[fars.] сущ. клас. кил. xuda; // xudavəndi-aləm алемдин Худа (Аллагьдин везифайрикай сад, дуьньядин иеси, сагьиб, агъа); Xudavənda межд. я Худа! я Алл
Полностью »f. 1) rəis, başçı; 2) ağa, başçı, ərbab; 3) Allah, Tanrı. Xudavəndi-aləm «dünyanın ağası» Allah, Tanrı.
Полностью »...təbarək və təala ruzini həmişə artıq eləsin, inşallah. Ə.Vəliyev. □ Xudavəndi-aləm (Allahın vəsflərindən biri, dünyanın sahibi, ağası) – Allah. Bu su
Полностью »Farscadır və onlarda xodadad kimi işlədilir. Mənası “Xudaverdi (Xudanın verdiyi)” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...(7-ci mənada) üçün yararlı (münasib) olan. Düşməli yer. – [Kərbəlayı Xudaverdi:] Burada bir düşməli karvansara yoxdurmu? Ə.Haqverdiyev.
Полностью »...xüsusiyyətləri ilə. Nişanbənişan tanıtmaq. Nişanbənişan soraq vermək. – [Xudaverdi:] Əyərçi oğlum nişanbənişan səni [Hacı Qaranı] deyirdi. M.F.Axundz
Полностью »is. 1. Kirvə olma. [Xudaverdi:] Bir kirvəlik paltarı keçiribdir əyninə, [Orucun] gözü ayağının altını görmür. Ə.Vəliyev. Kirvəlik hər hansı yaxın qohu
Полностью »...üçün, oğluna işarə olaraq “mənim oğlum” əvəzində belə deyərdi. [Xudaverdi:] Bu gün səhərdən bizim evin qabağından keçəndə bəndəzadənizə özünüz buyurm
Полностью »bax qığıldamaq. [Xudaverən] yasavulun ayaq tərəfindən oynaqlayıb, – “Dədə, dədə!” – deyə qığıldandı. S.Rəhimov.
Полностью »...(Xətayi); XUDA Dərviş: Xanım can, şükür olsun xudaya.. (N.Vəzirov); XUDAVƏND Qafar: Mən ki, bu xanənin xeyirxahı olduğumu xudavənd özü bilir (S.Rəhim
Полностью »...məsəldir ki, düşər qarə gəzən kəs; Evyıxanın evin yıxar, əlbəttə, xudavənd. Q.Zakir.
Полностью »BEYT1 ə. ev, bina. Beyti-xudavənd Allahın evi; Kəbə; beyti-mə’muri «abad bina, tikili ev» (Kə’bə nəzərdə tutulur). BEYT2 ə. 1) şerin mənaca əlaqəli ik
Полностью »...Acıqlandı, dedi, al, sənə qurban (Aşıq Abbas); QABARMAQ Göyərçin Xudaverdini görüb qapıdan cəld çıxaraq, Maroya qabardı (S.Rəhimov); BİRİNİN ÜSTÜNƏ Q
Полностью »sif. [ər.] Ölmüş, vəfat etmiş, rəhmətə getmiş. [Xudaverdi:] Xeyr, mən soruşuram ki, mərhum atanızın adı nədir? M.F.Axundzadə. [Süleyman:] Mərhum bəzza
Полностью »...◊ господи! ах ты, господи! в знач. межд. İlahi, ay Allah, Xudaya Xudavənda!; не дай (не приведи) господи; упаси Господи Allah eləməsin! Allah göstərm
Полностью »is. [ər.] klas. Acizlik, iqtidarsızlıq. Əcz ilə dedi ki: “Ey xudavənd; Şahənşəhiadilü xirədmənd!” Füzuli. [İblis Arifə:] …Əzizim, çocuq olma! Arif! Ma
Полностью »...qabardı, yatdı (S.Qədirzadə). QABARMAQ – YUMŞALMAQ Göyərçin Xudaverdini götürüb qapıdan cəld çıxaraq Maroya qabardı (S.Rəhimov); Bu fikir Lal Hüseyni
Полностью »...desək, yenə xata eləməmişəm! Ə.Haqverdiyev. [Səfər bəy:] Pəh, pəh xudavəndi-aləm gör nə gözəl yerlər yaradıb, bura nəinki “el bulağı”, lap behiştin b
Полностью »...XANƏ (dan.) Molla Qafar: Mən ki, bu xanənin xeyirxahı olduğumu xudavənd özü bilir (S.Rəhimov); XARABA (dan., öz evi) Çopur Abdulla: Hara gedib. Əvvəl
Полностью »...hər şeyə biganədir? – Bunun illəti nədir (M.Rahim); MƏRƏZ (köhn.) Xudavəndi-aləm ittifaq buyurub mərəzi dəf etdi (Ə.Haqverdiyev); NAXOŞLUQ Mümtaz Möt
Полностью »...Hacı Xəlil, müsinn şəxs, həştad beş il dünyada ömür edəndən sonra, xudavəndi-aləmin əmrini yerinə yetirməkdə idi (Ə.Haqverdiyev); PİR Pirə ata dedim,
Полностью »...müxtəlif xalqlarda Tanrı, Xuda, Pərvərdigar, Xaliq, Yaradan, Xudavənd, Rəbb və s. kimi adlar aid edilmişdir. İslam dinində Allahı anmaq üçün 99 ad
Полностью »...[Şeyx Nəsrulla qəbiristanlığı göstərib:] Ondan ötrü ki, [bunlar xudavəndi-aləmin] göndərdiyi bəladan qaçmayıb şəhadətə yetişiblər. C.Məmmədquluzadə.
Полностью »