Lüğətlərdə axtarış.

Ağ qargiləmeyvə (lat. Symphoricarpos albus) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin qargiləmeyvə cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Şimаli Аmеrikаnın mеşə zоnаsındа yаyılmışdır. Hündürlüyü 1,5-2 m оlаn аlçаqbоy budаqlı kоldur. Оduncаğı yаşımtıl-аğdır. Zоğlаrı nаzik, bоz-qоnur və yа qоnur rənglidir. Tumurcuqlаrı kоnusvаri, хırdа, 1-2 mm, uzunluğundа, qırmızı-qоnur çаlаrlıdır. == Botaniki təsviri == Yаrpаqlаrı yumurtаşəkilli və yа оvаl fоrmаlı оlub, uzunluğu 2-6 sm-dir. Ucu küt və yа biz, bünövrəsi yumru, sаplаğı qısаdır. Yаrpаq аyаlаrının üstü tünd yаşıl, аlt hissəsi isə аçıq yаşıldır, çılpаq və yа аz tüklü, kənаrlаrı bütöv və yа zəif görünən çıхıntılıdır.

Qargiləmeyvə (lat. Symphoricarpos) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Yumru qargiləmeyvə (lat. Symphoricarpos orbiculatus) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin qargiləmeyvə cinsinə aid bitki növü. Şimali Amerikada bu bitki hind qarağatı, qırmızı giləmeyvə adlanır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 2-3 m-dək olan, nazik, qonur və ya qırmızımtıl zoğlu, yarpağıtökülən koldur. Yarpaqları qarşı-qarşıya düzülmüş, yumurtavarı, yumru, kənarları bütövdür. Yarpaqların üst tərəfi tünd-yaşıl, alt tərəfi göyümtül, açıq-göyümtül və tükcüklüdür. Payızda qırmızı rəngə boyanır. Çiçəkləri xırda, zəngvarı, çəhrayı-ağ yarpağın qoltuğunda qısa salxımlara yığılmışdır. İyulun əvvəlindən avqustun axırınadək təxminən 50 gün çiçəkləyir. Meyvələri yarımşarşəkilli al-qırmızı, göyümtül çöküntülüdür, diametri 4-7 mm, yeməli deyil, sentyabrda yetişir, uzun müddət tökülmür.

Qərb qargiləmeyvəsi (lat. Symphoricarpos occidentalis) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin qargiləmeyvə cinsinə aid bitki növü.

Yumşaq qargiləmeyvə (lat. Symphoricarpos mollis) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin qargiləmeyvə cinsinə aid bitki növü.

İriyarpaq qargiləmeyvə (lat. Symphoricarpos rotundifolius) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin qargiləmeyvə cinsinə aid bitki növü.

Qəlyan — Orta Şərq, Qafqaz və Cənubi Asiyaya xas ənənəvi bir tütün çəkmə vasitəsi İstifadəçinin bir xortum vasitəsilə sudan keçərək süzülən tüstünü içinə çəkməsini təmin edən bir qurğudur. Qəlyanın içim şəkli və forması yüzlərlə il keçdikdən sonra daha da formlaşmışdır. Bu istifadə ənənəsi ilə sadə bir alətdən daha çoxunu ifadə edir, hətta şərq mədəniyyətinin bir parçası halına gəlmişdir. Qəlyan təməl olaraq 4 hissədən meydana gələr: Sər: Qəlyanın uzun gövdəsi. Boyun qisimi dar olmaqla birlikdə qarın qisiminə enildikcə diametri genişləyən, quruluş olaraq dolçaya bənzəyən bir parçadır. Şüşə, metal və dulusçuluqdan edilir. Lülə: Ən üstdə olan, təmbəkinin qoyulduğu dəlikli tabaq. Gümüş, düyü ya da misdən edilmiş, oymalarla bəzəkli bir mühafizə ilə çevrilidir, üzərinə köz qoyularaq lazımlı istilik təmin edilir. Marpuç: Tüstünü şüşədən alan və ağıza çatdıran hissədir. Bu hissədə istifadə edilən xortum qoyun dərisindən edilir.

Qaragilə (lat. Vaccinium) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin vacciniaceae fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Cır qaragilə (lat. Vaccinium uliginosum) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin qaragilə cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Myrtillus uliginosus (L.) Drejer Vaccinium gaultherioides Bigelow Vaccinium occidentale A. Gray Vaccinium pedris Holub Vaccinium pubescens Wormsk. ex Hornem. Vaccinium uliginosum var. album J.Y. Ma & Yue Zhang Vaccinium uliginosum subsp. gaultherioides (Bigelow) S.B. Young Vaccinium uliginosum var. gaultherioides (Bigelow) Bigelow Vaccinium uliginosum subsp. occidentale (A. Gray) Hultén Vaccinium uliginosum var. occidentale (A. Gray) H. Hara Vaccinium uliginosum var.

Nargilə Dursun qızı Qəribova — Azərbaycan aktrisası, teatr rejissoru, Azərbaycanın əməkdar artisti. == Həyatı == Nargilə Qəribova 1977-ci ildə anadan olmuşdur. Əvvəlcə ixtisasca rəqqasə olmaq istəsə də, orta ixtisas diplomu olmadığı üçün İncəsənət İnstitutunda aktyorluq fakültəsinə qəbul olunmuşdur. Nargilə Qəribova 2001-ci ildə M. A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun Dram və kino aktyoru" fakültəsini bitirmişdir. 1999-cu ildən o, Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrının nəzdində fəaliyyət göstərən Pantomima teatr-studiyasında çalışmışdır. Həmin Teatr-studiya 2000-ci ildə Dövlət statusu aldıqda N. Qəribova teatrın aktrisası kimi fəaliyyət göstərmişdir. Fitri istedada, səhnə mədəniyyətinə, improvizə bacarığına malik olan N. Qəribova bu müddət ərzində B. Xanızadənin "Maska", "Şərqə səyahət", S. Musabəyovun "Şəngül, Şüngül, Məngül", Ş. Əttarın "Uçuş", Ü. Hacıbəyovun "Dulusçu", U. Şekspirin sonetləri əsasında hazırlanmış "Eşq", A. Rünoske "Kesa və Morito" tamaşalarında uğurla çıxış edərək, özünü peşəkar pantomim aktrisası kimi təsdiq etmişdir. N. Qəribova Türkiyədə, Rusiyada, Gürcüstanda, Hollandiyada, Fransada, Misirdə keçirilən Beynəlxalq Teatr Festivalların iştirakçısı olmuşdur. Rusiyanın İrkutsk şəhərində festivalda "Leyli və Məcnun" tamaşasındakı çıxışına görə "Tamaşanın mürəkkəb plastik həllində parlaq aktyor oyunu" diplomu ilə təltif olunmuşdur. Nargilə Qəribova 9 may 2012-ci ildə, 30 aprel 2014-cü ildə, 6 may 2015-ci ildə, 6 may 2016-cı ildə, 10 may 2019-cu ildə, 7 may 2020-ci ildə və 7 may 2021-ci ildə Prezident Mükafatına layiq görülmüşdür.

Cır qaragilə (lat. Vaccinium uliginosum) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin qaragilə cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Myrtillus uliginosus (L.) Drejer Vaccinium gaultherioides Bigelow Vaccinium occidentale A. Gray Vaccinium pedris Holub Vaccinium pubescens Wormsk. ex Hornem. Vaccinium uliginosum var. album J.Y. Ma & Yue Zhang Vaccinium uliginosum subsp. gaultherioides (Bigelow) S.B. Young Vaccinium uliginosum var. gaultherioides (Bigelow) Bigelow Vaccinium uliginosum subsp. occidentale (A. Gray) Hultén Vaccinium uliginosum var. occidentale (A. Gray) H. Hara Vaccinium uliginosum var.

Qarğılı (əvvəlki adı: Qarqulu) — Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 27 mart 2001-ci il tarixli, 110-IIQ saylı Qərarı ilə Cəlilabad rayonunun Mikayıllı kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Qarqulu kəndi Qarğılı kəndi adlandırılmışdır. == Toponimikası == Yerli məlumata görə, kənd Qarqulu yeri adlı qışlaq ərazisində salındığına görə belə adlandırılmışdır. Bu, həmin ərazidə çoxlu qamış olması ilə bağlıdır. Burada qamışa qarğı (qarqu) deyilir. 2001-ci ildən kəndin adı Qarğılı kimi rəsmiləşdirilmişdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd dağlıq ərazidə yerləşir. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 853 nəfər əhali yaşayır. == İqtisadiyyatı == Əhalinin əsas məşğuliyyətini kənd təsərrüfatı — əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq təşkil edir.

Qarğılı (əvvəlki adı: Qarqulu) — Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 27 mart 2001-ci il tarixli, 110-IIQ saylı Qərarı ilə Cəlilabad rayonunun Mikayıllı kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Qarqulu kəndi Qarğılı kəndi adlandırılmışdır. == Toponimikası == Yerli məlumata görə, kənd Qarqulu yeri adlı qışlaq ərazisində salındığına görə belə adlandırılmışdır. Bu, həmin ərazidə çoxlu qamış olması ilə bağlıdır. Burada qamışa qarğı (qarqu) deyilir. 2001-ci ildən kəndin adı Qarğılı kimi rəsmiləşdirilmişdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd dağlıq ərazidə yerləşir. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 853 nəfər əhali yaşayır. == İqtisadiyyatı == Əhalinin əsas məşğuliyyətini kənd təsərrüfatı — əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq təşkil edir.

Dargilər (özlərini darqan adlandırırlar) — əsasən Dağıstanda yaşayan xalq. Avarlardan sonra respublikanın sayca ikinci ən böyük xalqıdır. Subetnik qrupları sayılan qaytaqlılar və qubaçılılar ilə birlikdə sayları 510 min nəfərdir (2002). Onların 495 mini Dağıstanda yaşayır. Dargi dilinin müxtəlif ləhcələrində danışırlar. Dini baxımdan sünni müsəlmandırlar. İlk dəfə "dargi" etnonimi XV əsrdə işlənmişdir. Həmin dövrdə mərkəzi Dağıstanın əhalisi ciddi və kütləvi şəkildə islamı qəbul etməyə başlamışdır. Bu günlər dargilər Dağıstan əhalisinin 16%-ni təşkil edir. Əksəriyyətdə mərkəzi Dağıstanın dağ və dağətəyi Aquşa, Dahadayev, Qaytaq, Serqoqala və Levaşi rayonlarında, İzberbaş şəhərində yaşayırlar.

Qardili — Azərbaycan Respublikasının Salyan rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Qarfild (ing. Garfield) — amerikalı karikaturaçı rəssam Cim Devis tərəfindən yaradılmış karikatura. Karikaturalar əvvəlcə 1976-cı ildə "Con" kimi tanınıb, lakin sonralar "Qarfild" adı ilə əvəz edilmişdir. Karikatura pişik Qarfild, onun sahibi Con Arbakl və it Odinin həyatından bəhs edir. "Qarfild" 2013-cü ilə qədər jurnal və qəzetlərdə 2580 dəfə nəşr edilmişdir, bununla da o, dünyada ən çox çap olunan karikatura kimi "Ginnesin Rekordlar Kitabı"na düşüb.

Xədicəgülü (lat. Galanthus) — zanbaqçiçəklilər sırasının nərgizçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Şorgilə (lat. Nitraria) — sabunağacıçiçəklilər sırasının şorgiləkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Ağ qargülü, qar xədicəgülü (lat. Galanthus nivalis) — xədicəgülü cinsinə aid bitki növü.

Ceyms Abram Qarfild (ing. James Abram Garfield; 19 noyabr 1831[…] – 19 sentyabr 1881[…]) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 20-ci prezidenti (4 mart – 19 sentyabr 1881). Vətəndaş müharibəsi illərində ABŞ ordusunda general-mayor rütbəsinədək yüksəlmişdir. 1881-ci il iyulun 2-də Vaşinqton şəhərinin dəmir yolu vağzalında olarkən psixi cəhətdən sağlam olmayan Şarlem Gito prezident Ceyms Qarfildə arxadan atəş açır. Güllə dərinə getməsə də, həkimlərin onu çıxarmaq cəhdləri qara ciyərin zədələnməsinə və infeksiya keçməsinə səbəb olur. Uğursuz və səriştəsiz müalicə sui-qəsddən 2 ay sonra 1881-ci il sentyabrın 19-da Ceyms Qarfildin ürək dayanması nəticəsində vəfat etməsi ilə nəticələnir. == Maraqlı faktlar == Ceyms Qarfild eyni vaxtda bir əli ilə latın, digər əli ilə qədim yunan əlifbasında yaza bilirmiş Ceyms Qarfild telefondan istifadə etmiş ilk ABŞ prezidenti olmuşdur.

Endrü Qarfild (ing. Andrew Garfield, 20 avqust, 1983, Los-Anceles, ABŞ) — Amerika və Böyük Britaniya aktyoru.

Krasnov xədicəgülü (lat. Galanthus krasnovii) - xədicəgülü cinsinə aid bitki növü.

Lukresiya Qarfild (ing. Lucretia Garfield; 19 aprel 1832[…] – 14 mart 1918, Pasadena, Kaliforniya) — ABŞ-nin Prezidenti Ceyms Qarfildin həyat yoldaşıdır.

Qarfild Cones (4 mart 1966) — Yamaykanı təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Qarfild Cones Yamaykanı 1988-ci ildə Seul şəhərində baş tutan XXIV Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 57-ci pillənin sahibi olub.

Voronov xədicəgülü (lat. Galanthus woronovii) — xədicəgülü cinsinə aid bitki növü.

Qarfild (ing. Garfield) — amerikalı karikaturaçı Cim Devis tərəfindən yaradılmış uydurma pişik. Qarfild öz adını daşıyan karikaturanın əsas personajıdır. O, lazanya yeməyi sevən, tənbəl, bazar ertəsinə nifrət edən və yatmağı sevən narıncı, kök fars pişiyidir. O, "Qarfild və dostları" və "Qarfildin şousu" animasiya serialında görünüb. == Bioqrafiya == Qarfild Con Arbaklın narıncı pişiyidir. O, 19 iyun 1978-ci ildə Mamma Leoninin İtalyan Restoranının mətbəxində dünyaya gəlib. Qarfildin yaradıcısı Cim Devis ona öz babası Ceyms Qarfild Devisin adını qoyub. Qarfild körpə ikən lazanyanın dadını bilməyə başlayıb və bu da sonda onun sevimli yeməyi olub. Qarfildin doymaz iştahına görə restoranın sahibi ondan imtina etmək və restoranı bağlamaq arasında qalmışdı.

Kargil müharibəsi (hind: करगिल युद्ध, kargil yuddh, urdu: کرگل جنگ ‎ kargil jang) — 1999-cu ilin may və iyun ayları arasında Hindistanla Pakistan arasında baş verən hərbi münaqişə. Hindistanda bu münaqişə Vijay əməliyyatı (Hind dilində mənası "qələbə" deməkdir) kimi də adlanır. Müharibənin başlamasının səbəbi Pakistan hərbçilərinin təmas xəttini keçərək Kəşmirin Hindistanın nəzarəti altında olan Kargil bölgəsinə daxil olması idi.

Xarilə (fars. خريله‎) — İranın Kürdüstan ostanı Qürvə şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 656 nəfər yaşayır (155 ailə). Əhalisini kürdlər təşkil edir.

Qarqulu — Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Bartaz kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 22 oktyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. == Toponimikası == Yerli məlumata görə, bu yaşayış məntəqəsini XIX əsrdə Naxçıvanda mövcud olmuş Qarqulu kəndindən gələn ailələr salmışlar. Kəndin adı çox güman ki, qarqu (qamış) sözü ilə bağlıdır. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Mehri silsiləsinin ətəyində yerləşir.

Qarğalı - İrəvan xanlığının Dərəçiçək mahalında kənd adı. XIX əsrin ortalarından sonra adı çəkilmir. == Toponimi == Toponimin mənşəyi barədə iki fikir ola bilər: Karqa tayfasının adını əks etdirir. Toponim türk dillərində karqa "üst-üstə düşmüş buzlaq daşları" sözündəndir. XIX əsrdə Qars əyalətinin Qars dairəsində Qarqaluq kənd xarabalığı, Zaqatala rayonundanunda Qarqalı dağı, Naxçıvanda Qarqalıq kəndi, Qazaxıstanda Karqalı toponimləri ilə mənşəcə eynidir.

Qarğıma - türk, anadolu və altay xalq inancında qarğış, bəddua. Anadoluda Kargış (Karış) və monqolcada Harah olaraq da deyilər. Bir insan üçün pis xahişlərdə etmək və bu məqsədlə Tanrıya yaxarmaq. Anadoluda "Qarış Vermək" təbiri lənət oxumaq, bəddua etmək mənasında istifadə edilir. "Ah Etmək" də bənzər mənalara malikdir. "Ahım Çıxdı" cümləsində olduğu kimi. Qarğımak (Qarğış Etmək) feli ilə də istifadə edilər. Qarğa quşu, həm rəngi həm də Nuh tərəfindən özünə qarğındığı üçün bu adı almışdır. == İlənc == İlənc - türk və altay xalq mədəniyyətində və inancında lənət. Pis qədər, pis son, fəlakət kimi bir insanın başına gələn və arxasını buraxmayan mənfi hallar.

Sarığilə daş sarmaşığı == Təbii yayılması == Avropada,Asiyada,Şimali Amerikada bitir. == Botaniki təsviri == Çox hündürə dırmaşmaq qabiliyyətinə malik olan kol bitkisidir.Zoğları sarımtıl rəngli çılpaq bığcıqlı ulduzvari tükcüklərlə əhatə olunmuşdur.Köhnə budaqlarının rəngi bozumtul-sarı rəngdə olub,qırışlıdır.Yarpaqlarının rəngi sarımtıl-yaşıl,uzunluğu 10-12 sm,eni 9-11 sm olub,meyvə verməyən zoğlar üzərində yerləşir.Çiçək qrupu 3-15 ədəd iri çətirdən ibarətdir.Çətirlərinin diametri 3-4 sm,sıx sarımtıl ulduzvari tükcüklərlə örtülmüşdür.Çətirlərdə olan tükcüklərin sayı 5-6 ədəd olur. == Ekologiyası == Rütubətsevən,kölgəyədavamlı bitkidir.Münbit torpaqlarda yaxşı bitir. == Azərbaycanda yayılması == Kiçik Qafqazda rast gəlinir.Abşeronda mədəni şəraitdə yetişdirilir. == İstifadəsi == Yaşıllaşdırmada canlı çəpərlərin salınmasında istifadə olunur. == İstinadlar == Tofiq Məmmədov (botanik), "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015.

101-ci surə

Carqıl xanım — türk və altay mifologiyasında xəbərçi tanrıçası. İnsanlara tanrıların xəbərlərini gətirir. == Etimologiya == (Car/Çar/Çer) kökündən törəmişdir. Car sözü monqolcada nara, avaz, qışqırıq mənalarına gəlir. Carçı/Çerçi sözü kənd-kənd gəzən səyyar satıcıları ifadə edir, çünki hər girdiyi kənddə bağırır. == Mənbə == Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.) Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Macrachaenium (lat. Macrachaenium) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == Macrachaenium gracile Hook.f. Sinonim Macrachaenium gracile var.

Qarğı (lat. Arundo) - qırtıckimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Bulbophyllum gracile (lat. Bulbophyllum gracile) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.

Phragmipedium longifolium (lat. Phragmipedium longifolium) — səhləbkimilər fəsiləsinin fraqmipedium cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Cypripedium longifolium Warsz. & Rchb.f. (basionym) Selenipedium longifolium (Warsz. & Rchb.f.) Rchb.f. Cypripedium hartwegii Rchb.f. Selenipedium hartwegii (Rchb.f.) Rchb.f. Cypripedium reichenbachii W.Bull Selenipedium dariense Rchb.f. Selenipedium reichenbachii Endres ex Rchb.f.

Galium murale (lat. Galium murale) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin boyaqotukimilər fəsiləsinin qatıqotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Aparinanthus muralis (L.) Fourr.