yüngüllük, bayağılıq, qeyri-ciddilik; yüngül, bayağı, qeyri-ciddi hərəkət.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • şit-şit

    şit-şit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ŞİT-ŞİT

    нареч. пошло, банально, нагло. Şit-şit gülmək пошло смеяться, şit-şit danışmaq пошло говорить

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞİT-ŞİT

    нареч. шит-шит, шитдаказ (мес. рахун, хъуьруьн).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QIT-QIT

    сущ. название игры

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞİT-ŞİT

    z. light, not seriously

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • витьё

    см. вить; -я; ср.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕРЁВКА

    ...kəndir, sicim; 2. məc. dar ağacı; ◊ вить веревки (из кого) bax вить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ÇİT

    is. Basma güllü və ya saya yüngül pambıq parça. Gülnaz ucuzqiymətli çitdən sadə paltar geyirdi. T.Ş.Simurq. [Gülçöhrə:] Bu cür çitin arşınını biz həmi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • FİT

    is. 1. Bir-birinə kiplənmiş dodaqların və ya dişlərin arasından güclü nəfəsvermə, yaxud fıştırıq və s. vasitəsilə çıxarılan kəskin zil səs. Gecə yarıd

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KVİT

    [fr.] Baş-başa, heç-heçə. □ Kvit olmaq – hesablaşmaq, üzülüşmək; baş-başa, əl-ələ olmaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIT

    sif. Tapılmayan, qəhət, yox dərəcəsində az. Sərv ağacı hər ağacdan ucadır; Əsli qıtdır, budağında bar olmaz. Xəstə Qasım. □ Qıt olmaq – tapılmamaq, ta

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ŞİT

    sif. 1. Duz qatılmamış, duzsuz. Şit pendir. Şit kərə. – [Mahmud:] Bir kətəyə bax, şit yağı da basıblar arasına, adamın ağzının suyu axır. Ə.Haqverdiye

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BİT

    вошь

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BİT

    is. İnsan və heyvan qanını sormaqla qidalanan kiçik, qanadsız cücü.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇİT

    1. ситец; 2. ситцевый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HÖRMƏLƏMƏK

    вязать, вить, плести на скорую руку

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ULAŞMAQ

    выть (в один голос, многим вместе)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • вытьё

    см. выть; -я; ср. Волчье вытьё.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • по-шакальи

    см. шакалий; нареч. Выть по-шакальи.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • по-пёсьи

    см. пёсий; нареч. Выть по-пёсьи (подобно псу).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ÇINQIR

    сущ. рах. жингъир, ван, витӀ, чуькь; çınqırını çəkməmək жингъир акъуд тавун, витӀ акъуд тавун, ван акъуд тавун, чуькьни тавун, сивни ахъай тавун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • обезлиствить

    -вит; св. что Лишить листвы. Сильный град обезлиствил деревья.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • EŞMƏK

    ...рыть, копать; 2. крутить, закручивать, скручивать, скрутить, вить (нитку, веревку);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HÖRMƏLƏMƏK

    глаг. разг. плести (вить, вязать) на скорую руку, сплести

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ULATMAQ

    глаг. груб. простореч. kimi заставить кого выть (заунывно плакать)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • завыть

    -вою, -воешь; св. Начать выть. Волки завыли. Метель завыла.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ав

    ...чӀугвазва - волк воет. 2. (редко) вой, громкий плач : ав ягъун - а) выть (о звере); б) выть, плакать в голос; ав ацалдна шехьун - выть, плакать в гол

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • повыть

    -вою, -воешь; св.; разг. Выть некоторое время. Щенок повыл немного.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • къув

    (-ди, -да, -ар) - вой : къув чӀугун / къув ягъун - выть, завывать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • неродовитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о. Не имеющий знатных, родовитых предков.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • глянцевитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о. см. тж. глянцевито, глянцевитость = глянцеватый

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YUVALAMAQ

    глаг. гнездовать, гнездоваться (вить, устраивать гнёзда для выведения потомства – о птицах)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TOYLAMAQ

    1 глаг. диал. прясть, вить, İpi toylamaq вить веревку 2 глаг. разг. см. tovlamaq; уговаривать (стараться убедить словами, чтобы склонить к чему-л., за

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ULAŞDIRMAQ

    глаг. груб. простореч. заставить выть многих (заставить плакать в голос и заунывно)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CIQQIR:

    cıqqır çıxmamaq витӀ акъат тавун, жингъир акъат тавун, ван акъат тавун, чуькьни тавун, кисун; cıqqırını çıxarmamaq (çəkməmək) витӀ акъуд тавун, жингъи

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • развыться

    -воюсь, -воешься; св.; разг. Начав выть, продолжать не переставая. Собака развылась. Ишь, развылся!

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • чӀув

    ...жужжание. 2. вой (ветра) : чӀув авун - а) жужжать; б) завывать, выть (о ветре).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • VIYILDAMAQ

    глаг. 1. выть, завывать, завыть. Külək vıyıldayır ветер воет 2. свистеть, просвистеть (о быстронесущемся предмете)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ужасающе

    см. ужасающий; нареч. Ужасающе выть. Ужасающе похож на кого-л. Ужасающе растопырить пальцы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • черствить

    -вит; нсв. (нсв. - очерствить) кого-что Делать менее отзывчивым, бездушным. Эгоизм черствит сердце.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • отвить

    отовью, отовьёшь; отвей; отвил, -ла, -ло; отвитый; -вит, -а, -о; св. см. тж. отвивать, отвиваться, отвивание 1) что и чего Отделить от чего-л., развив

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • мозговитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о., разг. Умный, сообразительный, толковый. Мозговитый мужик! М-ая голова.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • извить

    изовью, изовьёшь; извей; извил, -ла -ло; извитый; -вит, -а, -о и, извитой; -вит, -а, -о; св. см. тж. извивать что Придать чему-л. вид волнистой линии

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ULAŞMAQ

    глаг. выть многим вместе: 1. (о собаках, волках и т.п.) 2. груб. простореч. плакать в голос

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ледовитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о., устар. Покрытый льдами, имеющий много льда. Ледовитый океан. Ледовитый ветер (северный, холодный).

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • башковитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о., разг. см. тж. башковитость Умный, толковый, сообразительный. Башковитый мужик! Б-ые ребята.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • родовитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о. см. тж. родовитость принадлежащий к старинному знатному роду 2) Родовитый боярин, помещик, шляхтич.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • подвывать

    -аю, -аешь; нсв. см. тж. подвыть, подвыв, подвывание 1) Выть, вторя кому-, чему-л., сопровождать воем что-л. Волчица подвывает волку. 2) разг. Выть вр

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • слаборазвитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о. Недостаточно развитой. Слаборазвитый ребёнок. С-ые страны. С-ая промышленность. С-ые мышцы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВОЛК

    жанавур. ♦ волком выть агь-вай авун, гьарай акъатун, шел-хвал авун; морской волк пер. крарай акъатай куьгьне моряк.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ZIRHAZIR

    ...плакать навзрыд; реветь, zırhazır zırıldamaq нудно и протяжно выть

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • даровитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о. см. тж. даровито, даровитость Обладающий способностями к чему-л.; талантливый, одарённый. Даровитый писатель

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • духовитый

    -ая, -ое; -вит, -а, -о., разг. см. тж. духовито Душистый, ароматный. Розовое масло особенно духовито. Духовитый запах жаркого.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • подзавить

    -вью, -вьёшь; подзавил, -ла, -ло; подзавитый; -вит, -а, -о; св. кого-что разг. Слегка, немного завить. Подзавить волосы.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • HÖRGÜLƏMƏK

    ...сложить (соорудить из камня) 2. плести, сплести корзину и т.п. 3. вить, свить 4. вязать, связать 5. плести, заплести (косу)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VİTAMİNSİZ

    sif. Tərkibində vitamin olmayan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTAMİNLƏŞDİRMƏK

    f. Vitamin daxil etmək, vitamin qatmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTAMİNLƏŞDİRMƏ

    “Vitaminləşdirmək” dən f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTAMİNLƏŞDİRİLMİŞ

    f.sif. Vitamin daxil edilmiş, vitamin qatılmış, vitaminli. Vitaminləşdirilmiş balıq yağı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTAMİNLƏŞDİRİLMƏK

    məch. Vitamin daxil edilmək, vitamin qatılmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTAMİNLƏŞDİRİLMƏ

    “Vitaminləşdirilmək” dən f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTAMİ́N

    [lat.] 1. İnsan və heyvanın qidalanması, maddələr mübadiləsi və orqanizmin normal fəaliyyəti üçün lazım olan müxtəlif tərkibli üzvi maddə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTALİ́ZM

    [fr.] Biologiyada: həyat prosesləri və hadisələrinin maddi əsaslardan deyil, orqanizmlərdə olan xüsusi qeyri-maddi əsasdan – “həyati qüvvədən” asılı o

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTALİ́ST

    [fr.] 1. Vitalizm tərəfdarı. 2. Vitalizmə aid olan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VİTAMİNLİ

    sif. Tərkibində vitamin maddəsi olan. Vitaminli yeməklər. Vitaminli göyərtilər. Vitaminli sabun

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Vita
Vita Tbilisi BK — Tbilisidə Basketbol klubu.
Katarina Vitt
Katarina Vitt (alm. Katarina Witt‎; 3 dekabr 1965 və ya 1964, Ştaken[d], Qərbi Berlin) — dünya şöhrətli şərqialmaniyalı fiqurçu, film sənətçisi. Katarina Vitt, 1984-cü ildə Sarayevoda baş tutan XIV Qış Olimpiya Oyunlarının və 1988-ci ildə Kalqaridə baş tutan XV Qış Olimpiya Oyunlarının çempionu olub. O, üç dəfə (1932, 1936, 1940) Olimpiya Oyunlarının qalibi olan Norveç nümayəndəsi Sonya Henidən sonra 2 dəfə Olimpiya Oyunlarının çempionu olmağı bacaran yeganə idmançıdır. Katarina Vitt 1984, 1985, 1987 və 1988-ci illərdə Dünya Çempionatının qızıl medalına sahib olub. 1983, 1984, 1985, 1986, 1987 və 1988-ci illərdə Avropa Çempionatının qalibi olan Katarina Vitt, 1981-ci ildən 1988-ci ilə qədər Şərqi Almaniya Çempionatının 8 dəfə çempionu olub və 1984-cü ildə Şərqi Almaniyada ilin qadın idmançısı seçilib. Karyerasını başa vurduğdan sonra film sahəsində çalışan Katarina Vitt, 1990-cı ildə nüfuzlu "Emmi" televiziya mükafatına layiq görülüb. 32 yaşında «Playboy» jurnalı üçün ehtiraslı pozlar verən Katarina Vitt, bir-sıra televiziya verilişlərinin aparıcısı olub. Karyerası ərzində 39 yarışa qatılan Katarina Vitt, onların 24-də qızıl medal, 6-da gümüş medal, 1-də isə bürünc medal qazanıb. 8 yarışda medal qazana bilməyən Katarina Vitt, ən çox Dünya və Avropa çempionu olan alman fiqurçudur.
Sen-Vits
Sen-Vits (fr. Saint-Witz) — Fransada bələdiyyə, region — İl-de-Frans, departament —Val-d’Uaz, rayon — Sarsel, kanton — Lüzarş. Əhalisi — 1 925 nəfər (1999). Bələdiyyə Paris şəhərinin 31 km şimal-şərq, Serji bələdiyyənin 38 km şərqdə yerləşir.
Viti-Levu
Viti-Levu (ing. Viti Levu) — Viti-Levu adalarının ən iri adasıdır. Viti Levu dillərində «Böyük ada» mənasini bildirir. Viti sözü sonradan dəyişilmiş formada Fici olmuşdur. == Coğrafiyası == Adanın sahəsi 10 338 km² təşkil edir. Şərqdən qərbə uzunluğu 146 km, şimaldan cənuba 106 km təşkil edir. Ölçülərinə görə Okeaniyada ölçüsünə görə 6 adadır. Ən yaxın materik Avstraliyadır (2700 km). Adanın şimalında Blaya dənizi yerləşir. Vanua-Levu adası digər adalardan Latu-i-ra və Kandavu boğazları ilə ayrılır.
Vito Corleone
Vito Korleone (Vito Andolini) Korleone Mafiya Ailəsinin banisi və ilk donu. Filmdə gəncliyini Robert de Niro, qocalığını Marlon Brando canlandırmışdır. 1901-ci ildə Don Ciccionun atası, anasını öldürməsinin ardından yaxınları vasitəsilə Amerika Birləşmiş Ştatlarına göndərilmişdir. Su çiçəyi xəstəliyinə görə Ellis Adasında 3 ay karantində keçirmişdir. "Genco İdxalat" adlı bir şirkət qurmuş və İtaliyadan zeytun yağı idxal etmiştir. 4 uşağı, Santino , Fredo, Maykl, Coni, olmuşdur. Karmela Korleone ilə evlidir, belə ki, bu qadın ən çətin vaxtlarında yanında olaraq Vitonun hörmətini qazanmışdır. Məlum olan qeyri-qanuni əlaqəsi və uşağı yoxdur. İş dünyasında isə aldığı məntiqli qərarları, zəkası vardır. Don Vito Korleone personajı mafiya tərzi filmlərlə inteqrasiya olunmuş bir aktyordur.
Vito Fabris
Vito Fabris (20 sentyabr 1954 – 10 aprel 2021, Pistoya, Toskana) — İtalyalı peşəkar basketbolçu. == Həyatı == Vito Fabris 20 sentyabr 1954-cü ildə İtaliyanın Emiliya-Romanya regionunda anadan olub. 1971-ci ildə başlayan və 1987-ci ilə qədər davam edən aktiv basketbol karyerasında İtalyan Basketbol Liqasında "Libertas Forlì", "Pall Firenze", "Basket Mestre" və "Olimpia Pistoia" komandalarında çıxış etmişdir. Fabris 10 aprel 2021-ci ildə dünyaya gəldiyi Emiliya-Romanyada 66 yaşında ürək tutmasından vəfat etmişdir. == Komandalar == 1971-1979 – "Libertas Forlì" 1979-1983 – "Pall.
Vito Korleone
Vito Korleone (Vito Andolini) Korleone Mafiya Ailəsinin banisi və ilk donu. Filmdə gəncliyini Robert de Niro, qocalığını Marlon Brando canlandırmışdır. 1901-ci ildə Don Ciccionun atası, anasını öldürməsinin ardından yaxınları vasitəsilə Amerika Birləşmiş Ştatlarına göndərilmişdir. Su çiçəyi xəstəliyinə görə Ellis Adasında 3 ay karantində keçirmişdir. "Genco İdxalat" adlı bir şirkət qurmuş və İtaliyadan zeytun yağı idxal etmiştir. 4 uşağı, Santino , Fredo, Maykl, Coni, olmuşdur. Karmela Korleone ilə evlidir, belə ki, bu qadın ən çətin vaxtlarında yanında olaraq Vitonun hörmətini qazanmışdır. Məlum olan qeyri-qanuni əlaqəsi və uşağı yoxdur. İş dünyasında isə aldığı məntiqli qərarları, zəkası vardır. Don Vito Korleone personajı mafiya tərzi filmlərlə inteqrasiya olunmuş bir aktyordur.
Vitr namazı
Vitr namazı - Vitr namazı təkidlə buyurulmuş sünnədir. Belə ki, Məhəmməd peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) bu namaza rəğbətləndirmiş və təşviq etmişdir. Əbu Hureyrə Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) belə dediyini rəvayət edir: "Həqiqətən Allah vitrdir (təkdir) və vitri sevər". Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) vitr namazını qılmış və sonra demişdir: "Ey Quran əhli, vitr namazını qılın. Həqiqətən Allah vitrdir (təkdir) və vitri sevir" == Vitr namazının qılınan vaxtı == Vitr namazını İşadan Sübhə qədər olan vaxtda qılmaq olar. Bu namazı gecənin son üçdəbirində qılmaq daha yaxşıdır. Aişə deyir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) vitr namazını, gecənin ilk, orta və axır vaxtlarında qılardı. Amma həyatının sonunda vitri səhərəyaxın qılardı". Gecənin sonunda oyanacağına əmin olmayan kimsənin, vitri gecənin ilk vaxtında qılması daha yaxşıdır. Eləcə də gecənin sonunda oyanacağına əmin olan kimsənin, vitri gecənin son vaxtında qılması daha yaxşıdır.
Vit İngeduld
Cose Della Vita
Cose della vita — orijinalı 1993 - cü ildə Eros Ramazotti tərəfindən ifa edilmiş mahnı. Mahnı dünyada o qədər də böyük uğur qazanmamış və ən yüksək yerə İsveçrə hit paradında qalxmışdır ki, burada da mahnının qazandığı zirvə yeddinci yer idi. Eros Ramazottinin Cose della vita mahnısına çəkdirdiyi klipin rejissoru Spike Lee olmuşdur. Mahnıya ikinci həyat isə Tina Törnerin sayəsində verilmişdir. Belə ki, 1997-ci ildə mahnı Eros Ramazotti və Tina Törnerin ifasında - bu dəfə duet şəklində yenidən lentə alınmışdır. Tina Törner mahnını özünü yazdığı ingilis dilində olan sözlərlə ifa etmiş və bundan sonra mahnı "Cose Della Vita - Can't Stop Thinking of You" adlandırılmışdır. Mahnının duet versiyası dünyada böyük uğur qazanmış və sevilmişdir. Bir çox dünya ölkələrində hit paradlarda da uğur qazanmış mahnı ən yüksək yerə Almaniya və Niderlandda yüksəlmiş və dördüncü yerə qədər irəliləmişdir. Cose della vita mahnısı Tina Törnerin 2004 - cü ildə çıxardığı All the Best adlı albomuna da daxil edilmişdir.
Denni De Vito
Daniel Maykl "Denni" De Vito-oğul (ing. Daniel Michael DeVito Jr.; 17 noyabr 1944, Eşberi-Park, ABŞ) — amerikalı aktyor, ssenarist, prodüser və rejissordur. == Həyatı == Denni De Vito 1944-cü ildə ABŞ-də italyan əsilli ailədə anadan olmuşdur. Onun ilk sənəti bərbər olub. De Vito "Uilfred Bərbər Akademiyası"nı bitirmişdir. Film karyerası 1971-ci ildən başlayır. Denni De Vito ilk uğurunu "Ququ quşu yuvasının üzərindən uçarkən" filmində qazanır. 1984-cü ildə çəkilən "Daş ilə roman" filmindən sonra məşhurlaşır. 1985-ci ildən başlayaraq komediya filmlərində çəkilməyə başlayır. 1992-ci ildə öz kinokampaniyasını yaradır ("Jersey Films" kompaniyası).
Vita Tbilisi BK
Vita Tbilisi basketbol klubu — Gürcüstanın Tbilisi şəhərini təmsil edən peşəkar basketbol klubudur. Klub öz ev oyunlarını 9700 nəfər tamaşaçı tutumuna malik Tbilisi İdman sarayında keçirir. Klub hal-hazırda Gürcüstanın ikinci liqası sayılan A-Liqada çıxış edir == Tarixi == 90-cı illərdə Vita klubu Gürcüstan Superliqasında çıxış etmiş və 1993-cü ildən 1998-ci ilə kimi 6 dəfə çempionatın qalibi olmuşdur. Klub 2015-16 mövsümündə VTB Birləşmiş liqasında iştirak etmişdir.
Frank de Vit
Frank de Vit (13 fevral 1996) — Niderlandlı cüdoçu. Frank de Vit Niderlandı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Frank de Vit birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 81 kq çəkidə, 1/16 final mərhələsində Bolqarıstanın nümayəndəsi İvaylo İvanov ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Frank de Vit rəqibinə 0:110 hesabı ilə uduzdu.
Müqəddəs Vit kafedralı
Müqəddəs Vit kafedralı (tam adı Müqəddəs Vit, Vatslav və Voytex kafedralı; çex. Katedrála svatého Víta, Václava a Vojtěcha) — Praqa qalasında yerləşən qotik üslublu kilsədir və Praqa arxiyepiskopluğunun mərkəzi sayılır. Kafedral həm texniki xüsusiyyətləri, həm də və bədii səviyyəsinə görə Avropa ərazisində qotika üslubunda inşa olunmuş binaların mirvarisi, həmçinin Çex xalqının sənət və ümummilli yadigarı hesab olunur. Müqəddəs Vit kafedralı əhəmiyyətli dərəcədə Mərkəzi Avropa memarlığına xas olan gecikmiş qotika üslubunun inkişafına güclü təsir göstərmişdir. Memar Peter Parlerin tərtib etdiyi layihələr bir nümunə olaraq daha sonralar Sloveniya, şimali Xorvatiya, Avstriya, Çexiya, Polşa və cənubi Almaniyanın yerli qotika binalarında istifadə olunurdu. Kafedralın dəhlizlərində Çexiya kralları və arxiyepiskopları dəfn olunmuşdular, həmin bu yerdə həmçinin Orta əsr Çexiyasının tacqoyma reqaliyaları qorunub saxlanılır. Kafedral Praqa qalasında yerləşir və onun ayrılmaz tərkib hissəsi sayılır. Uzun illər ərzində, kilsənin zəng qülləsi Praqanın ən hündür nöqtəsi hesab olunurdu. == Memarlıq == === Memarlıq üslubunun xüsusiyyətləri === Praqa Müqəddəs Vit kafedralının tikinti işləri XIV əsrin ortalarından başlamış və demək olar ki, 6 əsr boyu davam etmişdir. Məhz bu səbəbdən, onun memarlıq üslubunda həm qotika, həm də barokko və neoqotika elementlərini görmək olar.
Viti Çereviçkin adına Uşaq parkı
Viti Çereviçkin adına Uşaq parkı — Rostov-na-Donu şəhərində yerləşən park. Park şəhərdə yeganə uşaq parkdır. Park şəhərin mərkəzində Sovetski küçəsində yerləşir. == Tarixi == Park ilk dəfə 1880-ci ildə salınmışdır. Parkın ilk adı Aleksandr bağı olmuşdur. Bu bağ Rusiya İmperiyasının imperatoru II Aleksandrın imperator kimi tac qoymasının 25 illiyi münasibəti ilə inşa edilmişdir 1894-cü ildə burada Aleksandr kolonnası quraşdırılır. 11 metrlik kolonna italyan arxitektoru Tonettinin layihəsinin əksi olaraq Nikolay Nikitiç Durbax tərəfindən yaradılmışdır. Sovet dönəmində imperiya ilə əlaqədar olan emblemlər abidədən çıxarılmışdır. 1994-ci ildə qranit lövhə və iki başlı qartal yenidən quraşdırılmışdır. Hazırda abidə yerli əhəmiyyətli mədəni abidə sayılır.
Müqəddəs Vit kilsəsi (Çeski Krumlov)
Müqəddəs Vit kilsəsi (çex. Kostel svatého Víta) — qotik üslublu katolik prixod məbədidir və Çeske Budeyovitse yeparxiyasının Çeski Krumlov prixodunun tabeliyindədir. Kilsə Vltava çayının sahil burnunda, Çeski Krumlov şəhərinin tarixi mərkəzində yerləşir və Krumlov qəsri ilə yanaşı şəhərin iki memarlıq dominantlarından biri sayılır. Kilsə 1992-ci ildən "Çeski Krumlov şəhərinin tarixi mərkəzi" adı altında UNESCO-nun Dünya Mədəniyyət Mirasları siyahısının tərkibinə daxildir, həmçinin Çexiya Respublikasının (1995-ci ildən) Milli Mədəniyyət abidəsidir. == Tarix == Çeski Krumlovun roma-katolik prixodu 1317-ci ildən öncə, Krumlov panlığının varisi və nüfuzlu çex feodalı Rojmberkli I Pyotr (1347-ci ildə vəfat edib) tərəfindən yaradılmışdı. Prixod ilə bağlı ilk sənədli məlumatlar 1329-cu ilə aid edilir. 1309 və 1317-ci illər arasında Rojberkli Pyotr kiçik müqəddəs Vit prixod kostyolunun, onun yanında isə müqəddəs Vatslav kapellasının əsasını qoymuşdu. Krumlov prixodunun inkişafı və şəhər əhalisinin xeyli artması, Rojmberkli Pyotrun ilkin Vit kostyolunun yerində qotik üslubda yeni, daha geniş və möhtəşəm məbədin tikintisinə vadar etdi. Qotik kilsənin tikintisi 1340-cı ildə alman memarı Linhardın rəhbərliyi altında başlanılmış və yerli sənətkar Krumlovlu Stanek tərəfindən davam etdirilmişdi (əsas nefin qübbəsindəki yazı bunu təsdiqləyir). 1374-cü ildə Krumlov prixodu Doudleb dekanlığının mərkəzinə çevrilmiş, onun baş məbədi isə Müqəddəs Vit kilsəsi seçilmişdi.
FITA
Beynəlxalq Oxatma Federasiyası (fr. Fédération Internationale de Tir a l'Arc) — 1931-ci ildə Lvov şəhərində yaradılan və hazırda 156 ölkənin üzv olduğu federasiyadır. == Tarixi == FITA 4 sentyabr 1931-ci ildə Polşanın Lvov şəhərində (indiki Lvov, Ukrayna) yaradılıb. Onun yeddi təsisçi üzv dövləti Fransa, Çexoslovakiya, İsveç, Polşa, ABŞ, Macarıstan və İtaliya idi. Təşkilatın məqsədi oxatma üzrə müntəzəm çempionatlar yaratmaq və oxatmanı Olimpiya proqramına qaytarmaq idi. Nəhayət 1972 Yay Olimpiya Oyunlarında FITA buna nail oldu. 2011-ci ilin iyul ayında təşkilatın 80 illik yubileyinin qeyd edildiyi FITA Konqresində böyük əksəriyyət təşkilatın adının FITA-dan Beynəlxalq Oxatma Federasiyasına (ing. World Archery Federation) dəyişdirilməsinə səs verdi. Rusiyanın Ukraynaya hərbi təcavüzündən sonra, 2022-ci ilin martında Federasiya elan etdi ki, Rusiya və ya Belarusdan olan heç bir idmançı, komanda rəsmisi və ya texniki işçinin hər hansı beynəlxalq oxatma tədbirində iştirakına icazə verilməyəcək, onların bayraqları və himnləri qadağan edilib və bu iki ölkədə oxatma yarışları keçirilməyəcək.
Hiti
Hiti adası (fr. Hiti) — Tuamotu arxipelaqına daxil olan kiçik atoll (Fransa Polineziyası). == Coğrafiya == Bir atolldur və yumurta formasına malikdir. Daxilində bir bir laqun vardır. Laqun okean sularından tam təcrid olunmuşdur. == İnzibati bölgüsü == İnzibati baxımından Makemo kommunasına daxildir. == Tarixi == Atoll 1820-ci ildə Faddey Bellinshauzenin ekspedisiyası zamanı kəşf edilir. == Əhali == 2007-ci il məlumatına görə adada yaşayış yoxdur.
Kita
Kita (Tokio) — Tokionun xüsusi rayonlarından biri.
Kito
Kito (isp. San Francisco de Quito) — Ekvadorun paytaxtı, həmçinin siyasi, iqtisadi və mədəni mərkəzi. Qədim hindu xalqı kitunun şərəfinə adlandırılıb. == Coğrafi şəraiti == Kito Cənubi Amerikanın şimal-qərbində, And dağları arasında Piçinça vulkanının cənub ətəyində yerləşir. Şəhər ekvatordan 24 kilometr cənubdadır, sahəsi 290 km²-dir. == Əhalisi, dil və din == 2005-ci il siyahıyaalınmsına görə əhalisi 1 856 501 nəfərdir. Kito əhali sayına görə Ekvadorun ikinci şəhəridir, birinci şəhər Santyaqo-de-Quayakildir. Milli tərkibinə görə qarışıqdır. Əhalinin beşdə ikisi keçua xalqının nümayəndələri, beşdə ikisi — ispan-hindu metisləri, beşdə biri zəncilər, az bir hissəsi isə Avropa və Asiyadan gələnlərdir. Şəhər əhalisinin böyük əksəriyyəti katoliklərdir.
Kitç
Kitç (alm. Kitsch‎) — məşhur və mədəni simvolları istifadə edərək kütləvi istehsal edilən incəsənət və ya dizaynın aşağı mədəniyyət stili.
Lita
Litva litası, lita (lit. litas, çox sayda litai, litų) — 1922-1940 və 1993-cü ildən Litvanın pul vahidi. 100 sentdən ibarətdir (lit. centas, çox sayda centai, centų). ISO 4217 sistemində beynəlxalq kodu LTL. == Tarixi == Birinci dünya müharibəsindən sonra müstəqil Litva Respublikası ərazisində digər dövlətlərin valyutaları dövriyyədə idi. Milli pul vahidi olan lit dövriyyəyə 2 oktyabr 1922-ci il tarixindən buraxıldı. Litva SSRİ tərkibinə qatıldıqdan sonra (1940), 25 mart 1941-ci ildən lit SSRİ rublu ilə əvəz edildi. Lit yenidən dövriyyəyə ikinci müstəqillik dövründə, 25 iyun 1993-cü il tarixindən buraxıldı. == Valyuta kursu rejimi == 25 iyun 1993-cü ildən 31 yanvar 2002-ci ilədək lit ABŞ dollarına 4:1 nisbəti ilə bağlanmışdı, 1 fevral 2002-ci ildən isə avroya 3,4528:1 nisbəti ilə bağlandı. Bu nisbət Litvada avronun istifadəsinə qədər qalacaqdır.
Litr
Litr (л, l, L, ℓ) — həcmin metrik ölçü vahidi. Litr BS vahidi deyil, saat və sutka kimi "BS-yə aid olmasa da, onun vahidləri kimi istifadə edilə bilər". BS-nin standart ölçü vahidi — kub metr (m³). Metrik ölçü sistemində litr ən çox işlədilən həcm və ölçü vahidlərindən biridir. Ancaq az adam bilir ki, bu ölçü vahidi şərab şüşələri istehsal edən fransız Klod Emil Jan-Batist Litrin adını daşıyır. Laboratoriya qablarını da ehtimal ki, ilk dəfə o hazırlayıb. Təəssüf ki, onun tərcümeyi-halı haqqında sənədlər dövrümüzədək qalmayıb. Təkcə bu məlumdur ki, onun valideynləri də şərab istehsalı ilə məşğul olublar. 1763-cü ildə 47 yaşlı Litr həcmi ölçmək üçün onun içərisindəki mayenin çəkisini təyin etmək üsulundan yararlanmağı irəli sürdü. Standart maye olaraq o, civədən istifadə etməyi məsləhət bildi.
Mito
Mito (yap. 水戸市) — Yaponiyanın Honşu adasında olan Kanto regionunda yerləşən İbaraki prefekturasının paytaxtı.
Mitu
Mitu (isp. Mitú) — əsası, 1936-cı ilin oktyabr ayında qoyulan, Kolumbiyanın şərqində yerləşən, şəhər və bələdiyyə. Vaupes departamentinin inzibati mərkəzi. 2005-ci ildə əhali 28 min nəfər, sahəsi isə 16 422 km² idi.
Nitq
Nitq — ən mühüm ünsiyyət vasitəsi olan dilin şifahi və yazılı təzahür forması, informasiya ötürücü vasitə. Nitq şəxsin müəyyən kollektivin digər üzvləri ilə qarşılıqlı əlaqə saxlamaq məqsədilə dildən istifadə etmək fəaliyyətidir. Nitqin əsas məqsədi informasiya mübadiləsi yaratmaqla informasiyanın ötürülməsi, qəbul edilməsidir. Lakin bununla yanaşı, nitq informasiyanın qeydə alınması və saxlanması məqsədinə də xidmət edir. Nitqin gerçəkləşdirilməsi üçün dilin müxtəlif vasitələri işlədilir. Nitq bir sıra parametrlərilə səciyyələnir. Nitqin aydınlığı onun adresat tərəfindən heç bir çətinlik çəkilmədən izah və şərhə əlavə vasitələrə tələb yaranmadan başa düşülməsidir. Nitq bədii və obrazlı ola bilər. Bəzən bədii və obrazlı nitqi eyniləşdirirlər. Lakin bu nitq formaları arasında fərq vardır.
Oita
Oita (yap. 大分市) — Yaponiyanın Kyuşu regionunda (Kyuşu adası) yerləşən Oita prefekturasının eyniadlı paytaxtı.
Qitə
Qitə — Yer qabığının böyük massivi. Qitə ərazisinin əksəriyyətində su hövzəsi olmur və kənarları dəniz səviyyəsindən aşağıda yerləşir. "Qitə" anlayışına ekvivalent və ya yaxın olan söz kimi "materik" termini də istifadə olunur. == Anlayış == Qitə spesifik mürəkkəb dərinlik quruluşu ilə səciyyələnən, olduqca iri mühüm qlobal struktur elementdir. Qitə Yerin xarici örtüklərini təşkil edən maddənin uzunmüddətli təkamül prosesində və radiogen istiliyin təsiri ilə planetin ümumi qızması və qismən əriməsi, fiziki-kimyəvi və qravitasion diferensasiyası nəticəsində əmələ gəlmiş heterogen cismdir. Əsasən regional metamorfizm və qranitləşmə ilə əlaqədar olan diferensasion proses nəticəsində Qitə başlıca strukturlara - qırışıqlıq vilayətlərə və platformalara parçalanmışdır. Qitə qabığı maddəsinin planetar ərimə prosesində mantiyanın ümumi diferensasion prosesə məruzqalma dərinliyi 1200-1400 km həddində qiymətləndirilir. Belə hesab edilir ki, kimyəvi tərkibinə görə 300 km dərinliyə kimi qitələr altındakı qabıq okeanlar altındakı qabıqdan fərqlənir. Qitə qabığı altında dalğaötürücü qatın (aşağı sıxlıqlı qat) qalınlığı 50 km yaxın olub, təxminən 100-150 km dərinlikdə yerləşir. Qitə qabığının dabanında təzyiq 1,0-1,5 QPa, temperatur isə 600-7000 C təşkil edir.
Ritm
Ritm (lat. rhythmus, q.yun. ῥυθμός, q.yun. ῥέω, mənası: ahəng, uyğunluq)— eyni bir hadisənin müxtəlif tərkib hissələrinin müəyyən bir zaman çərçivəsində ahəngdar şəkildə, təkrarlanmasıdır. Başqa sözlə, sözün və ya səsin proporsional şəkildə təkrarlanmalıdır. Ədəbiyyatda ritm – sənət əsərlərində ortaq ölçülü müxtəlif ünsürlərin ardıcıl uzlaşması, obyektiv aləmin ritmik proseslərinin əsərdə əks etdirilməsi. Şerdə ritm – sistematik və ölçülü təkrarlar, öz aralarında uyğun şəkildə səslənən nitiq vahidləri, antik şeirdə uzun və qısa hecaların misra daxilində eyni şəkildə təkrarı, sillabotonik şeirdə vurğulu və vurğusuz hecaların ahəngdar növbələşməsi və s. Belə ahəngdarlıq şeir dilinə xüsusi bir ölçü verir. Ritm hələ qədim zamanlarda insanlar arasında birlikdə görülən iş prosesində özünü göstərmişdir. Qədim insan işin ahəngini sahmana salmaq, onu tez, asan görmək üçün eyni sözlərin, səs və hərəkətlərin təkrarından istifadə etmişlər.